INNE EBOOKI AUTORA
-30%
Autor:
Wydawca:
Format:
pdf, ibuk
Celem książki jest rekonstrukcja dwóch, przełomowych dla polskiej myśli o sztuce, koncepcji estetycznych Stanisława Witkiewicza i uplasowanie ich w zrekonstruowanej nowożytnej historii procesu modernizacji estetyki europejskiej i polskiej. Zasadniczym przedmiotem badań są dyskursy estetyczne Witkiewicza w powiązaniu z dyskursami innych estetyków, z którymi pozostają one w jakiejś istotnej relacji: inspiracji, polemiki, podobieństwa, przeciwieństwa, implikacji.
Rok wydania | 2014 |
---|---|
Liczba stron | 442 |
Kategoria | Historia kultury |
Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego |
ISBN-13 | 978-83-7865-233-5 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
EBOOKI WYDAWCY
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wprowadzenie | 11 |
1. Estetyka filozofów i estetyka artystów | 11 |
2. Interpretacja historyczna | 13 |
3. Dyskursywne ciągi | 16 |
4. Typy zdań i logika dyskursów perswazyjnych | 18 |
5. Norma neutralizmu aksjologicznego | 23 |
6. Spektrum aksjologiczne dzieła sztuki | 25 |
7. Dyskurs modernizacyjny | 28 |
8. Paradygmat | 32 |
9. Uściślenia semantyczne: realizm, naturalizm, weryzm, aleteizm, pulchryzm | 33 |
10. Krytyka czy estetyka? | 39 |
11. Stan badań | 42 |
12. Cele książki | 44 |
13. Uwagi o źródłach i modernizacji języka | 44 |
Rozdział I. Dyskurs modernizacyjny | 47 |
1. Dyskurs modernizacyjny w estetyce zachodnioeuropejskiej | 49 |
1.1. Kluczowe terminy i pojęcia | 49 |
1.2. Dyskurs modernizacyjny i modernizacja | 51 |
1.3. Początki dyskursu modernizacyjnego | 54 |
1.4. Pierwszy przypadek petryfikacji znaczenia słowa moderna | 55 |
1.5. Narodziny dyskursu modernizacyjnego w estetyce renesansowej | 56 |
1.6. Francis Bacon: pierwsza idea modernizacji renesansowego dyskursu modernizacyjnego | 58 |
1.7. Querelle des Anciens et des Modernes: konkurencyjne warianty kolejnego dyskursu modernizacyjnego | 59 |
1.8. Denis Diderot: kolejna modernizacja dyskursu modernizacyjnego | 63 |
1.9. Hegel – prekursor idei rodzenia się radykalnie nowej epoki i nowej sztuki | 65 |
1.10. Stendhal: kolejna modernizacja dyskursu modernizacyjnego | 67 |
1.11. Gautier i Baudelaire: następne modernizacje dyskursu modernizacyjnego | 68 |
1.12. Ruskin: modernizacja prospektywno progresywna | 70 |
1.13. Realisme Courbeta: kolejny projekt modernizacyjny w estetyce francuskiej | 71 |
1.14. Thoré Bürger: silne wsparcie dążeń modernizacyjnych | 73 |
1.15. Taine: modernizacja estetyki przez jej (intencjonalną) scjentyzację | 74 |
1.16. Zola: dwa warianty modernizacji | 76 |
1.17. Véron: próba rewolucji paradygmatycznej | 81 |
1.18. Durand, Schinkel, Loudon, Semper, Viollet le Duc: ciąg modernizacji historystycznych | 85 |
1.19. Loudon: pluralistyczna modernizacja progresywna | 86 |
1.20. Pickett: pierwszy projekt modernizacji prospektywnej w architekturze | 87 |
1.21. Neowernakularyzm jako efekt modernizacji retrospektywnej | 88 |
1.22. Wolf, Bahr, Dilthey: początek dyskursu die Moderne w estetyce niemieckiej | 88 |
1.23. Otto Wagner: modernizacja prospektywna | 90 |
1.24. Herman Muthesius: rozwinięcie estetyki Wagnera | 90 |
1.25. Adolf Loos: dalsza modernizacja idei moderne Architektur | 97 |
1.26. Marinetti i jego kontynuatorzy: kolejne modernizacje progresywne dyskursu modernizacyjnego | 99 |
1.27. Le Corbusier, Walter Gropius i Mies van der Rohe: dalsza modernizacja modernej estetyki architektury | 102 |
1.28. Le Corbusier, Hitchcock i Johnson: ostateczna petryfikacja pojęcia l’architecture moderne, modern architecture | 105 |
1.29. Wieloznaczność i wielotorowość modernizacji postmodernistycznej | 106 |
1.30. Appendix: jeszcze kilka słów kluczowych terminach | 108 |
2. Dyskurs modernizacyjny w estetyce polskiej | 109 |
2.1. Początki dyskursu modernizacyjnego w estetyce polskiej | 109 |
2.2. Bolesław Podczaszyński: druga idea modernizacyjna | 110 |
2.3. Spór polskich „nowożytników” ze „starożytnikami” | 111 |
2.4. Postulowanie modernizacji narodowo wernakularnej: Pol, Goszczyński, Mickiewicz, Kraszewski, Norwid | 114 |
2.5. Eliza Orzeszkowa: modernizacja literatury przez realizm „tendencyjny” | 116 |
2.6. Znaczenie Taine’a dla estetyki polskiej | 117 |
2.7. Piotr Chmielowski: prawda zamiast tendencji | 121 |
2.8. Stanisław Witkiewicz: zalążek nowej estetyki | 122 |
2.9. Cyprian Godebski: modernizacja naturalistyczna estetyki sztuk plastycznych | 126 |
2.10. Karol Matuszewski: pochwała eklektyzmu jako modernizacji tradycji | 127 |
2.11. Antoni Sygietyński: modernizacja naturalistyczna | 129 |
2.12. Stanisław Witkiewicz: przełomowa modernizacja polskiej estetyki malarstwa i architektury | 139 |
2.13. Album Maksa i Aleksandra Gierymskich: kompleksowy projekt modernizacji malarstwa | 141 |
2.14. Eliza Orzeszkowa: wprowadzenie terminu „modernizm” do dyskursu metaliterackiego | 147 |
2.15. Stanisław Szczepanowski i Marian Zdziechowski: krytyka nowej sztuki | 148 |
2.16. Artur Górski: koncept „Młodej Polski” jako efekt polemiki z krytykami nowej sztuki | 149 |
2.17. Stanisław Przybyszewski: program nowej sztuki jako definicja implicite terminu „modernizm” | 150 |
2.18. Malwina Posner Garfeinowa: fundamentalna krytyka modernizmu (młodopolskiego) | 151 |
2.19. Lewandowski: implementacja słowa „modernizm” | 151 |
2.20. Lachner: klaryfikacja znaczeń | 154 |
2.21 Ignacy Matuszewski: dwie estetyki nowoczesne i ostateczne ustalenie języka dyskursu nowoczesności/modernizmu | 154 |
2.22. Henryk Struve: atak na modernizm | 157 |
2.23. Cezary Jellenta: marność modernizmu | 158 |
2.24. Zenon Przesmycki: obrona modernizmu | 159 |
2.25. Jan Bełcikowski: koniec modernizmu | 159 |
2.26. Miesięcznik Architekt: pluralizacja dyskursu modernizacyjnego | 160 |
2.27. Edgar Kovàts: urzędowa modernizacja polskiej architektury | 166 |
2.28. TPPS: konkurencyjny wobec koncepcji stylu zakopiańskiego projekt modernizacji neowernakularnej | 169 |
2.29. Basler: pierwsza próba nowego dyskursu modernizacyjnego | 174 |
2.30. Pronaszko – Formiści – Blok – Dźwignia – Praesens: krystalizacja nowego dyskursu nowoczesności | 176 |
2.31. Chwistek: wizja nowoczesności po modernizmie; Strzemiński: kodyfikacja nowoczesności | 178 |
2.32. Witkacy: totalne niezainteresowanie architekturą | 179 |
2.33. Reaktywacja Architekta: dwa dyskursy modernizacyjne: elementarystyczny i dekoracjonistyczny | 180 |
2.34. Jerzy Warchałowski: kolejna modernizacja architektury i sztuki użytkowej | 181 |
2.35. BLOK, Praesens, Dźwignia: radykalizacja dyskursu modernizacyjnego | 182 |
2.36. Szyszko Bohusz: generalna modernizacja polskiej estetyki architektury | 185 |
2.37. Stefania Zahorska: ostateczne ustalenie języka dyskursu modernizacyjnego | 186 |
2.38. Michał Sobeski: przeniesienie dyskursu nowoczesności do estetyki uniwersyteckiej | 189 |
2.39. Niemojewski: petryfikacja dyskursu modernizacyjnego | 190 |
2.40. Przełom postmodernistyczny w estetyce polskiej | 194 |
Rozdział II. Estetyka malarstwa | 195 |
1.Witkiewiczowska estetyka malarstwa przed pierwszym wydaniem Sztuki i krytyki u nas | 197 |
1.1. Problem cezury w Witkiewiczowskiej estetyce malarstwa | 197 |
1.2. Wędrowiec: zamierzona pierwsza rewolucja w polskiej estetyce | 198 |
1.3. „Malarstwo i krytyka u nas”: kulminacyjne wejście w walce o nową estetykę | 203 |
1.4. Bitwa o Bitwę pod Grunwaldem | 211 |
1.5. Witkiewiczowski dyskurs estetyczny po „Malarstwie i krytyce u nas” | 219 |
1.6. Bilans sporu Witkiewicza ze Struvem | 235 |
2. Witkiewiczowska estetyka malarstwa po opublikowaniu Sztuki i krytyki u nas | 237 |
2.1. Polscy „monachijczycy” w obronie treści w malarstwie | 237 |
2.2. Jellenta: argument krytyczny Witkiewicza użyty przeciwko jego estetyce | 240 |
2.3. Gerson i Jankowski: spór o impresjonizm | 242 |
2.4. Stanisław Tarnowski: krytyka ambiwalentna | 245 |
2.5. Ks. Marian Morawski: tropienie sprzeczności niekonsekwencji w myśli Witkiewicza | 250 |
2.6. Replika Witkiewicza na recenzje Tarnowskiego i Morawskiego | 254 |
2.7. Sygietyński przeciwko Witkiewiczowi w obronie ich (wedle Sygietyńskiego) wspólnych niegdyś poglądów | 259 |
2.8. Przesmycki: erystyczna samoidentyfikacja estetyczna | 262 |
2.9. Wawrzeniecki: frontalny atak na Witkiewicza | 263 |
2.10. Benedyktowicz: obrona Matejki i krytyka Witkiewicza | 265 |
2.11. Ostatnie akordy sporu Struvego i Witkiewicza | 267 |
2.12. Ewolucja estetyki Witkiewicza? | 270 |
2.13. Potępienie malarstwa współczesnego? | 273 |
2.14. Niekoherencja estetyki Witkiewicza? | 275 |
2.15. Witkacy o estetyce ojca | 277 |
Rozdział III. Estetyka architektury | 279 |
1. Narodowy historyzm vs. narodowy neowernakularyzm w estetyce architektury | 281 |
1.1. Początki dyskursu narodowo-patriotycznego w myśli europejskiej | 281 |
1.2. Początki dyskursu narodowo-patriotycznego w myśli polskiej | 283 |
1.3. Zróżnicowany sens narodowej formy w architekturze | 283 |
1.4. Neowernakularyzm jako opozycja wobec historyzmu | 286 |
1.5. Pluralistyczny historyzm w polskiej myśli metaarchitektonicznej | 288 |
1.6. Początki dyskursu narodowego: Lucjan Siemieński i Karol Kremer | 289 |
1.7. Wzniosłe marzenie Norwida | 290 |
1.8. Bolesław Podczaszyński: rozszerzenie dyskursu metaarchitektonicznego | 290 |
1.9. Józef Kremer: wtórna krytyka historyzmu | 293 |
1.10. Kolejne etapy „odkrywania” architektury ludowej: Zejszner, Łapczyński, Kraszewski i Kolberg | 293 |
1.11. Martynowski i dwie drogi nowej architektury: neoklasycyzm i neowernakularyzm | 295 |
1.12. Styl szwajcarski, scil. tyrolski, scil. alpejski w Europie Środkowej | 296 |
1.13. Matuszewski: pierwsza wizja narodowego neogotyku | 297 |
1.14. Jan Karłowicz: studium lingwistyczno etnograficzne budownictwa ludowego | 298 |
1.15. Witkiewicza „wejście” w dyskurs metaarchitektoniczny | 299 |
2. Historia pola dyskursu koncepcji stylu zakopiańskiego | 301 |
2.1. Inicjalna rola Charlesa Bulsa | 301 |
2.2. Hipotezy genealogiczne Witkiewicza | 303 |
2.3. Dwie konkurencyjne koncepcje neowernakularne | 304 |
2.4. Panegiryk Mèyeta | 305 |
2.5. Krystalizacja estetyki Witkiewicza | 307 |
2.6. Dzieła Matlakowskiego: etnograficzne wsparcie estetyki Witkiewicza | 309 |
2.7. Zasadniczy problem Witkiewicza estetyki architektury: „translacja w mur” | 310 |
2.8. Konkurencyjna koncepcja estetyczna: styl krajowy w ujęciu Czartoryskiego | 311 |
2.9. Edgar Kováts: konkurencyjna koncepcja podhalańskiego neowernakularyzmu | 314 |
2.10. Hipoteza genealogiczna i topos odrodzenia zagubionej tradycji | 316 |
2.11. Atak na Kovátsawykład swojej estetyki | 317 |
2.12. Paryskie fiasko i umiarkowany sukces stylu zakopiańskiego | 318 |
2.13. Architekt i Ekielskiego wejście w dyskurs metaarchitektoniczny | 320 |
2.14. Zalążek zmiany paradygmatycznej w teorii architektury | 322 |
2.15. Apologia Witkiewicza przez Eliasza | 323 |
2.16. Kováts jako prawodawca nowego paradygmatu w architekturze | 324 |
2.17. Ruskin jako substytut nowego prawodawcy w estetyce architektury Architekta | 324 |
2.18. Lwowski spór o zakopiańszczyznę | 325 |
2.19. Estetyka Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana | 326 |
2.20. Implikacje estetyczne nowych prac etnograficznych | 328 |
2.21. Ostateczna dogmatyzacja koncepcji stylu zakopiańskiego | 331 |
2.22. Zmieniający się kontekst estetyczno artystyczny: działalność Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana | 338 |
2.23. Czesław Jankowski: pierwsza krytyka totalna koncepcji stylu zakopiańskiego | 339 |
2.24. Dalsza dogmatyzacja koncepcji stylu zakopiańskiego | 340 |
2.25. Gloger: niekorzystne dla koncepcji stylu zakopiańskiego implikacje badań etnograficznych | 341 |
2.26. Stanisław Lack: druga totalna krytyka koncepcji stylu zakopiańskiego | 342 |
2.27. Niekorzystne dla witkiewiczowskiej estetyki konsekwencje dalszej działalności TPSS: początek „stylu dworkowego” i zmodernizowanego neowernakularyzmu | 343 |
2.28. Hermann Muthesius: przełom paradygmatyczny w estetyce architektury | 343 |
2.29. Wybrzmiewanie narodowego historyzmu | 345 |
2.30. Minkiewicz: próba typologii architektury współczesnej | 347 |
2.31. Ostatni autorski wykład estetyki Witkiewicza | 348 |
2.32. Gmach Muzeum Tatrzańskiego: niewykorzystana ostatnia sposobność do skonceptualizowania estetyki stylu zakopiańskiego w murze | 353 |
2.33. Zmiana paradygmatu architektonicznego w praktyce: wystawa Architektura i wnętrza w otoczeniu ogrodowym, Kraków 1912 | 359 |
2.34. Warsztaty Krakowskie: emanacja TPSS | 361 |
3. Dyskurs stylu zakopiańskiego po Witkiewiczu | 363 |
3.1. Tatarkiewicz o stylu zakopiańskim | 363 |
3.2. Odbudowa Polski po polsku | 363 |
3.3. Chwistek: refutacja stylu zakopiańskiego i poszukiwań stylu narodowego | 368 |
3.4. L’Exposition des Arts Décoratifs et Industriels Modernes, Paris 1925: największy tryumf polskiej sztuki na arenie międzynarodowej | 369 |
3.5. Tatarkiewicz: pierwsza próba naukowego badania swoistości polskiej architektury | 371 |
3.6. Apologia Witkiewicza przez Kosińskiego | 373 |
3.7. Ostatnia dyskusja na temat witkiewiczowskiej estetyki architektury | 374 |
3.8. Dopowiedzenie Mączyńskiego | 379 |
3.9. Koszczyc: apologia stylu zakopiańskiego na Podhalu | 381 |
3.10. Pawlikowski: umiarkowana obrona estetyki Witkiewicza | 382 |
3.11. Implikacje teoretyczne ankiety Wierchów | 382 |
3.12. Pawlikowskiego rekonceptualizacja problemu | 383 |
3.13. Wesołowski: ostatnia książka wyznawcy estetyki Witkiewicza | 386 |
3.14. Brzega: pierwsza próba bilansu | 391 |
3.15. Podhalański neowernakularyzm po wojnie | 392 |
3.16. Wtórna wernakularyzacja neowernakularyzmu zakopiańskiego i postmodernistyczny neowernakularyzm zakopiański | 393 |
3.17. Architektoniczne dziedzictwo Witkiewicza | 394 |
3.18. Pozycja witkiewiczowskiej estetyki w historii dyskursów estetycznych: konkluzje | 395 |
3.19. Appendix: propozycja konceptualizacji | 396 |
Uwagi końcowe | 399 |
Bibliografia | 403 |
Indeks osób | 430 |