POLECAMY
-35%
Autor:
Wydawca:
Format:
pdf, ibuk
Praca przedstawia obraz Górnoślązaka, ukazanego w 30. latach XX w. w śląskich dziełach epickich i konfrontuje go z przedstawieniem Ślązakach przez publicystów. Bada również, w jakiej ilości na formę obrazu wpływa pochodzenie autora oraz czy w literaturze mamy do czynienia z portretem czy autoportretem Górnoślązaka.
Opisy postaci w dziełach Poli Gojawiczyńskiej, Haliny Krahelskiej, Gustawa Morcinka i Wilhelma Szewczyka noszą znamiona okresu, w którym żyli główni bohaterowie i naoczni świadkowie.
W portrecie naszkicowanym przez Gojawiczyńską szczególna uwaga zwrócona jest na śląską kobietę. Jej obraz z XIX w., typowych, funkcjonujących stereotypów, ustępuje na rzecz heroicznej „Matki Polki”. Poprzez feministyczną tendencję i wiele obserwacji kobiety na Śląsku, autorka przedstawia w swoim portrecie niezależną od „opiekuńczego ramienia mężczyzny” kobietę, „z sercem i rozumem na właściwym miejscu”.
Halina Krahelska poświęca szczególną uwagę sytuacji śląskich pracowników, którzy uczestniczyli w Powstaniach Śląskich i którzy byli wypędzani i skazywani na wieloletnie bezrobocie. Tragedia tej sytuacji naświetlona jest też w powieści „Hanys” autorstwa Wilhelma Szewczyka.
Nie do przecenienia są również artystyczne osiągnięcia Morcinka przy opisach górników. Można powiedzieć o wykreowanym w jego powieści micie górników, którym codziennie śmierć w oczy patrzy, gotowych do nieludzkich wysiłków i solidarnych w bohaterskiej odwadze. Znających swoją wartość, opierającą się na godności.
Analiza reportaży 30. lat okresu międzywojennego pokazuje nam, że zarówno krajobraz przemysłowy, jak również człowiek tego obszaru – pracownik, który był dwujęzyczny, był w stanie obsłużyć skomplikowane narzędzia, wysoko cenił swoją pracę i był przyzwyczajony do warunków demokratycznych – budziły zainteresowanie dziennikarzy.
Podsumowując można stwierdzić, że śląska literatura wykreowała nowe mity „Górnika”, „Człowieka pogranicza” i „Ślązaczki”.
Niy je leko być Ślonzokiym. Ale jak się już je Ślonzokiem, to czy idzie być kim inkszym? Bycie Ślonzokiym to je stan duszy, a niy żodne obywatelstwo.
Zbigniew Kadłubek, Listy z Rzymu
Rok wydania | 2009 |
---|---|
Liczba stron | 228 |
Kategoria | Literatura polska |
Wydawca | Oficyna Wydawnicza IMPULS |
ISBN-13 | 978-83-7587-200-2 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp | 7 |
Rozdział 1. Przegląd stanowisk ujmujących zagadnienia literatury regionalnej | 19 |
Rozdział 2. Autorzy, bohaterowie literaccy i portret Górnoślązaka | 41 |
2.1. Śląsk i Ślązacy w epice Poli Gojawiczyńskiej | 41 |
2.1.1. Ludzie z „osady przy kopalni” | 45 |
2.1.2. Kobiety – portret zbiorowy | 53 |
2.1.3. „Swój” i „obcy” | 66 |
2.1.4. Śląska klasa średnia | 68 |
2.1.5. Opinia krytyki regionalnej i ogólnopolskiej wobec śląskiej twórczości Poli Gojawiczyńskiej | 75 |
2.1.6. Podsumowanie | 78 |
2.2. Bohater tragiczny w powieści Zdrada Heńka Kubisza Haliny Krahelskiej | 80 |
2.2.1. Dramat rozczarowań | 84 |
2.2.2. „Świat panów” | 94 |
2.2.3. Przeciw mitom | 97 |
2.2.4. Podsumowanie | 100 |
Rozdział 3. Autorzy, bohaterowie literaccy i autoportret Górnoślązaka | 103 |
3.1. Wyrąbany chodnik – autoportret z retuszem | 103 |
3.1.1. Ludzie z kopalni | 108 |
3.1.2. Praca – maszyna – człowiek – praca – maszyna – człowiek… | 118 |
3.1.3. Demokratyzacja stosunków w pracy | 123 |
3.1.4. „My” i „oni” | 128 |
3.1.5. Herosi i „chachary” | 139 |
3.1.6. Kobiety – wychowanie – młodzież | 156 |
3.1.7. Pierwsze głosy krytyków o powieści Gustawa Morcinka | 162 |
3.1.8. Podsumowanie | 163 |
3.2. Hanys/Hanys/„hanys” | 167 |
3.2.1. Błogosławiona praca… | 168 |
3.2.2. Ojczyzno, módl się za nami! | 169 |
3.2.3. Język poematu – właściwość etniczna | 170 |
Rozdział 4. Wizerunek Górnoślązaka w reportażu literackim | 175 |
4.1. Zafascynowanie pracą | 176 |
4.2. Duszą Śląska jest Ślązak… | 179 |
4.3. Wobec człowieka pogranicza | 186 |
4.4. Posmak „amerykanizmu” | 190 |
4.5. Podsumowanie | 196 |
Rozdział 5. Portret Górnoślązaka – próba syntezy | 199 |
5.1. Badanie literatury jako badanie kultury | 199 |
5.2. Interferencja czasoprzestrzeni i bohatera literackiego | 201 |
5.3. Trzy mity | 214 |
Zamiast zakończenia | 221 |
Summary | 223 |
Résumé | 225 |
Zusammenfassung | 227 |