POLECAMY
Redakcja:
Wydawca:
Format:
epub, mobi, ibuk
Rozwijamy się i jesteśmy kształtowani w rodzinie. Doświadczenia z niej wyniesione – dobre lub złe – wywierają niezatarty wpływ na nasze życie. By zrozumieć drugiego człowieka, odwołujemy się do jego historii rodzinnej. Żadnej sferze naszej egzystencji nie przypisujemy tak wielkiego znaczenia, jak życiu rodzinnemu.
A jednak odpowiedź na pozornie proste pytanie: czym właściwie jest rodzina?, nie jest łatwa, zwłaszcza współcześnie. Obserwujemy różnorodność form życia rodzinnego, wielość problemów, z jakimi zmagają się systemy rodzinne.
Zespół znakomitych polskich familiologów przygotował podręcznik, którego celem jest usystematyzowanie współczesnej wiedzy na temat rodziny. Znajdą w nim Państwo informacje na temat:
• funkcjonowania systemu rodzinnego – funkcji i ról rodzinnych, komunikacji i narracji rodzinnych, więzi, transmisji międzypokoleniowej
• nietradycyjnych form życia rodzinnego – rodzin zrekonstruowanych, adopcyjnych, wielokulturowych i innych
• problemów życia rodzinnego – choroby w systemie rodzinnym, problemów prokreacyjnych, przemocy
• współczesnych nurtów w terapii rodziny, rytuałów rodzinnych, pozytywnej psychologii rodziny.
Rok wydania | 2014 |
---|---|
Liczba stron | 682 |
Kategoria | Psychologia ogólna |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-18852-8 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp | 13 |
CZĘŚĆ I CZŁOWIEK W SYSTEMIE RODZINY | 19 |
Rozdział 1 Rodzina w ujęciu systemowym (Waldemar Świętochowski) | 21 |
1.1. Podstawowe zasady teorii systemów | 22 |
1.2. Struktura systemu rodziny | 25 |
1.2.1. Granice w systemie rodziny | 27 |
1.2.2. Podsystemy | 30 |
1.2.3. Role i pozycje w rodzinie | 32 |
1.3. Procesy systemowe w rodzinie | 34 |
1.3.1. Indywiduacja | 35 |
1.3.2. Komunikacja | 36 |
1.3.3. „Logika” systemu rodziny: homeostaza funkcjonalna | 38 |
1.4. Zadania rodziny w kolejnych fazach rozwojowych. Wspólnota i ciągłość | 42 |
1.5. W kierunku rodziny funkcjonalnej. Wskazówki praktyczne | 44 |
Rozdział 2 Specyfika komunikacji interpersonalnej w rodzinie ujmowanej jako system (Barbara Harwas-Napierała) | 47 |
2.1. Modele komunikacji interpersonalnej | 48 |
2.1.1. Jednostronny model komunikacji | 49 |
2.1.2. Dwustronny model komunikacji | 49 |
2.1.3. Relacyjny model komunikacji | 49 |
2.2. Podstawowe uwarunkowania komunikacji w rodzinie | 51 |
2.2.1. Uwarunkowania podmiotowe | 51 |
2.2.2. Uwarunkowania pozapodmiotowe | 56 |
2.3. Rozwojowe zmiany komunikacji w systemie rodziny | 59 |
2.3.1. Komunikacja w podsystemie małżeńskim | 59 |
2.3.2. Zmiany rozwojowe komunikacji w podsystemie rodzicielskim | 61 |
2.3.3. Komunikacja w podsystemie rodzeństwa | 65 |
2.4. Warunki kształtowania prawidłowej komunikacji | 68 |
2.4.1. Kształtowanie umiejętności usprawniających komunikację rodzinną | 69 |
Rozdział 3 Narracje rodzinne (Elżbieta Dryll) | 73 |
3.1. Rodzina jako nisza semantyczna | 76 |
3.2. Geneza treści rodzinnych narracji | 79 |
3.2.1. Tradycja | 79 |
3.2.2. Przekaz międzypokoleniowy | 83 |
3.2.3. Historia życia rodziny nuklearnej | 87 |
3.3. Dlaczego ważne jest badanie narracji rodzinnych | 92 |
Rozdział 4 Role i funkcje rodziny (Katarzyna Walęcka-Matyja) | 95 |
4.1. Współczesne ujęcie roli rodziny | 96 |
4.2. Kierunki przemian współczesnej rodziny a role i funkcje rodzinne | 98 |
4.3. Role w systemie rodziny | 101 |
4.4. Funkcje rodziny | 103 |
4.5. Psychospołeczne uwarunkowania funkcji rodziny | 110 |
Rozdział 5 Modele funkcjonowania rodziny. Style wychowania (Hanna Liberska, Mirosława Matuszewska) | 115 |
5.1. Modele rodziny | 117 |
5.1.1. Klasyfikacja modeli funkcjonowania rodziny | 117 |
5.2. Styl wychowania | 128 |
5.2.1. Pojęcia podstawowe: wychowanie, styl wychowania | 128 |
5.2.2. Rodzaje stylów wychowania | 129 |
5.3. Modele funkcjonowania rodziny a style wychowania | 138 |
Rozdział 6 Więzi małżeńskie i rodzinne w perspektywie teorii przywiązania (Mieczysław Plopa) | 141 |
6.1. Założenia i inspiracje teorii przywiązania | 142 |
6.1.1. Aspekt ewolucyjny | 143 |
6.1.2. Aspekt neuropsychologiczny | 145 |
6.2. Przywiązanie w okresie dzieciństwa | 146 |
6.3. Przywiązanie w okresie dorosłości | 153 |
6.4. Przywiązanie a relacje w bliskich związkach | 157 |
Rozdział 7 Seksualność w związkach małżeńskich (Magdalena Grabowska) | 167 |
7.1. Pojęcie seksualności | 168 |
7.2. Aktywność seksualna małżonków i jej uwarunkowania | 171 |
7.2.1. Wiek małżonków | 173 |
7.2.2. Staż małżeństwa | 175 |
7.2.3. Relacje między małżonkami | 178 |
7.3. Problemy seksualne małżonków | 180 |
Rozdział 8 Transmisja międzypokoleniowa – procesy zachodzące na styku pokoleń (Marzanna Farnicka, Hanna Liberska) | 185 |
8.1. Istota i mechanizmy transmisji międzypokoleniowej w rodzinie | 186 |
8.1.1. Naśladownictwo | 187 |
8.1.2. Modelowanie | 188 |
8.1.3. Identyfikacja | 189 |
8.2. Obszary transmisji międzypokoleniowej w rodzinie | 190 |
8.3. Transmisja międzypokoleniowa w różnych podejściach psychologicznych | 192 |
8.4. Transmisja międzypokoleniowa jako proces formowania rodziny – model Murraya Bowena | 195 |
8.5. Kierunki badań nad transmisją w rodzinie | 197 |
8.5.1. Wyzwania dla badań nad transmisją w rodzinie | 198 |
Rozdział 9 Psychologia religijności/duchowości rodziny (Elżbieta Rydz) | 203 |
9.1. Religijność i duchowość – definicje | 204 |
9.2. Współczesne podejścia badawcze w psychologii religijności/duchowości rodziny | 207 |
9.2.1. Rozwój struktury i funkcji religijności | 207 |
9.2.2. Rozwój struktury i funkcji rodziny | 208 |
9.3. Rozwój religijności człowieka w kontekście cyklu życia rodzinnego w ujęciu Evelyn Duvall | 209 |
9.3.1. Religijność i duchowość w małżeństwie bez dzieci | 210 |
9.3.2. Rodziny wychowujące małe dzieci | 211 |
9.3.3. Rodziny z dziećmi w wieku przedszkolnym | 212 |
9.3.4. Rodziny z dziećmi w wieku szkolnym | 214 |
9.3.5. Rodziny z nastolatkami | 215 |
9.3.6. Rodziny jako instytucje wypuszczające dzieci w świat | 216 |
9.3.7. Starzejący się członkowie rodziny | 217 |
9.4. Perspektywy badań dotyczących religijności w rodzinie | 218 |
Rozdział 10 Rozwój rodziny i rozwój w rodzinie (Hanna Liberska) | 221 |
10.1. Rozwój rodziny | 224 |
10.2. Rozwój w rodzinie | 229 |
10.3. Wyznaczniki rozwoju w systemie rodziny | 231 |
10.3.1. Miejsce rodziny wśród innych systemów | 233 |
10.3.2. Wymiary zmian w systemach społeczno-kulturowych | 234 |
10.4. Zmiany w strukturze systemu rodziny | 235 |
10.5. Rodzina jako kontekst rozwoju indywidualnego | 235 |
Część II ZRÓŻNICOWANE FORMY ŻYCIA RODZINNEGO | 242 |
Rozdział 1 Samotne rodzicielstwo (Sylwia Rydz) | 243 |
1.1. Specyfika roli kobiecej – matka i samotna matka | 247 |
1.2. Specyfika roli męskiej – ojciec i samotny ojciec | 249 |
1.3. Funkcjonowanie rodziny niepełnej | 251 |
1.4. Konsekwencje samotnego rodzicielstwa | 253 |
1.5. Migracja zarobkowa jako czasowe samotne rodzicielstwo | 255 |
1.6. Pomoc samotnym rodzicom | 257 |
Rozdział 2 Związki kohabitacyjne (Iwona Janicka) | 259 |
2.1. Kohabitacja jako nowa forma życia pary | 260 |
2.2. Przyczyny kohabitacji | 264 |
2.3. Charakterystyka osób kohabitujących | 266 |
2.4. Przedślubna kohabitacja a małżeństwo | 268 |
2.5. Kohabitacja a rokowania odnośnie do trwałości związku | 272 |
2.5.1. Efekt selekcji | 272 |
2.5.2. Efekt kohabitacji | 273 |
2.6. Zaangażowanie w relację a trwałość związków intymnych | 276 |
2.6.1. Wybrane teorie zaangażowania | 276 |
2.6.2. Rola zaangażowania | 278 |
2.6.3. Zaangażowanie partnerów kohabitujących i poślubionych | 279 |
Rozdział 3 Partnerzy kohabitujący jako rodzice (Iwona Janicka) | 285 |
3.1. Dzieci urodzone poza małżeństwem | 286 |
3.2. Rodziny kohabitacyjne | 289 |
3.2.1. Fazy rozwoju rodziny kohabitacyjnej | 290 |
3.2.2. Kohabitacja a zaangażowane rodzicielstwo | 292 |
3.3. Problem stabilności rodzin kohabitacyjnych | 297 |
3.3.1. Niestabilność kohabitacji a rodzicielstwo | 299 |
3.3.2. Niestabilność kohabitacji a dzieci | 300 |
3.4. Warunki życia rodzin kohabitacyjnych | 301 |
Rozdział 4 Rodzina zrekonstruowana (Aleksandra Lewandowska-Walter) | 305 |
4.1. Definicje i statystyki | 306 |
4.1.1. Definicje | 306 |
4.1.2. Statystyki | 307 |
4.2. Rodzina zrekonstruowana jako system | 309 |
4.3. Małżeństwo powtórne jako podstawa rekonstrukcji rodziny | 313 |
4.4. Rodzicielstwo w rodzinie zrekonstruowanej | 316 |
4.5. Dziecko w rodzinie zrekonstruowanej | 320 |
4.5.1. Typy rodzin zrekonstruowanych | 323 |
4.6. Wskazówki do pracy psychoedukacyjnej i terapeutycznej | 325 |
Rozdział 5 Rodzina adopcyjna (Alicja Kalus) | 331 |
5.1. Specyfika rodziny adopcyjnej | 333 |
5.2. Rodzina adopcyjna z perspektywy prawnej | 334 |
5.3. Rodzina adopcyjna z perspektywy medycznej | 336 |
5.4. Rodzina adopcyjna z perspektywy psychologicznej | 338 |
5.4.1. Etap małżeństwa bezdzietnego | 339 |
5.4.2. Doświadczenie straty w rodzinie adopcyjnej | 341 |
5.4.3. Decyzja o adopcji dziecka i proces adopcyjny | 343 |
5.5. Rodzina adopcyjna z dzieckiem w okresie wczesnego dzieciństwa | 346 |
5.6. Rodzina adopcyjna z dzieckiem w okresie przedszkolnym i wczesnoszkolnym | 348 |
5.7. Rodzina z dorastającym nastolatkiem | 350 |
Rozdział 6 Rodzina zastępcza (Alicja Kalus) | 353 |
6.1. Rodzina zastępcza z perspektywy prawnej | 356 |
6.2. Specyfika rodziny zastępczej | 362 |
6.3. Rodzinny dom dziecka jako rodzinna forma opieki zastępczej | 365 |
6.3.1. Perspektywa prawna | 367 |
Rozdział 7 Kulturowa różnorodność rodziny (Jolanta Miluska) | 369 |
7.1. Status współczesnej rodziny | 370 |
7.2. Wartości kulturowe a interakcje w rodzinie | 375 |
7.3. Rodziny wielokulturowe | 379 |
7.4. Przyszłość rodziny w kontekście procesu zmiany społecznej | 382 |
Część III ZDROWOTNE I SPOŁECZNE PROBLEMY W RODZINIE | 385 |
Rozdział 1 Choroba przewlekła w systemie rodziny (Waldemar Świętochowski) | 387 |
1.1. Trzy ujęcia choroby | 388 |
1.2. Choroba jako nienormatywny kryzys w rodzinie | 390 |
1.3. Rodzina wobec przewlekłej choroby | 391 |
1.3.1. Reakcje na poziomie zachowań | 391 |
1.3.2. Reakcje na poziomie procesów (ujęcie systemowe) | 396 |
1.4. Adaptacja do kryzysu: jak problemy pomagają w adaptacji | 403 |
1.5. Dlaczego przewlekła choroba jest przewlekła | 404 |
Rozdział 2 Trudności w realizacji planów prokreacyjnych i ich skutki dla rodziny (Eleonora Bielawska-Batorowicz) | 411 |
2.1. Trudności w realizacji planów prokreacyjnych i ich medyczne uwarunkowania | 412 |
2.1.1. Niepłodność – rodzaje, przyczyny, rozpowszechnienie | 412 |
2.1.2. Poronienia, martwe urodzenia i śmierć dziecka w okresie okołoporodowym – rozpowszechnienie, przyczyny | 417 |
2.2. Następstwa trudności w realizacji planów prokreacyjnych | 419 |
2.2.1. Diagnoza niepłodności i jej następstwa psychologiczne | 420 |
2.2.2. Straty ciąży i ich następstwa psychologiczne | 423 |
2.3. Przezwyciężanie trudności prokreacyjnych – na przykładzie niepłodności | 428 |
2.3.1. Techniki wspomaganego rozrodu w leczeniu niepłodności | 429 |
2.3.2. Rozwój dzieci urodzonych w wyniku zastosowania technik rozrodu wspomaganego | 432 |
2.3.3. Relacje w rodzinie powstałej w wyniku zastosowaniu technik rozrodu wspomaganego | 433 |
Rozdział 3 Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym (Ewa Marat) | 437 |
3.1. Informowanie rodziców o zaburzeniach w rozwoju dziecka | 439 |
3.1.1. W jaki sposób należy przekazywać rodzicom diagnozę | 440 |
3.1.2. Modelowa procedura informowania o zaburzeniach dziecka | 441 |
3.2. Niepełnosprawność dziecka a zmiany w systemie rodzinnym | 443 |
3.2.1. Model żałoby i chronicznego smutku | 444 |
3.2.2. Stres rodzicielski | 445 |
3.2.3. Niepełnosprawność dziecka jako sytuacja kryzysowa | 448 |
3.3. Adaptacja rodziców do niepełnosprawności dziecka | 449 |
3.3.1. Zespół wypalania sił u rodziców dzieci niepełnosprawnych | 452 |
3.4. Rola wsparcia społecznego w procesie radzenia sobie przez rodziców dzieci niepełnosprawnych | 453 |
3.5. Społeczne, emocjonalne i adaptacyjne problemy doświadczane przez rodzeństwo dzieci z zaburzeniami rozwoju | 454 |
3.6. Pomoc dla rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi | 456 |
Rozdział 4 Rozwód jako sytuacja kryzysowa w rodzinie (Magdalena Błażek) | 459 |
4.1. Kryzys rozwodowy – charakterystyka | 462 |
4.2. Przyczyny rozwodów | 464 |
4.3. Predyktory powodzenia i niepowodzenia związku | 464 |
4.4. Fazy procesu rozwodowego | 467 |
4.5. Funkcjonowanie psychologiczne dorosłych w sytuacji rozwodu z uwzględnieniem różnic płciowych | 469 |
4.6. Funkcjonowanie psychologiczne dzieci w sytuacji rozwodu rodziców | 472 |
4.6.1. Płeć dziecka a proces radzenia sobie z rozwodem rodziców | 479 |
4.6.2. Cechy indywidualne dziecka i wsparcie społeczne a radzenie sobie z rozwodem rodziców | 480 |
Rozdział 5 Agresja i przemoc w rodzinie (Grażyna Poraj) | 483 |
5.1. Metody wychowawcze i postawy rodzicielskie sprzyjające agresji u dzieci i młodzieży | 485 |
5.1.1. System wartości i orientacja życiowa rodziców | 485 |
5.1.2. Nieprawidłowe stosunki uczuciowe między rodzicami a dziećmi | 486 |
5.2. Agresja między rodzeństwem | 492 |
5.3. Przemoc w małżeństwie, czyli dostarczanie dzieciom wzorów zachowań agresywnych | 498 |
5.4. Zapobieganie i kontrolowanie agresji | 501 |
5.4.1. Zapobieganie i redukowanie agresji u dzieci | 501 |
5.4.2. Zapobieganie i redukowanie agresji wśród rodzeństwa | 502 |
5.4.3. Zapobieganie i redukowanie przemocy w rodzinie (wobec dzieci i współmałżonka) | 504 |
Rozdział 6 Rodzina a zachowanie antyspołeczne (Mieczysław Radochoński, Lidia Perenc, Anna Radochońska) | 505 |
6.1. Zachowania antyspołeczne i ich przyczyny | 507 |
6.2. Rodzina jako miejsce rozwoju zachowań antyspołecznych | 509 |
6.2.1. Rola czynników genetycznych | 509 |
6.2.2. Struktura rodziny | 512 |
6.2.3. Charakterystyczne cechy matki | 514 |
6.2.4. Charakterystyczne cechy dzieci | 515 |
6.2.5. Relacje w rodzinie | 516 |
6.2.6. Osadzenie rodzica w zakładzie karnym | 518 |
6.3. Mechanizm transmisji międzypokoleniowej a zachowania antyspołeczne | 520 |
Część IV TERAPIA RODZIN I TERAPEUTYCZNA ROLA RODZINY | 525 |
Rozdział 1 Współczesne nurty w terapii rodzin (Tadeusz Pietras) | 527 |
1.1. Historia terapii rodzin | 530 |
1.2. Zasady terapii rodzin | 532 |
1.3. Wskazania i przeciwwskazania do terapii rodzin | 534 |
Rozdział 2 Pozytywna psychologia rodziny – w teorii i praktyce (Bogusława Lachowska) | 537 |
2.1. Obszary psychologii rodziny | 539 |
2.2. Obszary psychologii pozytywnej | 540 |
2.2.1. Najważniejsze koncepcje i pojęcia psychologii pozytywnej | 541 |
2.2.2. Siły i cnoty charakteru | 542 |
2.3. Zainteresowanie pozytywnością na gruncie psychologii rodziny | 543 |
2.3.1. Koncepcja sił rodziny | 545 |
2.3.2. Pozytywna interwencja w rodzinę – interwencje skoncentrowane na siłach rodziny | 550 |
2.3.3. Prężność rodziny | 554 |
Literatura | 566 |
Indeks nazwisk | 650 |
Indeks rzeczowy | 669 |
O Autorach | 674 |