Bilety do sklepu. Handel reglamentowany w PRL

1 opinia

Format:

epub, mobi, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

104,00

Format: epub, mobi

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa:

Najniższa cena z 30 dni: 52,00 zł  


104,00

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

„Bilety” do sklepu – kartki żywnościowe, bony, bilety towarowe, karty zaopatrzenia czy wkładki zaopatrzeniowe – w XX w. towarzyszyły niemal każdemu pokoleniu Polaków. Po raz pierwszy pojawiły się w czasie I wojny światowej i były używane aż do zakończenia wojny polsko-bolszewickiej. Po raz drugi reglamentacja kartkowa została wprowadzona w czasie II wojny światowej. Tym razem kartki gościły na rynku znacznie dłużej – z krótką przerwą aż do 1953 r. Wreszcie w 1976 r. rozpoczął się kolejny okres reglamentacji artykułów pierwszej potrzeby. Od tego czasu „bilety” były codziennością Polaków aż do upadku komunizmu w 1989 r.
Jakie towary podlegały reglamentacji? Wszystkie, które były deficytowe. W latach powojennych na kartki sprzedawano m.in. chleb, mąkę, kaszę, ziemniaki, warzywa, mięso, masło, cukier, słodycze, mleko, kawę, herbatę, sól, ocet, opał, naftę, zapałki, przyprawy, a nawet pończochy, mydło i środki piorące. W latach 70. pojawiły się bilety towarowe na cukier, ale prawdziwy wysyp kartek nastąpił w 1981 r. Wówczas, żeby kupić w sklepie mięso, masło, olej, kaszę, mąkę, płatki zbożowe, ryż, cukier, czekoladę, cukierki, alkohol czy papierosy, trzeba było mieć specjalną kartkę. „Bilet” potrzebny był też do zakupu proszku do prania, artykułów dla niemowląt, mydła czy benzyny. Lokalnie reglamentacja obejmowała także takie towary, jak ubrania zimowe, obuwie, dywany, artykuły szkolne czy obrączki ślubne. Przydziały były uzależnione od wykonywanej pracy, miejsca zamieszkania, ale także wieku, a czasem nawet wyznania.
Co charakteryzowało kolejne okresy reglamentacji kartkowej? W jakich okolicznościach rządzący sięgali po to narzędzie regulowania rynku? Czemu miało ono służyć? Jakie były przydziały i komu przysługiwały? Czy wprowadzanie reglamentacji przynosiło zamierzony skutek? Jakie były reakcje ludności i konsekwencje społeczne takiej polityki gospodarczej? – na te i inne pytania stara się odpowiedzieć autor.
Książka stanowi pierwsze całościowe naukowe opracowanie tematu sprzedaży kartkowej w PRL. Jest nie tylko doskonałym studium handlu w dobie gospodarki centralnie sterowanej, lecz także opisuje realia życia codziennego w okresie Polski Ludowej. Polecana jako lektura dla studentów historii, politologii, ekonomii oraz kierunków związanych z zarządzaniem kryzysowym. Chętnie sięgną po nią także wszyscy interesujący się XX-wieczną historią Polski.


Rok wydania2017
Liczba stron560
KategoriaHistoria Polski
WydawcaWydawnictwo Naukowe PWN
ISBN-13978-83-01-19724-7
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wstęp     11
    Baza źródłowa     14
    Tezy pracy     18
    Konstrukcja pracy     19
    Podziękowania     20
    Uwagi wprowadzające     22
  
  Część I: 1944–1961     51
  
  Rozdział 1 Polska Ludowa: od lipca 1944 do grudnia 1948 r.     53
    Formowanie się systemu     53
    System udoskonalony     70
  
  Rozdział 2 Okres przejściowy     100
  
  Rozdział 3 Powrót systemu     105
    Bony mięsno-tłuszczowe     105
    Rozbudowa systemu     119
    Zmierzch systemu     126
  
  Rozdział 4 Kartki na wojnę, której nie było. Mechanizm reglamentacji artykułów w wypadku sytuacji nadzwyczajnej     135
    W cieniu muru berlińskiego     135
    Korekty systemu     141
  
  Część II: 1976–1989     151
  
  Rozdział 5 Rynek wewnętrzny w PRL w latach 70. i 80.     153
    Droga do załamania. Zarys sytuacji gospodarczej PRL w latach 70.     153
    Organizacja handlu wewnętrznego w PRL w latach 70. i 80.     160
  
  Rozdział 6 Ku rozbudowanemu systemowi     166
    „To nie wstyd – bony, wstyd to kolejki”. Reglamentacja sprzedaży cukru w PRL w latach 70.     166
    Reglamentacja jako pożądane przez społeczeństwo rozwiązanie problemów z równowagą w handlu wewnętrznym w latach 1976–1980     189
  
  Rozdział 7 System w chaosie, chaos w systemie     202
    Budowa nowego systemu     202
    Narodziny kartkowej codzienności     226
    „Worek z kartkami”     243
    W obliczu głodowych marszów – wymuszona korekta przydziałów     263
    Ku uporządkowanemu systemowi     286
    Prowincjonalne kartki. Reglamentacje regionalne i lokalne     308
  
  Rozdział 8 System dojrzały     341
    W stanie wojennym     341
    Sprawny mechanizm handlu reglamentowanego?     345
    Wychodzenie z systemu     374
  
  Rozdział 9 „W celu dostosowania zużycia…”. Reglamentowany handel benzynami w latach 80.     402
    Na drodze do załamania     402
    Załączniki ubezpieczeniowe     414
    Karty benzynowe     424
  
  Rozdział 10 Ciemna strona kartki. Nadużycia w systemie reglamentacji w latach 1976–1989     440
    Zagadnienia prawne     440
    Nadużycia w rozliczaniu     449
    Wyłudzanie     466
    Fałszowanie     477
    Alternatywny obieg kart zaopatrzenia     488
    Próba podsumowania     491
  
  Zakończenie     494
    Warto było?     494
    Kto był winny?     498
    Uwagi na przyszłość     501
  
  Bibliografia     503
  Wykaz ważniejszych skrótów     525
  Indeks nazwisk     530
  Indeks towarów     535
  Summary     542
RozwińZwiń