EBOOKI WYDAWCY
Autor:
Format:
ibuk
Architektura i ergonomia kuchni domowych na tle ewolucji zwyczajów kulinarnych jest książką o kształtowaniu środowiska domowego, przestrzeni kuchennej oraz kulturze jedzenia na przestrzeni wieków. Omówione w niej zagadnienia dotyczą nie tylko przygotowywania posiłków, ale również społecznych i technicznych uwarunkowań kształtowania przestrzeni mieszkalnej oraz prowadzenia ekonomicznego i ekologicznego gospodarstwa domowego. Przedstawione analizy pozwalają bardziej kompleksowo spojrzeć na znaczenie kuchni w strukturze mieszkania i życiu rodziny. Mogą pomóc w kształtowaniu programu funkcjonalno-przestrzennego współczesnej kuchni w taki sposób, aby prace kuchenne mogły być wykonywane zgodnie z zasadami ergonomii. Troska o funkcjonalne i estetyczne walory kuchni sprzyja bowiem wzmocnieniu pozytywnego nastawienia do prac kuchennych, motywacji do aktywności domowej oraz podniesieniu rangi pomieszczenia w strukturze mieszkania. Przekrojowe ujęcie zagadnień związanych z kształtowaniem dawnych i współczesnych kuchni domowych sprawia, że monografia nabiera również praktycznego znaczenia. Może być przydatna już czynnym zawodowo oraz przyszłym architektom, architektom wnętrz, projektantom mebli i AGD w projektowaniu współczesnej przestrzeni kuchennej i elementów jej wyposażenia. Również osoby interesujące się projektowaniem mieszkaniowym i organizacją pracy domowej, starające się nadać przestrzeni i pracy domowej indywidualny charakter oraz stworzyć optymalne warunki do przygotowywania posiłków znajdą w monografii wiele cennych podpowiedzi.
Liczba stron | 328 |
---|---|
Wydawca | Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej |
ISBN-13 | 978-83-7493-907-2 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | Ravelo Sp. z o.o. |
EBOOKI WYDAWCY
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
1. WSTĘP | 7 |
1.1. Wprowadzenie | 7 |
1.2. Cel opracowania | 8 |
1.3. Stan i przyjęta metodologia badań | 10 |
1.4. Zakres i struktura opracowania | 13 |
1.5. Architektura i ergonomia kuchni domowych | 17 |
1.6. Rola prac i przestrzeni kuchennych w życiu codziennym | 18 |
2. FUNKCJONOWANIE GOSPODARSTW DOMOWYCH I ORGANIZACJA PRACY W KUCHNI NA TLE PRZEMIAN SPOŁECZNYCH | 21 |
2.1. Rola ognia w życiu człowieka | 21 |
2.1.1. Praktyczne i symboliczne znaczenie ognia | 21 |
2.1.2. Dawne i współczesne techniki rozpalania ognia | 24 |
2.1.3. Technika grzewcza bez ognia | 25 |
2.2. Racjonalna i naukowa organizacja prac domowych oraz kuchennych | 26 |
2.2.1. Początki społecznego podziału pracy | 27 |
2.2.2. Zróżnicowanie starożytnych gospodarstw domowych | 28 |
2.2.3. Przemiany w średniowiecznych gospodarstwach domowych | 32 |
2.2.4. Prowadzenie domu i kuchni w czasach nowożytnych | 34 |
2.2.5. Zróżnicowanie prowadzenia gospodarstw domowych w XIX wieku | 39 |
2.2.6. Prace domowe i udogodnienia zewnętrzne w XIX wieku | 42 |
2.2.7. Początki naukowej organizacji pracy w kuchniach domowych | 43 |
2.2.8. Rola ruchów i organizacji kobiecych w przemianach gospodarstw domowych | 45 |
2.2.9. Naukowe propozycje usprawnienia prac domowych w 1. połowie XX wieku | 46 |
2.2.10. Naukowa organizacja gospodarstw domowych po II wojnie światowej | 55 |
2.2.11. Powojenne badania nad procesami pracy w kuchni i formułowanie kryteriów projektowych | 57 |
2.2.12. Tendencje przemian współczesnych gospodarstw domowych | 58 |
2.2.13. Ergonomia współczesnych kuchni | 60 |
2.2.14. Gospodarstwa domowe i odżywianie się w przyszłości | 62 |
2.3. Kulturowe aspekty przygotowywania i spożywania posiłków oraz ich wpływ na kształtowanie przestrzeni kuchennych | 63 |
2.3.1. Żywienie w czasach prehistorycznych | 63 |
2.3.2 Przygotowywanie i wspólne spożywanie posiłków w starożytności | 64 |
2.3.3. Zwyczaje kulinarne i etykieta przy stole w średniowieczu | 66 |
2.3.4. Nowe potrawy i sposoby ich podawania w czasach nowożytnych | 70 |
2.3.5. Warunki żywieniowe w 1. połowie XIX wieku | 75 |
2.3.6. Gastronomia „przemysłowa” w XIX wieku i jej wpływ na zwyczaje żywieniowe | 78 |
2.3.7. Posiłki domowe w 2. połowie XIX i na początku XX wieku | 79 |
2.3.8. Uprzemysłowienie produkcji spożywczej | 82 |
2.3.9. Kultura żywienia w XX wieku i jej wpływ na funkcjonowanie współczesnej kuchni | 83 |
2.4. Podsumowanie | 92 |
3. HISTORYCZNE ZMIANY FORM I WYPOSAŻENIA MIESZKAŃ ORAZ ICH WPŁYW NA KSZTAŁTOWANIE PRZESTRZENI KUCHENNYCH | 95 |
3.1. Formy zamieszkiwania oraz sposoby przygotowywania posiłków w prehistorii i starożytności (do V w. n.e.) | 95 |
3.1.1. Pierwotne formy zamieszkiwania | 96 |
3.1.2. Domostwa i przestrzenie kuchenne w starożytności | 97 |
3.2. Typy zabudowy mieszkaniowej i przestrzenie kuchenne w średniowieczu (V–XV w.) | 104 |
3.2.1. Miejskie budynki mieszkalne | 105 |
3.2.2. Budynki mieszkalne na wsi | 108 |
3.2.3. Warunki przygotowywania potraw w średniowieczu | 110 |
3.3. Typy domów i kuchnie w czasach nowożytnych (XVI–1. połowa XIX w.) | 113 |
3.3.1. Domy arystokratów i mieszczan | 114 |
3.3.2. Kuchnie w domach miejskich | 119 |
3.3.3. Domy na wsi | 123 |
3.3.4. Kuchnie wiejskie | 125 |
3.4. Typy domów, mieszkań i kuchni (XIX–początek XX wieku) | 128 |
3.4.1. Warunki mieszkaniowe w miastach w 1. połowie XIX w. | 128 |
3.4.2. Zróżnicowanie funkcjonalne budynków mieszkalnych w 2. połowie XIX wieku | 129 |
3.4.3. Kuchnie w różnych typach zabudowy mieszkaniowej w XIX wieku | 136 |
3.4.4. Forma i struktura mieszkań na początku XX wieku | 143 |
3.4.5. Zmiany w kuchniach miejskich i wiejskich | 144 |
3.5. Podsumowanie | 145 |
4. ZMIANY FORMY WSPÓŁCZESNYCH MIESZKAŃ I KUCHNI | 153 |
4.1. Mieszkania i kuchnie okresu międzywojennego | 153 |
4.1.1. Nowe mieszkania w miastach | 154 |
4.1.2. Racjonalizacja funkcjonalno-techniczna kuchni w dworach ziemiańskich | 155 |
4.1.3. Pierwsze kuchnie „laboratoryjne” | 156 |
4.1.4. Popularyzacja modelu „laboratoryjnego” | 162 |
4.1.5. Kuchnie szwedzkie, amerykańskie i polskie | 164 |
4.2. Mieszkania i kuchnie w okresie po II wojnie światowej | 167 |
4.2.1. Budownictwo mieszkaniowe w polskich miastach | 167 |
4.2.2. Budownictwo mieszkaniowe na wsiach | 170 |
4.2.3. Formy i wyposażenie kuchni | 171 |
4.3. Podsumowanie | 182 |
5. PRZEMIANY TECHNOLOGICZNE W KUCHNI DOMOWEJ I ICH WPŁYW NA KOMFORT PRACY | 189 |
5.1. Obróbka termiczna żywności | 189 |
5.1.1. Najstarsze paleniska | 189 |
5.1.2. Wyspecjalizowany sprzęt do gotowania – murowane bloki kuchenne | 190 |
5.1.3. Paleniska obudowane – piece i kominki | 191 |
5.1.4. Wpływ otwartych palenisk na ludzi i warunki mieszkaniowe | 194 |
5.1.5. Rola otwartych palenisk w kształtowaniu przestrzeni pracy w kuchniach | 195 |
5.1.6. Dodatkowe wyposażenie palenisk | 196 |
5.1.7. Zagrożenie pożarowe stwarzane przez otwarty ogień i sposoby zapobiegania mu | 198 |
5.1.8. Pierwsze kuchnie z zamkniętym paleniskiem | 200 |
5.1.9. Murowane, żelazne i żeliwne kuchnie węglowe | 201 |
5.1.10. Pierwsze kuchenki naftowe, gazowe i elektryczne | 205 |
5.1.11. Współczesne kuchenki gazowe i elektryczne oraz inne urządzenia strefy obróbki termicznej | 208 |
5.2. Przechowywanie żywności | 214 |
5.2.1. Sposoby przechowywania żywności do końca XVIII wieku | 214 |
5.2.2. Efektywniejsze przechowywanie żywności w XIX i XX wieku | 216 |
5.2.3. Specjalne sposoby przechowywania żywności | 218 |
5.2.4. Przechowywanie żywności w 2. połowie XX wieku | 221 |
5.2.5. Przechowywanie przetworzonej i mrożonej żywności w gospodarstwach domowych | 223 |
5.3. Zaopatrzenie gospodarstw domowych w wodę | 224 |
5.3.1. Rola wody pitnej w życiu ludzi | 224 |
5.3.2. Pozyskiwanie wody w przeszłości | 224 |
5.3.3. Pobór wody we współczesnych kuchniach | 230 |
5.3.4. Zużycie wody – woda szara i wirtualna | 230 |
5.3.5. Urządzenia w strefie mokrej w kuchni | 231 |
5.4. Usuwanie i utylizacja odpadków, śmieci oraz ścieków | 238 |
5.4.1. Odpady i ścieki w prehistorii oraz w starożytności | 238 |
5.4.2. Usuwanie i powtórne wykorzystanie odpadów w średniowieczu i w czasach nowożytnych | 239 |
5.4.3. Usuwanie nieczystości w XIX i XX wieku | 240 |
5.4.4. Intensywna „produkcja” odpadów i ścieków w gospodarstwach domowych w XX i XXI wieku oraz sposoby ich utylizacji | 241 |
5.5. Podsumowanie | 244 |
6. MEBLE I SPRZĘTY POMOCNICZE W KUCHNI | 251 |
6.1. Meble kuchenne | 251 |
6.1.1. Wyposażenie kuchni do początku XX wieku | 251 |
6.1.2. Standaryzacja wyposażenia kuchennego przed II wojną światową | 255 |
6.1.3. Powojenna normalizacja mebli kuchennych | 256 |
6.1.4. Komfort użytkowania typowych (modułowych) mebli kuchennych | 264 |
6.2. Sprzęt pomocniczy w kuchni | 265 |
6.2.1. Sprzęt do obróbki termicznej żywności | 266 |
6.2.2. Naczynia kuchenne | 270 |
6.2.3. Narzędzia i urządzenia kuchenne do prac przygotowawczych i pomocniczych | 274 |
6.2.4. Urządzenia mechaniczne i elektryczne | 280 |
6.2.5. Sprzęt niezwiązany z przygotowywaniem posiłków | 281 |
6.3. Podsumowanie | 282 |
7. UDOGODNIENIA TECHNICZNE I ORGANIZACYJNE W KUCHNI | 287 |
7.1. Rola techniki w usprawnieniu pracy w gospodarstwie domowym | 287 |
7.2. Programowanie pracy w domu | 289 |
7.3. Udogodnienia techniczne a subiektywne poczucie komfortu zamieszkiwania | 291 |
7.4. Podsumowanie | 291 |
8. ZAKOŃCZENIE | 293 |
8.1. Podsumowanie celów pracy | 293 |
8.2. Wnioski | 296 |
8.3. Możliwe wykorzystanie opracowania | 298 |
BIBLIOGRAFIA | 301 |
SPIS RYSUNKÓW | 311 |
STRESZCZENIE W JĘZYKU ANGIELSKIM | 325 |