Cukrzyca. Personalizacja terapii i opieki nad pacjentem

3 oceny

Redakcja:

Ewa Pańkowska

Format:

epub, mobi, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

83,40  139,00

Format: epub, mobi

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa: 139,00 zł (-40%)

Najniższa cena z 30 dni: 83,40 zł  


83,40

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

„Cukrzyca. Personalizacja leczenia i opieki nad pacjentem” to unikatowa książka przedstawiająca interdyscyplinarne i holistyczne podejście do leczenia osoby chorej na cukrzycę.
Charakter choroby jako choroby przewlekłej wraz z wszelkimi konsekwencjami emocjonalnymi i somatycznymi typowymi dla chorób nieuleczalnych i przewlekłych wskazuje na potrzebę personalizacji procesu leczenia i wyjście poza schematy terapeutyczne, które są bardzo mocno zakorzenione w postępowaniu leczniczym i diagnostycznym.
Złożoność procesów patofizjologicznych wynikających z cukrzycy i chorób współwystępujących oraz umiejętność rozpoznania dodatkowych chorób wymaga dostosowania adekwatnego leczenia, w którym ogromną rolę odgrywają specjaliści z różnych dziedzin:: gastroenterologii, endokrynologii, psychologii oraz specjaliści z zakresu żywienia.
Po raz pierwszy w tak dużym stopniu został przedstawiony problem kondycji emocjonalnej chorego i jego rodziny w związku z rozpoznaniem nieuleczalnej choroby.
Książka przedstawia najnowsze standardy postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w schorzeniach gastrologicznych współwystępujących z cukrzycą, podstawy pracy psychoterapeutycznej i diagnozę zaburzeń psycho-emocjonalnych. Aspekty terapeutyczne przedstawione zostały w opisach przypadków, wskazujących na znaczny polimorfizm przebiegu choroby, przyczyny dodatkowych powikłań wraz z analizą szczegółową insulinoterapii oraz jej wpływu na jakość leczenia.
Chcemy, aby książka zachęciła czytelnika do wyjścia poza ramy wiedzy akademickiej aby poszukiwać odrębności zarówno diagnostycznych jak i leczniczych w kontakcie z pacjentem .


Rok wydania2017
Liczba stron384
KategoriaDiabetologia
WydawcaPZWL Wydawnictwo Lekarskie
ISBN-13978-83-200-5472-9
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Część I    1
  Wybrane zagadnienia z diabe tologii, pediatrii i psychologii klinicznej     1
  Rozdział 1. Definicja, klasyfikacja cukrzycy i zapadalności na cukrzycę typu 1 – Ewa Pańkowska    3
  1.1. Wprowadzenie    3
  1.2. Klasyfikacja cukrzycy według WHO     4
  1.3. Epidemiologia cukrzycy typu 1    4
  1.4. Zapadalność na cukrzycę typu 1 w Polsce     5
  1.5. Podsumowanie    6
  Piśmiennictwo    7
  Rozdział 2. Autoagresja w cukrzycy typu 1. Polimorfizm procesów autoimmunologicznych – Ewa Pańkowska, Zofia Rybka-Król     9
  2.1. Wprowadzenie    9
  2.2. Czynniki środowiskowe sprzyjające wystąpieniu cukrzycy typu 1    10
    2.2.1. Czynniki pokarmowe    10
    2.2.2. Mikrobiota przewodu pokarmowego i jej wpływ na procesy chorobowe organizmu    11
    2.2.3. Infekcje wirusowe    12
  2.3. Immunizacja i przeciwciała typowe dla cukrzycy typu 1     12
  2.4. Między psychologią a immunologią, inne spojrzenie na autoagresję    14
  Piśmiennictwo    15
  Rozdział 3. Dynamika progresji cukrzycy typu 1 od jej rozpoznania. Monitorowanie sekrecji C-peptydu – Ewa Pańkowska    17
  3.1. Typy kliniczne cukrzycy typu 1 pod względem dynamiki zmian w sekrecji insuliny    17
  3.2. O cena endogennej insuliny i funkcji wydzielniczej komórek beta    19
  3.3. Naturalna historia sekrecji insuliny u osób z rozpoznaną cukrzycą typu 1. Wiek pacjenta a dynamika przebiegu cukrzycy typu 1 w pierwszych latach od rozpoznania    21
  3.4. Podsumowanie    22
  Piśmiennictwo    23
  Rozdział 4. Podstawy insulinoterapii – Ewa Pańkowska     25
  4.1. Wprowadzenie    25
  4.2. Konwencjonalna insulinoterapia     25
  4.3. Funkcjonalna intensywna insulinoterapia (FIIT)    26
  4.4. Insuliny stosowane w praktyce pediatrycznej     27
    4.4.1. Analogi szybko działające    27
    4.4.2. Insuliny bezszczytowe, czyli analogi długo działające     28
  4.5. Ciągły podskórny wlew insuliny     29
    4.5.1. Pompa insulinowa    29
    4.5.2. Funkcja insuliny posiłkowej – bolus    30
    4.5.3. Funkcja insuliny podstawowej – bazy    31
    4.5.4. Rejestracja i transmisja danych     31
  4.6. Różnice między leczeniem metodą wielokrotnych wstrzyknięć (penami) a ciągłym podskórnym wlewem insuliny (pompą insulinową)     32
  4.7. Wyniki kontroli metabolicznej i powikłania w leczeniu pompą insulinową     33
    4.7.1. Kwasica ketonowa i hipoglikemie     33
    4.7.2. Powikłania skórne    34
  4.8. Dobór pacjentów do leczenia pompą insulinową    35
  4.9. Rozpoczęcie terapii pompowej i dawkowanie insuliny     36
    4.9.1. Obliczanie całkowitej dawki insuliny przy zmianie metody leczenia     36
    4.9.2. Obliczanie dawki insuliny bazalnej     37
    4.9.3. Insulina posiłkowa    38
  4.10. Podsumowanie    39
  Piśmiennictwo    39
  Rozdział 5. Żywienie w cukrzycy – zalecenia i rekomendacje – Karolina Mazurczak    41
  5.1. Wprowadzenie    41
  5.2. O gólne zalecenia dietetyczne – stanowiska polskich i zagranicznych towarzystw diabetologicznych    42
  5.3. Szczegółowe zalecenia dietetyczne dla dzieci i dorosłych z cukrzycą typu 1. Porównanie zaleceń ISPAD i Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego     45
  5.4. Podsumowanie    48
  Piśmiennictwo    48
  Rozdział 6. Zachowania żywieniowe dzieci i młodzieży w kontekście zaleceń dotyczących odżywiania w cukrzycy typu 1 – wyzwania dla profesjonalisty – Karolina Mazurczak    49
  6.1. Wprowadzenie    49
  6.2. Realizacja zaleceń żywieniowych w cukrzycy – wczesny etap rozwoju dziecka     50
  6.3. Realizacja zaleceń żywieniowych w cukrzycy u dzieci w wieku szkolnym     54
  6.4. Realizacja zaleceń żywieniowych w cukrzycy u młodych dorosłych    55
  6.5. Podsumowanie    57
  Piśmiennictwo    57
  Rozdział 7. Monitorowanie rozwoju fizycznego dziecka w kontekście jego zapotrzebowania na energię i ważne składniki odżywcze – Karolina Mazurczak     59
  7.1. Wprowadzenie    59
  7.2. Siatki centylowe w ocenie rozwoju fizycznego    59
  7.3. Zapotrzebowanie energetyczne     62
  7.4. Znaczenie białek, tłuszczów i węglowodanów w żywieniu dziecka    63
    7.4.1. Białka    63
    7.4.2. Tłuszcze     64
    7.4.3. Węglowodany     65
  7.5. Podsumowanie     67
  Piśmiennictwo    67
  Rozdział 8. Rozwój somatyczny w przebiegu cukrzycy – Ewa Pańkowska, Mieczysław Szalecki    69
  8.1. Wprowadzenie    69
  8.2. Nadwaga i otyłość centralna     69
  8.3. Proces wzrastania    71
  8.4. Rozwój fizyczny przy rozpoznaniu cukrzycy – teoria akceleracji    72
  8.5. Podsumowanie    73
  Piśmiennictwo    73
  Rozdział 9. Hipoglikemia – Ewa Pańkowska     75
  9.1. Wprowadzenie    75
  9.2. Hipoglikemia bezobjawowa z dysfunkcją autonomicznego układu nerwowego    76
  9.3. Czynniki ryzyka hipoglikemii. Diagnoza nawracających epizodów niedocukrzeń    78
  9.4. Hipoglikemia w okresie prepubertalnym    79
  9.5. Hipoglikemia w okresie dojrzewania     80
  9.6. Częstość występowania ciężkich hipoglikemii u dzieci i ich wpływ na ośrodkowy układ nerwowy    80
  9.7. Podsumowanie    81
  Piśmiennictwo    82
  Rozdział 10. Najczęstsze endokrynopatie w cukrzycy typu 1 w wieku rozwojowym – Elżbieta Lipska, Mieczysław Szalecki    83
  10.1. Wprowadzenie    83
  10.2. Patogeneza    85
  10.3. Jednostki chorobowe    87
    10.3.1. Autoimmunizacyjne choroby tarczycy    87
    10.3.2. Niedoczynność nadnerczy (choroba Addisona)     90
    10.3.3. Bielactwo (vitiligo)    90
    10.3.4. Zanik podskórnej tkanki tłuszczowej (lipoatrofia)    90
    10.3.5. Autoimmunizacyjne zespoły wielogruczołowe (APS)     91
    10.3.6. Zespół IPEX    92
  10.4. Podsumowanie    92
  Piśmiennictwo    93
  Rozdział 11. Najczęstsze choroby autoimmunizacyjne w cukrzycy typu 1 – Przemysław Witek, Marta Gutowska    95
  11.1. Wprowadzenie    95
  11.2. Choroby autoimmunizacyjne tarczycy    96
    11.2.1. Choroba Hashimoto    97
    11.2.2. Choroba Gravesa–Basedowa     98
  11.3. Celiakia    99
  11.4. Autoimmunizacyjne zapalenie błony śluzowej żołądka i niedokrwistość megaloblastyczna Addisona–Biermera     101
  11.5. Pierwotna niedoczynność kory nadnerczy (choroba Addisona)     103
  11.6. Zespół przedwczesnego wygasania funkcji jajników    105
  11.7. Bielactwo (vitiligo)    106
  11.8. Autoimmunizacyjne zespoły wielogruczołowe    106
  11.9. Podsumowanie    108
  Piśmiennictwo    108
  Rozdział 12. Celiakia a cukrzyca – Piotr Albrecht, Izabella Łazowska-Przeorek, Katarzyna Karolewska-Bochenek    111
  12.1. Wprowadzenie    111
  12.2. Patofizjologia    112
  12.3. Epidemiologia     112
  12.4. Czynniki genetyczne     113
  12.5. O braz kliniczny celiakii    114
  12.6. Diagnostyka i leczenie celiakii    115
  12.7. Celiakia u pacjentów z cukrzycą typu 1     116
  12.8. Podsumowanie    117
  Piśmiennictwo    117
  Rozdział 13. Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego – Agnieszka Gawrońska    119
  13.1. Wprowadzenie    119
  13.2. Epidemiologia i patofizjologia    119
  13.3. Aktualna klasyfikacja czynnościowych zaburzeń przewodu pokarmowego – Kryteria Rzymskie IV    120
  13.4. Zaburzenia czynnościowe u niemowląt i małych dzieci     121
  13.5. Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego związane z bólem brzucha    122
    13.5.1. Dyspepsja czynnościowa     123
    13.5.2. Zespół jelita drażliwego    123
    13.5.3. Migrena brzuszna    125
    13.5.4. Czynnościowy ból brzucha niespecyficzny     126
    13.5.5. Zaburzenia defekacji     126
  13.6. Podsumowanie    127
  Piśmiennictwo    128
  Rozdział 14. Najczęstsze choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego – Maria Kotowska, Michał Wronowski    131
  14.1. Wprowadzenie    131
  14.2. Toksokaroza    131
    14.2.1. Drogi zakażenia    132
    14.2.2. O bjawy kliniczne     132
    14.2.3. Leczenie     133
    14.2.4. Zapobieganie    133
  14.3. O wsica    134
    14.3.1. Drogi zakażenia    134
    14.3.2. O bjawy kliniczne    135
    14.3.3. Rozpoznanie     135
    14.3.4. Leczenie i profilaktyka    135
  14.4. Glistnica     136
    14.4.1. Drogi zakażenia    136
    14.4.2. O bjawy kliniczne     136
    14.4.3. Rozpoznanie     137
    14.4.4. Leczenie i profilaktyka    137
  14.5. Lamblioza    137
    14.5.1. Drogi zakażenia    138
    14.5.2. O bjawy kliniczne     138
    14.5.3. Rozpoznanie    139
    14.5.4. Leczenie     139
  14.6. Tasiemczyca     139
  14.7. Włośnica    141
    14.7.1. O bjawy kliniczne     141
    14.7.2. Rozpoznanie    141
    14.7.3. Leczenie i profilaktyka    142
  14.8. Włosogłówczyca    142
    14.8.1. Drogi zakażenia    142
    14.8.2. O bjawy kliniczne     142
    14.8.3. Rozpoznanie    143
    14.8.4. Leczenie     143
  Piśmiennictwo    143
  Rozdział 15. Zaburzenia psychiczne w cukrzycy – Agnieszka Pisula    145
  15.1. Wprowadzenie    145
    15.1.1. Skala problemu    145
    15.1.2. Proces adaptacji do przewlekłej choroby    147
    15.1.3. Zarządzanie leczeniem cukrzycy    148
    15.1.4. Podsumowanie .150
  Piśmiennictwo    151
  15.2. Depresja u dzieci i młodzieży z cukrzycą    151
    15.2.1. Przyczyny depresji    153
    15.2.2. Między stanem zapalnym, depresją a cukrzycą    155
    15.2.3. Przebieg depresji i obraz kliniczny     156
    15.2.4. Kryteria diagnostyczne     159
    15.2.5. Zaburzenia towarzyszące depresji     160
    15.2.6. Rozpoznanie depresji    161
    15.2.7. Leczenie depresji    162
    15.2.8. Podsumowanie     166
  Piśmiennictwo    166
  15.3. Zaburzenia odżywiania    167
    15.3.1. Rozpowszechnienie zaburzeń odżywiania     169
    15.3.2. Czynniki ryzyka    170
    15.3.3. Obraz kliniczny zaburzeń i kryteria diagnostyczne    173
    15.3.4. Diagnoza zaburzeń odżywiania w cukrzycy typu 1     179
    15.3.5. Leczenie     181
    15.3.6. Podsumowanie     187
  Piśmiennictwo    187
  15.4. Próby samobójcze    188
    15.4.1. Wykrywanie     190
    15.4.2. Postępowanie    191
    15.4.3. Podsumowanie     192
  Piśmiennictwo    193
  15.5. Zaburzenia lękowe    193
    15.5.1. Przyczyny    195
    15.5.2. Rodzaje zaburzeń lękowych    196
    15.5.3. Leczenie zaburzeń lękowych – informacje ogólne     201
    15.5.4. Podsumowanie     202
  Piśmiennictwo    202
  Rozdział 16. Cukrzyca, choroba przewlekła – wybrane zagadnienia psychologiczne – Zofia Rybka-Król     205
  16.1. Wprowadzenie    205
  16.2. Cukrzyca – choroba przewlekła    208
    16.2.1. Próby zdefiniowania choroby przewlekłej     209
    16.2.2. Kilka słów o neuronauce     211
    16.2.3. Czy cukrzyca jest chorobą psychosomatyczną?     213
  16.3. Teoria przywiązania Johna Bowlby’ego     217
  16.4. Wzorce przywiązania    219
  16.5. Rodzina jako system    224
    16.5.1. Inni członkowie rodziny: rodzeństwo i dziadkowie     227
    16.5.2. Genogramy    231
  16.6. Reakcje na rozpoznanie choroby     232
    16.6.1. Kilka uwag o reakcjach na chorobę w zależności od wieku dziecka     239
    16.6.2. „Jaka piękna katastrofa”    246
  16.7. Młodzi dorośli, koniec opieki pediatrycznej    247
  16.8. Porozumienie personelu medycznego z pacjentem i jego rodziną    248
  16.9. Zamiast podsumowania: refleksja o odkrywaniu przez dziecko i jego rodzinę drogi do zdrowia i dobrych kontaktów ze światem    251
  Piśmiennictwo    253
  
  Część II    257
  Studium prz ypa dków i historie osób chorujących na cukrzycę    257
  Rozdział 17. Hipoglikemia jako wiodący objaw utrudniający codzienne funkcjonowanie pacjenta z cukrzycą typu 1 – Elżbieta Lipska, Przemysław Witek, Michał Wronowski, Maria Kotowska, Ewa Pańkowska, Zofia Rybka-Król, Agnieszka Pisula     259
  Ciężka hipoglikemia w przebiegu hipotyreozy – Elżbieta Lipska    259
    Pytanie do eksperta    260
    Komentarz endokrynologa dziecięcego    260
    Piśmiennictwo    261
  Hipoglikemia i zaburzenia hormonalne po przezklinowej resekcji gruczolaka przysadki – Przemysław Witek    262
    Aktualne leczenie cukrzycy    262
    Wywiad chorobowy     262
    Badanie fizykalne    262
    Analizy biochemiczne    263
    Komentarz endokrynologa     263
  Przypadek pacjentki z chorobą Hashimoto i niedocukrzeniami w przebiegu cukrzycy – Przemysław Witek    265
    Leczenie     265
    Komentarz endokrynologa    266
  Problem nawracających hipoglikemii – Michał Wronowski, Maria Kotowska, Ewa Pańkowska    267
    Leczenie i badanie fizykalne    267
    Komentarz gastrologa    269
    Piśmiennictwo    271
  Lęk przed hipoglikemią – Zofia Rybka-Król, Ewa Pańkowska     272
    Refleksja    273
    Komentarz diabetologa    274
  Lęk przed niedocukrzeniem przyczyną stałych przecukrzeń – Agnieszka Pisula, Ewa Pańkowska    276
    Badanie, wywiad rodzinny i diagnoza     278
    Komentarz psychiatry    279
    Komentarz diabetologa    279
  Ciężka hipoglikemia w przebiegu zaburzeń łaknienia i cukrzycy – Zofia Rybka- -Król, Ewa Pańkowska    281
    Wywiad chorobowy i badanie     281
    Konsultacje i komentarz psychologa    283
  Rozdział 18. Nadmierna masa ciała i nieprawidłowy rozwój fizyczny –Przemysław Witek, Karolina Mazurczak, Ewa Pańkowska, Izabella Łazowska- -Przeorek, Katarzyna Karolewska-Bochenek, Zofia Rybka-Król    287
  Studium problemu nadmiernego i szybkiego przyrostu masy ciała u pacjentki z wieloletnią cukrzycą typu 1 – Przemysław Witek    287
    Zapis EKG i opis    287
    Wywiad chorobowy     287
    Kontrola metaboliczna cukrzycy     288
    Badania dodatkowe i leczenie    288
    Komentarz endokrynologa    288
  Studium przypadku chłopca z celiakią i nieprawidłowym rozwojem fizycznym – Karolina Mazurczak, Izabella Łazowska-Przeorek, Ewa Pańkowska     290
    Wywiad chorobowy     290
    Wyniki badań dodatkowych    291
    Rozwój fizyczny    291
    Konsultacje dietetyczne    291
    Podsumowanie z komentarzem diabetologa    295
  Wpływ metody leczenia insuliną na rozwój fizyczny dziecka – Karolina Mazurczak, Ewa Pańkowska     296
    Leczenie cukrzycy    296
    Konsultacje i komentarz dietetyka    297
    Komentarz diabetologa    299
  Zahamowanie wzrastania u 12-letniego chłopca chorującego na cukrzycę – przypadek nowo rozpoznanej celiakii – Izabella Łazowska-Przeorek, Katarzyna Karolewska-Bochenek, Karolina Mazurczak    300
    Parametry rozwoju fizycznego    300
    Wyniki badań dodatkowych    300
    Konsultacje dietetyczne    301
    Komentarz gastrologa    302
  Przypadek 5-letniej dziewczynki z cukrzycą typu 1 i celiakią diagnozowaną z powodu nieprawidłowego rozwoju fizycznego – Izabella Łazowska-Przeorek, Katarzyna Karolewska-Bochenek, Karolina Mazurczak, Zofia Rybka-Król    303
    Wywiad chorobowy     303
    Konsultacje i komentarz dietetyka    304
    Badanie endoskopowe i komentarz gastrologa    306
    Komentarz psychologa    307
  Rozdział 19. Hiperglikemia i wahania glikemii jako objaw i stan codziennych trudności, z którymi zmagają się osoby chorujące na cukrzycę – Ewa Pańkowska, Zofia Rybka-Król, Karolina Mazurczak, Przemysław Witek     309
  Hiperglikemie poranne – Ewa Pańkowska, Zofia Rybka-Król, Karolina Mazurczak    309
    Komentarz diabetologa    310
    Konsultacja dietetyczna    311
    Konsultacje psychologiczne    312
    Jej historia    312
    Wokół cukrzycy    313
  Hiperglikemie nocne u dziecka leczonego pompą insulinową – Karolina Mazurczak, Ewa Pańkowska    317
    Wywiad chorobowy     317
    Konsultacje dietetyczne    318
    Komentarz diabetologa    319
  Tyreotoksykoza i depresja u pacjentki z wieloletnią cukrzycą typu 1 – Przemysław Witek, Zofia Rybka-Król    321
    Wywiad chorobowy i badania dodatkowe    321
    Komentarz diabetologa    322
    Komentarz endokrynologa    322
    Konsultacje i komentarz psychologa    322
    Podsumowanie    324
  Pacjent z cukrzycą typu 2 powikłaną dodatkową chorobą tarczycy – Przemysław Witek    326
    Wywiad chorobowy     326
    Stan obecny i badania    326
    Komentarz endokrynologa    328
  Analiza przyczyn kwasicy ketonowej u dziewczynki chorującej na cukrzycę typu 1. Genogram w diagnozie psychologicznej – Zofia Rybka-Król    330
  Rozdział 20. Opisy różnych i częstych klinicznie istotnych problemów występujących w przebiegu cukrzycy – Anna Wielowiejska, Magdalena Neścioruk, Izabella Łazowska-Przeorek, Ewa Pańkowska, Elżbieta Lipska, Michał Wronowski,
  Maria Kotowska, Agnieszka Gawrońska, Agnieszka Pisula    333
  Anemia w przebiegu cukrzycy i celiakii – Anna Wielowiejska, Magdalena Neścioruk, Izabella Łazowska-Przeorek, Ewa Pańkowska    333
    Wywiad chorobowy i badania     333
    Badania kontrolne    334
    Komentarz gastrologa    335
    Komentarz diabetologa    336
  Pacjentka 15-letnia z cukrzycą typu 1, obserwowana w kierunku choroby Hashimoto – Elżbieta Lipska    338
    Leczenie cukrzycy     338
    Dodatkowe badania    338
    Komentarz endokrynologa dziecięcego     339
    Piśmiennictwo    340
  Bezobjawowa niedoczynność tarczycy w przebiegu cukrzycy typu 1 – Elżbieta Lipska    341
    Wywiad chorobowy     341
    Pytanie do eksperta    341
    Komentarz endokrynologa dziecięcego     341
    Piśmiennictwo    343
  Opis przypadku remisji choroby Hashimoto – Elżbieta Lipska.    344
    Wywiad chorobowy     344
    Pytania do eksperta    344
    Komentarz endokrynologa dziecięcego    344
    Piśmiennictwo    345
  Dolegliwości gastryczne w postaci biegunki u dziecka z cukrzycą typu 1 – Michał Wronowski, Maria Kotowska    346
    Wywiad chorobowy     346
    Komentarz gastroenterologa     347
  Nawracające bóle brzucha u chłopca z cukrzycą typu 1 – dyspepsja czynnościowa – Agnieszka Gawrońska    350
    Wywiad rodzinny i badania    350
    Konsultacja gastrologiczna    351
  Nawracające bóle brzucha u dziecka po rozpoznaniu cukrzycy – zespół jelita drażliwego – Agnieszka Gawrońska, Agnieszka Pisula, Ewa Pańkowska    353
    Wywiad chorobowy i badania     353
    Konsultacja diabetologiczna     354
    Konsultacje i komentarz gastrologa     354
    Konsultacje i komentarz psychiatry     355
    Podsumowanie    356
  Skorowidz     357
RozwińZwiń