Historia powszechna. Starożytność

4 oceny

Format:

epub, mobi, ibuk

DODAJ DO ABONAMENTU

WYBIERZ RODZAJ DOSTĘPU

89,00

Format: epub, mobi

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa:

Najniższa cena z 30 dni: 44,50 zł  


89,00

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Nowoczesna synteza historii starożytnej oparta na najnowszych wynikach badań!


Publikację charakteryzuje nowatorska struktura treści – paralelny i jednolity wykład historii starożytnej obejmujący Europę, basen Morza Śródziemnego, Egipt oraz Bliski i Środkowy Wschód. Układ wewnętrzny rozdziałów jest dopasowany do specyfiki danego okresu historycznego. Autor szeroko omawia kontakty międzycywilizacyjne oraz przedstawia zasadniczą jedność procesów dziejowych starożytności, mimo przeplatających się okresów zbliżenia i izolacji między częściami świata antycznego.


Ten błyskotliwie napisany podręcznik zasługuje na uwagę zarówno profesjonalnych historyków, jak i studentów kierunków humanistycznych i społecznych – historii, filologii klasycznej, prawa i administracji, dziennikarstwa, nauk politycznych, kulturoznawstwa, stosunków międzynarodowych – oraz uczniów starszych klas szkół średnich i kandydatów na wyższe uczelnie, a także osób zainteresowanych hobbistycznie starożytnością.


Rok wydania2009
Liczba stron932
KategoriaStarożytność
WydawcaWydawnictwo Naukowe PWN
ISBN-13978-83-01-17711-9
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Wstęp     17
  CZĘŚĆ PIERWSZA     19
  Od początków rolnictwa do cywilizacji     19
  Rozdział 1. Warunki naturalne zachodniej oikumene w holocenie     21
    1.1. Geografia i warunki naturalne     21
    1.2. Zmiany klimatu i środowiska naturalnego w holocenie     24
  Rozdział 2. Narodziny rolnictwa     27
    2.1. Początki rolnictwa i hodowli     27
    2.2. Pojęcie rewolucji neolitycznej     31
    2.3. Neolit preceramiczny. Rozwój kultur rolniczych w Żyznym Półksiężycu     35
  Rozdział 3. Neolityzacja oikumene     39
    3.1. Neolit ceramiczny i jego ekspansja terytorialna     39
    3.2. Neolityzacja Europy kontynentalnej i stepu     44
    3.3. Etnogeneza Indoeuropejczyków     46
    3.4. Neolit ceramiczny: przełom w technikach i technologiach     49
      3.4.1. Rewolucja trakcyjna: wół, koń, radło, pojazd kołowy     50
      3.4.2. Początek ery metali. Miedź i brąz     52
  Rozdział 4. Mezopotamia od początku osadnictwa do powstania cywilizacji     54
    4.1. Mezopotamia: warunki naturalne     54
    4.2. Kultura Samarra i początki irygacji     57
    4.3. Kultura Obeid i zasiedlenie Dolnej Mezopotamii     59
    4.4. Kultura Uruk: powstanie cywilizacji     60
      4.4.1. Miasto     61
      4.4.2. Pismo     62
      4.4.3. Osadnictwo     64
      4.4.4. Ekspansja kultury Uruk poza aluwium     65
    4.5. Faza Uruk III. Sumerowie i Semici     66
  CZĘŚĆ DRUGA     71
  Cywilizacje bliskowschodnie w III tysiącleciu przed Chr    71
  Rozdział 1. Mezopotamia i jej krąg cywilizacyjny     73
    Periodyzacja i chronologia cywilizacji mezopotamskiej     73
    1.1. Okres wczesnodynastyczny (ok. 2900–2300/2250)     76
      1.1.1. Okres wczesnodynastyczny jako protohistoria Mezopotamii     76
      1.1.2. Sumer w okresie wczesnodynastycznym     78
      1.1.3. Miasto sumeryjskie: modele i ich krytyka     80
      1.1.4. Władza w mieście sumeryjskim     82
      1.1.5. Sumeryjska Lista Królów i „imperium Kisz”. Przebieg procesu dziejowego w okresie wczesnodynastycznym     83
      1.1.6. Sumer a świat zewnętrzny w okresie wczesnodynastycznym     86
    1.2. Pierwsza epoka imperiów: dynastia Akkadu i III dynastia z Ur     89
      1.2.1. Schyłek III okresu wczesnodynastycznego. Lugalzagesi i Sargon     89
      1.2.2. Imperium Akkadu     91
      1.2.3. Upadek Akkadu i najazd Gutejczyków     94
      1.2.4. Imperium III dynastii z Ur     95
      1.2.5. Organizacja imperium III dynastii z Ur     97
      1.2.6. Przemiany cywilizacyjne w epoce imperiów     101
      1.2.7. Upadek imperium III dynastii z Ur     104
    1.3. Kraje peryferyjne cywilizacji mezopotamskiej w III tysiącleciu     106
      1.3.1. Elam     106
      1.3.2. Syria i Palestyna     109
  Rozdział 2. Egipt     114
    Chronologia dziejów Egiptu     114
    2.1. Okres predynastyczny i wczesnodynastyczny (do ok. 2657)     116
      2.1.1. Warunki naturalne i ich wpływ na dzieje Egiptu     116
      2.1.2. Wczesne kultury archeologiczne Egiptu     119
      2.1.3. Powstanie państwa egipskiego     120
        Czynnik etniczny     120
        Tak zwane zjednoczenie Egiptu i dynastia „zerowa”     122
      2.1.4. Okres wczesnodynastyczny (I–II dynastia, ok. 3000–2657)     124
    2.2. Stare Państwo (III–VI dynastia, ok. 2657–2166)     126
      2.2.1. Stare Państwo: królowie i elita     126
      2.2.2. Centrum i prowincja: ewolucja wewnętrzna Egiptu za Starego Państwa     129
      2.2.3. Stare Państwo: stosunki ze światem zewnętrznym     132
      2.2.4. Sztuka Starego Państwa: stworzenie paradygmatu     133
      2.2.5. Upadek Starego Państwa i I Okres Przejściowy     134
  CZĘŚĆ TRZECIA     137
  Świat cywilizowany w epoce średniego brązu (2000–1500)     137
    Kadr geograficzny i charakterystyka epoki     139
  Rozdział 1. Mezopotamia, Elam i Lewant     143
    1.1. Okres starobabiloński (ok. 1950–1530)     143
      1.1.1. Mezopotamia w okresie Isin-Larsa. Ekspansja Amorytów     143
      1.1.2. Od Dolnej Mezopotamii do Babilonii: Hammurabi i jego dzieło     146
      1.1.3. Początki Asyrii     149
      1.1.4. Społeczeństwo Mezopotamii w okresie starobabilońskim     150
      1.1.5. Kultura mezopotamska w okresie starobabilońskim     153
    1.2. Elam w późnej epoce staroelamickiej (czasy sukkalmahów, ok. 2000–1500)     155
    1.3. Lewant w okresie dominacji amoryckiej (ok. 1950–1550/1530)     157
  Rozdział 2. Egipt     161
    2.1. Średnie Państwo (XII dynastia, 1976–1793)     161
      2.1.1. Konsolidacja i unifi kacja Egiptu za XII dynastii     161
      2.1.2. Złoty wiek kultury egipskiej     163
      2.1.3. Średnie Państwo a świat zewnętrzny     166
    2.2. II Okres Przejściowy (XIII–XVII dynastia, 1793–1550): obumieranie Średniego Państwa, panowanie Hyksosów i rekonkwista tebańska     167
  Rozdział 3. Azja Mniejsza i świat egejski     171
    Geografia historyczna Azji Mniejszej i basenu Morza Egejskiego     172
    3.1. Azja Mniejsza we wczesnej i średniej epoce brązu (ok. 3400–1500)     175
      3.1.1. Azja Mniejsza przed powstaniem państwa Hetytów     175
      3.1.2. Powstanie królestwa Hatti     176
      3.1.3. Stare królestwo hetyckie (ok. 1580–1450)     178
    3.2. Początki cywilizacji egejskiej     180
      3.2.1. Chronologia basenu Morza Egejskiego w epoce brązu     180
      3.2.2. Egea we wczesnej epoce brązu (ok. 3100–2000)     183
        Kreta     183
        Wyspy     184
        Ląd stały     185
      3.2.3. Cywilizacja minojska (ok. 2000–1450)     186
        Okres starszych pałaców     186
        Okres młodszych pałaców     189
        Kreta a świat zewnętrzny w okresie pałacowym     191
        Upadek cywilizacji minojskiej     193
  CZĘŚĆ CZWARTA     195
  Świat cywilizowany w epoce późnego brązu (1500–1200/1100)     195
    Stosunki międzypaństwowe na Bliskim Wschodzie w późnej epoce brązu: system regionalny     198
  Rozdział 1. Mezopotamia, Elam i Lewant     201
    1.1. Dolna Mezopotamia w epoce późnego brązu (ok. 1530–1100)     201
      1.1.1. Babilonia po zagonie Mursilisa i przejęcie władzy przez Kassytów     201
      1.1.2. Dolna Mezopotamia w okresie średniobabilońskim (Kassyci i II dynastia z Isin, ok. 1480–1104/1026)     202
      1.1.3. Społeczeństwo Babilonii w okresie średniobabilońskim     204
      1.1.4. Kultura okresu średniobabilońskiego     206
    1.2. Górna Mezopotamia i Asyria w średniej epoce brązu     208
      1.2.1. Hegemonia Mittani (ok. 1530–1350/1325)     208
      1.2.2. Od miasta-państwa do potęgi regionalnej: Assur i Asyria w późnej epoce brązu     212
      1.2.3. Narodziny asyryjskiej mentalności imperialnej     215
      1.2.4. Społeczeństwo i kultura Asyrii w późnej epoce brązu     217
    1.3. Elam w epoce średnioelamickiej (ok. 1500–1100)     218
    1.4. Syria i Palestyna w późnej epoce brązu (ok. 1500–1100)     220
      1.4.1. Lewant w systemie potęg regionalnych     220
      1.4.2. Społeczeństwo i kultura Lewantu w późnej epoce brązu. Powstanie pisma alfabetycznego     224
      1.4.3. Lewant po pokoju egipsko-hetyckim: inwazja Ludów Morza i jej skutki     226
  Rozdział 2. Egipt     230
    2.1. Nowe Państwo i jego imperium (XVIII–XX dynastia, 1550–1069)     230
      2.1.1. Imperium egipskie za XVIII dynastii     230
      2.1.2. Egipt za XVIII dynastii: sprawy wewnętrzne     233
      2.1.3. Okres amarneński i kryzys imperium     235
      2.1.4. Późne imperium i rozpad państwa (schyłkowa XVIII–XX dynastia, 1330/1322–1069)     239
    2.2. Przemiany duchowe i kultura czasów Nowego Państwa     243
      2.2.1. Natura i ideologia egipskiego imperium     243
      2.2.2. Polityka religijna królów i legitymizacja ich władzy po herezji amarneńskiej     245
      2.2.3. Kultura Nowego Państwa     246
  Rozdział 3. Azja Mniejsza i świat egejski     250
    3.1. Imperium Hatti i jego upadek     250
      3.1.1. Nowe królestwo hetyckie i powstanie imperium (ok. 1450–1320)     250
      3.1.2. Imperium hetyckie u szczytu potęgi (ok. 1322–1240)     252
      3.1.3. Schyłek i upadek imperium (ok. 1240–1190/1180)     255
      3.1.4. Państwo i społeczeństwo hetyckie w okresie nowego królestwa     259
    3.2. Cywilizacja mykeńska     260
      3.2.1. Grecja kontynentalna w epoce średniego brązu     260
      3.2.2. Okres grobów szybowych (MH III–LH IIA, ok. 1700–1450): pierwsze kroki ku cywilizacji mykeńskiej     261
      3.2.3. Grecy w Grecji: od kiedy?     264
      3.2.4. Okres grobów kopułowych (LH IIB–IIIA1/LM II–IIIA1, ok. 1450–1365): podbój Krety i narodziny cywilizacji mykeńskiej     264
      3.2.5. Okres pałacowy (LH IIIA2–LH IIIB1, ok. 1365–1225): pałace i osady     266
      3.2.6. Cywilizacja mykeńska w okresie pałacowym     267
      3.2.7. Mykeńczycy i świat zewnętrzny w okresie pałacowym. Ahhijawa i kwestia imperium mykeńskiego     271
      3.2.8. Upadek pałaców (LH IIIB2). Ludy Morza i zmierzch cywilizacji mykeńskiej (LH IIIC)     275
      3.2.9. Wojna trojańska: status quaestionis     281
  CZĘŚĆ PIĄTA     285
  Świat cywilizowany od początku wczesnej epoki żelaza do wojen perskich (1200/1100–500/480)     285
    Żelazo i koń wierzchowy     289
  Rozdział 1. Bliski Wschód     293
    1.1. Egipt od końca Nowego Państwa do podboju perskiego (ok. 1069–525)     293
      1.1.1. III Okres Przejściowy (XXI–XXIV dynastia, ok. 1069–712)     293
      1.1.2. Okres Późny (XXV–XXVI dynastia, 712–525)     296
        Egipt między Nubią a Asyrią     296
        XXVI dynastia: renesans Egiptu     297
      1.1.3. Kultura egipska w 1 połowie I tysiąclecia     301
    1.2. Lewant we wczesnej epoce żelaza     305
      1.2.1. Pochodzenie i ekspansja Aramejczyków w Żyznym Półksiężycu     305
      1.2.2. Lewant od inwazji Ludów Morza do podboju asyryjskiego (XII–VIII w.)     306
        Państwa neohetyckie     306
        Fenicja i kolonizacja fenicka     307
        Aramejczycy     311
        Palestyna     311
      1.2.3. Izraelici i Izrael     313
        Krytyka i hiperkrytyka tradycji biblijnej: gdzie postawić granicę?     314
        Początki Izraela: między Biblią a archeologią     317
        Królestwa Izraela i Judy w IX–VII wieku     320
        Pierwsza faza religii mojżeszowej     322
    1.3. Mezopotamia w czasach imperiów asyryjskiego i nowobabilońskiego     325
      1.3.1. Rekonkwista i pierwsza faza podbojów Asyrii (911–745)     325
      1.3.2. Babilonia od najazdów aramejskich do podboju asyryjskiego     329
      1.3.3. Asyria imperium uniwersalnym (745–627)     330
      1.3.4. Upadek Asyrii (640/627–610)     336
      1.3.5. Imperium nowobabilońskie (626/612–539)     337
      1.3.6. Społeczeństwo imperiów nowoasyryjskiego i nowobabilońskiego     340
        Asyria     340
        Babilonia     343
      1.3.7. Kultura mezopotamska epoki imperiów     344
    1.4. Azja Przednia poza Żyznym Półksiężycem    348
      1.4.1. Azja Mniejsza     348
        Frygia     348
        Lydia     350
      1.4.2. Urartu     353
      1.4.3. Płaskowyż Irański     356
        Medowie i ich imperium     356
        Elam w I tysiącleciu przed Chr. i Persowie do Cyrusa Wielkiego     360
    1.5. Powstanie pierwszego imperium perskiego     364
      1.5.1. Podboje Cyrusa i Kambysesa (550–522)     364
      1.5.2. Bardija i Dariusz: kryzys imperium i przejęcie władzy przez Achaimenidów (522–519)     366
      1.5.3. Imperium perskie za Dariusza I     368
      1.5.4. Podboje Dariusza do wybuchu powstania jońskiego (519–500)     371
  Rozdział 2. Grecja     373
    Periodyzacja dziejów Grecji po upadku cywilizacji mykeńskiej     373
    2.1. Wieki Ciemne (ok. 1100/1050–800)     374
      2.1.1. Najazdy, migracje i ustalenie mapy dialektów greckich     374
      2.1.2. Dziedzictwo epoki mykeńskiej. Pojęcia Hellady i Hellenów     375
      2.1.3. Grecja w Wiekach Ciemnych     378
      2.1.4. Powstanie alfabetu greckiego    380
      2.1.5. Powstanie polis     381
        Polis archaiczna     382
        Powstanie polis: czynnik militarny i religijny     384
    2.2. Wielka Kolonizacja     387
      2.2.1. Euboia, Korynt i wyjście Greków na morze     387
      2.2.2. Początki Wielkiej Kolonizacji. Kyme i Pithekussai     390
      2.2.3. Kolonie i ich metropolie     391
      2.2.4. Charakter i skutki Wielkiej Kolonizacji     396
    2.3. Grecja we wczesnej epoce archaicznej (ok. 800–650)     399
      2.3.1. Zmiany demografi czne     399
      2.3.2. Sanktuaria     400
      2.3.3. Początki literatury pisanej: Homer i Hesiodos     402
      2.3.4. Społeczeństwo polis archaicznej     403
    2.4. Ewolucja polityczna archaicznych poleis (ok. 650–500/480)     406
      2.4.1. Sparta: tryumf zbiorowości nad jednostką     406
      2.4.2. Archaiczna tyrania     413
      2.4.3. Prawodawcy i ustawy     417
      2.4.4. Archaiczne Ateny: od arystokracji do demokracji     419
    2.5. Grecy i ich sąsiedzi u schyłku epoki archaicznej     427
      2.5.1. Grecja właściwa w VI wieku: koniec izolacji     427
      2.5.2. Powstanie jońskie i perskie działania odwetowe (499–490)     429
      2.5.3. Od Marathonu do wyprawy Kserksesa (489–481)     432
      2.5.4. Wyprawa Kserksesa (480–479)     433
      2.5.5. Grecki zachód w późnej epoce archaicznej     436
    2.6. Kultura Grecji archaicznej     439
      2.6.1. Kultura arystokratyczna     439
      2.6.2. Kultura wspólnot obywatelskich     441
      2.6.3. Sztuka Grecji archaicznej: tworzenie paradygmatu     443
      2.6.4. Myśl Grecji archaicznej: powstanie fi lozofi i     446
  Rozdział 3. Italia     449
    3.1. Italia we wczesnej epoce żelaza     449
      3.1.1. Italia: warunki naturalne i geografi a historyczna     449
      3.1.2. Ludy Italii     451
      3.1.3. Kultura villanovańska i powstanie cywilizacji etruskiej     452
      3.1.4. Urbanizacja Latium     454
    3.2. Rzym królewski     457
      3.2.1. Początki Rzymu     457
      3.2.2. Rzym królewski: ekspansja polityczna i urbanistyczna     459
      3.2.3. Społeczeństwo i instytucje Rzymu królewskiego     462
      3.2.4. Reformy serwiańskie     465
      3.2.5. Upadek monarchii i powstanie republiki     466
  CZĘŚĆ SZÓSTA     469
  Od wojen perskich do śmierci Aleksandra: świat cywilizowany w epoce klasycznej (480–323)     469
  Rozdział 1. Bliski Wschód     471
    1.1. Imperium perskie od Kserksesa do podboju macedońskiego     471
      1.1.1. Imperium Achaimenidów po Dariuszu I i jego upadek (486/479–330)     471
      1.1.2. Imperium perskie, jego siły i słabości     477
      1.1.3. Imperium perskie: gospodarka i kultura     480
    1.2. Izrael pod panowaniem perskim: powstanie judaizmu     485
      1.2.1. Perska Palestyna. Żydzi i Samarytanie     485
      1.2.2. Tworzenie się Starego Testamentu     488
    1.3. Egipt od Kambysesa do Aleksandra (XXVII–XXX dynastia, 525–332)     491
      1.3.1. Egipt pod okupacją perską (525–404/401)     491
      1.3.2. Ostatni okres niepodległości Egiptu (XXVIII–XXX dynastia, 404–343/342)     492
  Rozdział 2. Świat grecki     494
    2.1. Imperium ateńskie     494
      2.1.1. Związek Morski i Persja     494
      2.1.2. Od Związku Morskiego do imperium ateńskiego     497
      2.1.3. Życie polityczne w imperialnych Atenach: postępy demokracji     502
      2.1.4. Społeczeństwo ateńskie w epoce Periklesa     504
    2.2. Wojna peloponeska i upadek imperium ateńskiego (432/431–404)     508
      2.2.1. Wybuch wojny     508
      2.2.2. Wojna peloponeska do pokoju Nikiasa (431–421)     509
      2.2.3. Od pokoju Nikiasa do klęski wyprawy sycylijskiej (421–413)     511
      2.2.4. Upadek imperium ateńskiego (413–404)     513
    2.3. Grecja w okresie walk o hegemonię (404–355)     515
      2.3.1. Hegemonia Sparty i jej upadek (404–371/370)     516
      2.3.2. Od Leuktrów do wybuchu III Wojny Świętej (371–355)     520
      2.3.3. Świat grecki i wojna w IV wieku: przemiany w sztuce wojennej     521
      2.3.4. Grecja w IV wieku: przemiany wewnętrzne     523
    2.4. „Imperium” Macedonii     527
      2.4.1. Macedonia przed Filipem II     527
      2.4.2. Filip II Macedoński i jego dzieło     528
      2.4.3. Aleksander III Macedoński i podbój imperium perskiego     532
    2.5. Zachodni Grecy i Punijczycy w V–IV wieku     539
      2.5.1. Sycylia     539
      2.5.2. Italia     543
      2.5.3. Massalia     545
      2.5.4. Kartagina i Punijczycy     547
  Rozdział 3. Italia i Europa kontynentalna     551
    3.1. Italia w V–IV wieku     551
    3.2. Wczesna republika rzymska (508–396/390)     554
      3.2.1. Rzym i jego sąsiedzi w V wieku: sojusz rzymsko-latyńsko-hernicki i zdobycie Veii     554
      3.2.2. Początki republiki (509–451)     556
        Instytucje     556
        Religia publiczna po upadku królów i zamknięcie się patrycjatu     558
        Pierwsza secesja i powstanie organizacji plebejskiej     560
      3.2.3. Decemwirzy, Prawo XII Tablic i druga secesja plebsu (451–449)     563
      3.2.4. Od drugiej secesji plebsu do najazdu Gallów (449–390)     564
    3.3. Tworzenie machiny podbojów: Rzym od najazdu gallijskiego do wybuchu II wojny samnickiej (389–327)     566
      3.3.1. Skutki najazdu gallijskiego i kompromis patrycjuszowsko-plebejski     566
      3.3.2. Podbój Latium i Kampanii     569
    3.4. Europa kontynentalna we wczesnej epoce żelaza     571
      3.4.1. Halsztacki krąg kulturowy     572
      3.4.2. Wczesna kultura lateńska i początek wielkiej ekspansji Keltów (ok. 450–300/275)     574
  CZĘŚĆ SIÓDMA     577
  Epoka hellenistyczna i imperialna republika rzymska (327/323–30)     577
  Rozdział 1. Świat hellenistyczny     579
    1.1. Od śmierci Aleksandra do ustalenia się geografi i politycznej świata hellenistycznego (323–272)     580
      1.1.1. Diadochowie i walka o dziedzictwo po Aleksandrze (323–281)     580
      1.1.2. Inwazja gallijska i jej skutki (280/279–272)     584
    1.2. Walki o hegemonię w świecie hellenistycznym przed interwencją Rzymu i powstawanie nowych państw (281/272–200/199)     586
      1.2.1. Królestwa diadochów: uwagi ogólne     586
      1.2.2. Rywalizacja Lagidów i Seleukidów (wojny syryjskie)     590
      1.2.3. Grecja właściwa i Macedonia     591
      1.2.4. Mniejsze państwa hellenistyczne: Kyrene, Azja Mniejsza, Armenia     597
      1.2.5. Iran za Seleukidów: uniezależnienie się Baktrii i początki państwa Parthów     599
    1.3. Świat hellenistyczny i Rzym     601
      1.3.1. Zachodni Grecy od Timoleonta do II wojny punickiej (337–201)     601
      1.3.2. Świat hellenistyczny i Rzym do upadku Macedonii (229–168/167)     606
      1.3.3. Upadek świata hellenistycznego (167–30)     612
        Grecja i Macedonia     612
        Pergamon     613
        Państwo Seleukidów    614
        Państwo Lagidów     617
        Od Mithradatesa VI do Kleopatry VII: koniec państw hellenistycznych     620
      1.3.4. Wschód hellenistyczny: Baktria i Parthowie     626
        Państwa Greków baktryjskich     626
        Powstanie imperium Parthów     628
      1.3.5. Izrael w epoce hellenistycznej     631
        Między akceptacją a odrzuceniem: Żydzi i cywilizacja grecka     632
        Judea za panowania Antiochosa Epiphanesa     633
        Od wystąpienia Machabeuszy do podboju rzymskiego (167–63)     635
        Dziedzictwo okresu hasmonejskiego     637
    1.4. Państwa hellenistyczne i ich społeczeństwa. Hellenizacja     638
      1.4.1. Egipt ptolemejski     640
        Grecy i Egipcjanie w Egipcie ptolemejskim     640
        Struktury państwowe Egiptu ptolemejskiego     644
      1.4.2. Państwo Seleukidów     647
        Instrumenty władzy królewskiej i stosunki etniczne     647
        Ekonomia i fi skalizm: system monetarny     649
      1.4.3. Inne państwa hellenistyczne Azji Przedniej     650
      1.4.4. Macedonia i Grecja     651
      1.4.5. Miasto hellenistyczne     652
    1.5. Kultura grecka epoki klasycznej i hellenistycznej     654
      1.5.1. Periodyzacja i główne cechy kultury greckiej w epokach klasycznej i hellenistycznej     654
      1.5.2. Religia     658
      1.5.3. Sztuka grecka epoki klasycznej i hellenistycznej     663
        V wiek     663
        IV wiek     667
        Epoka hellenistyczna     669
      1.5.4. Literatura, filozofia, nauka     674
        Literatura     674
        Filozofia     679
        Historia, filologia i geografia     687
        Nauki ścisłe i przyrodnicze     694
  Rozdział 2. Rzym i zachód oikumene     700
    2.1. Podboje średniej republiki     700
      2.1.1. Podbój Italii (327–265) i jego skutki     700
        Przebieg podboju     700
        Wykorzystanie podboju     702
        Społeczeństwo rzymskie wobec wojny i imperium     706
      2.1.2. Ekspansja poza Italią (264–91)     708
        I wojna punicka i zdobycie panowania na morzu (264–241)     708
        Kartagina i Rzym między I a II wojną punicką (241–219)     710
        II wojna punicka (218–201)     712
        Podbój świata śródziemnomorskiego     715
        Między hegemonią a aneksjami: ewolucja imperium w II wieku     719
    2.2. Średnia republika: społeczeństwo i instytucje (367–133)     724
      2.2.1. Społeczeństwo i ekonomia w okresie ekspansji imperialnej     725
      2.2.2. Średnia republika: instytucje i życie polityczne    729
        Koniec walki stanów     729
        Instytucje polityczne republiki: lud     731
        Instytucje polityczne republiki: magistraci     734
        Instytucje polityczne republiki: senat     738
        Życie polityczne po zakończeniu walki stanów (287–133)     741
        Religia publiczna a życie polityczne     746
    2.3. Okres walk wewnętrznych i upadek republiki (133–30)     748
      2.3.1. Działalność braci Gracchów (133–121)     748
      2.3.2. Walki popularów z optymatami i emancypacja Italików (121–89)     753
      2.3.3. I wojna domowa i rządy reżimu sullańskiego (88–60)     757
      2.3.4. Rozkład republiki, II wojna domowa i dyktatura Cezara (59–44)     762
      2.3.5. III wojna domowa, drugi triumwirat i walka o jedynowładztwo (44–30)     765
    2.4. Europa kontynentalna     769
      2.4.1. Wielkość i upadek Keltike     769
      2.4.2. Latenizacja Europy niekeltyckiej. Germanie     772
  CZĘŚĆ ÓSMA     777
  Imperium Romanum i cywilizacja grecko-rzymska     777
  Rozdział 1. Cesarstwo Rzymskie     781
    1.1. August i budowa pryncypatu (30/27 przed Chr.–14 po Chr.)     783
      1.1.1. Tworzenie politycznego systemu pryncypatu     783
      1.1.2. Zarząd imperium: „część” ludu i „część” princepsa     786
      1.1.3. August i społeczeństwo rzymskie     789
      1.1.4. Polityka religijna Augusta     791
      1.1.5. August i prowincje     794
      1.1.6. Stworzenie armii cesarskiej. Podboje Augusta i ich zatrzymanie     794
    1.2. Pryncypat i integracja imperium (14–235 po Chr.)     798
      1.2.1. Pryncypat: historia polityczna     798
        Dynastia julijsko-klaudyjska (14–68)     799
        Między zasadą dynastyczną a wyborem najlepszego: pryncypat od śmierci Nerona do śmierci Commodusa (68–193)     804
        Dynastia seweriańska (193–235)     811
      1.2.2. System polityczny pryncypatu     814
        Princeps i senat     814
        Stanowiska państwowe     818
        Zarząd imperium: prowincje, Italia i Rzym     822
        Finanse państwowe     824
        Wojsko i granice imperium     825
      1.2.3. Społeczeństwo imperium za pryncypatu     829
        Urbanizacja     829
        Romanizacja     833
        Integracja społeczeństwa imperialnego     835
        Struktura społeczeństwa imperium w epoce pryncypatu     837
      1.2.4. Ekonomia     841
      1.2.5. Żydzi pod panowaniem rzymskim i wczesne chrześcijaństwo     844
        Od królestwa Heroda do prowincji Palestyny (37 przed Chr.–135 po Chr.)     844
        Diaspora i imperium     849
        Judaizm pod panowaniem rzymskim     851
        Jezus i powstanie chrześcijaństwa     854
        Rozwój chrześcijaństwa do początku III wieku     858
        Chrześcijanie i imperium     864
    1.3. Późna starożytność     865
      1.3.1. Kryzys imperium (235–284)     866
        Od kryzysu władzy do kryzysu militarnego (235–268)     866
        Cesarze wojskowi (268–284/285)     871
        Skutki kryzysu: system monetarny, miasta, chrześcijanie     874
      1.3.2. Nowe imperium i jego podział (284–395)     877
        Od tetrarchii do jedynowładztwa Konstantyna (284/285–337)     877
        Od śmierci Konstantyna do podziału imperium (337–395)     882
        Ewolucja armii rzymskiej od tetrarchii do podziału cesarstwa     885
        Instytucje nowego imperium     890
        Nowe imperium a społeczeństwo rzymskie     894
        Wielkie prześladowanie i chrystianizacja imperium     897
      1.3.3. Podzielone imperium i upadek Zachodu (395–527)     901
        Imperium do wygaśnięcia dynastii walentyniańsko-teodozjańskiej (395–450/455)     902
        Rozkład imperium zachodniego i drugi kryzys barbarzyński na Wschodzie (450/455–476)     907
        Kościół po nawróceniu Konstantyna     914
        Tworzenie ortodoksji: kontrowersja ariańska (312–381)     919
        Tworzenie ortodoksji: pierwsze fazy kontrowersji chrystologicznej (381–476)     923
        Polityka i religia: imperium od restauracji Zenona do Iustinusa (476–527)     927
        Państwa barbarzyńskie na Zachodzie do początku rekonkwisty     931
      1.3.4. Iustinianus i początek końca antycznego świata     934
        Polityka zewnętrzna i armia: próba rekonkwisty Zachodu (527–565)     935
        Sprawy wewnętrzne     939
        Polityka religijna Iustiniana     941
        Zaraza Iustiniana, jej zasięg i znaczenie dziejowe     946
    1.4. Kultura świata rzymskiego     948
      1.4.1. Kultura rzymska do czasów Augusta     948
        Kultura materialna     949
        Kultura duchowa     953
      1.4.2. Kultura grecko-rzymska za cesarstwa    958
        Periodyzacja i ogólna charakterystyka zjawisk kulturowych     958
        Kultura materialna     966
        Przemiany religijne     973
        Literatura     977
        Filozofia     982
        Historiografi a i antykwarystyka     989
        Dyscypliny szczegółowe     994
        Prawoznawstwo     996
        Rozdział 2. Iran i kraje ościenne     998
    2.1. Państwo Parthów w czasach cesarstwa rzymskiego     998
    2.2. Imperium Sasanidów     1002
      2.2.1. Powstanie imperium i narodziny idei Iranu (208/226–273)     1002
      2.2.2. Klasyczny okres imperium Sasanidów (273–379)     1006
      2.2.3. Kryzys i odnowa. Imperium Sasanidów od śmierci Szapura II do śmierci Chosroesa I (379–579)     1011
      2.2.4. Społeczeństwo i kultura imperium Sasanidów     1015
    2.3. Armenia i inne państwa kaukaskie     1021
  Rozdział 3. Barbaricum     1026
    3.1. Barbaricum i cesarstwo: symbioza, konfrontacja, wędrówki ludów     1026
    3.2. Etnogeneza Słowian     1031
  Tabele     1035
  Bibliografia     1040
  Indeks nazwisk     1048
  Indeks nazw geograficznych     1072
  Spis map     1097
  Spis tabel     1099
RozwińZwiń