INNE EBOOKI AUTORA
Autor:
Wydawca:
Format:
ibuk
Klasyczna praca omawiająca całościowo problemy metodologii badań społecznych. Stanowi podsumowanie wieloletnich badań i przemyśleń jednego z największych polskich specjalistów w tej dziedzinie, którego dorobek naukowy inspiruje kolejne pokolenia badaczy i teoretyków nauk społecznych. Z czasem uzyskała charakter pracy klasycznej w polskiej socjologii.
Pozycja obowiązkowa w biblioteczce każdego socjologa! Adresowana także do przedstawicieli innych nauk społecznych, jak psychologia czy psychologia społeczna, pedagogika, nauki polityczne czy ekonomiczne, a nawet do bardziej empirycznie zorientowanych adeptów nauk prawnych.
Rok wydania | 2012 |
---|---|
Liczba stron | 496 |
Kategoria | Metody badań społecznych |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-14999-4 |
Numer wydania | 2 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
INNE EBOOKI AUTORA
EBOOKI WYDAWCY
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp | 9 |
Rozdział pierwszy. Problematyka i metody badań | 19 |
1. Metody naukowe a metody badawcze. Opisowe i normatywne podejście do metod | 19 |
2. Społeczne i naukowe przesłanki formułowania problemu | 26 |
3. Przedmiot zainteresowań i dotyczące go pytania w problematyce badawczej | 30 |
4. Rodzaje pytań i ich założenia. Pytania a hipotezy | 31 |
5. Pytania rozstrzygalne i nierozstrzygalne | 36 |
6. Poziom socjologicznej analizy w problematyce badań | 38 |
7. Własności przedmiotów w problematyce badań, zdarzenia i procesy, którym one podlegają | 40 |
8. Pytania o zależności między własnościami lub zdarzeniami | 41 |
9. Zamierzony zakres ogólności wniosków badania | 43 |
10. Pytania problematyki i względy praktyczne a dobór metod badawczych | 46 |
11. Założenia metod badawczych | 50 |
12. Metody badawcze a orientacje problemowe i "podejścia teoretyczne" do rzeczywistości społecznej | 54 |
13. Rola zwiadu badawczego w precyzacji problematyki oraz kontroli założeń pytań i metod badawczych | 58 |
Rozdział drugi. Zjawiska społeczne i odpowiadające im pojęcia | 62 |
1. Pojęcia i terminy języka nauk społecznych i ich odpowiedniki w rzeczywistości społecznej | 62 |
2. Dwie perspektywy na zjawiska społeczne i ich pojęciowe odpowiedniki | 65 |
3. Podstawowe założenia "rozumiejącego podejścia" do zjawisk społecznych. Rozumienie potencjalne i faktyczne | 69 |
4. Zjawiska i procesy psychiczne jako hipotetyczne "zmienne ukryte" nauk społecznych. Teoretyczne funkcje rozumienia | 73 |
5. Pewne osobliwości języka nauk społecznych | 80 |
6. Rola języka w rozumieniu i określa niu zjawisk społecznych | 84 |
7. Granice przydatności podejścia ze współczynnikiem humanistycznym i konieczność wprowadzania nowych pojęć | 91 |
8. Przedmioty świata pozaludzkiego w oczach socjologa | 95 |
9. Cechy absolutne i relatywne jednostek ludzkich | 97 |
10. Zbiorowości ludzkie i ich własności rozpatrywane z ludzkiej perspektywy badawczej | 100 |
11. Cechy zbiorowości a cechy ludzi tworzących te zbiorowości | 107 |
12. Definiowanie własności agregatowych i własności strukturalnych zbiorowości ludzkich | 109 |
13. Struktura a kultura zbiorowości ludzkich | 113 |
14. Dwa sposoby patrzenia na zjawiska kultury | 119 |
Rozdział trzeci. Definiowanie pojęć i dobór wskaźników w badaniach | 124 |
1. Kłopoty z jednoznacznością terminów w naukach społecznych i ich konsekwencje | 124 |
2. Nazwy jednostkowe i ogólne: historyczne i uniwersalne | 127 |
3. Historyczne i teoretyczne aspekty różnej ogólności pojęć. Różnice stopnia elementarności pojęć | 129 |
4. Definiowanie pojęć | 132 |
5. Elementy opisowe i elementy ocenne w treści pojęć socjologicznych. Definicje perswazyjne | 138 |
6. Definicje częściowe | 141 |
7. Definicje probabilistyczne; definiowanie cech dyspozycyjnych | 144 |
8. Pojęcia syndromatyczne i zakładane przez nie zależności | 147 |
9. Zmienne jakościowe i ilościowe | 152 |
10. Klasyfikacje i typologie | 158 |
11. Pojęcia występujące w twierdzeniach a wskaźniki zastosowane w badaniach | 165 |
12. Rodzaje zjawisk wykorzystywanych jako wskaźniki w badaniach socjologicznych | 170 |
13. Problemy i miary trafności wskaźników | 177 |
14. Baterie wskaźników, skale pomiarowe i indeksy zmiennych różnych poziomów analizy | 182 |
15. Pozaformalne kryteria przydatności pojęć. Pojęcia z "nadznaczeniem" | 190 |
Rozdział czwarty. Rodzaje twierdzeń | 197 |
1. Zdania jednostkowe i ogólne, zdania szczegółowe. Tezy i opisy statystyczne | 197 |
2. Prawa nauki a generalizacje historyczne | 206 |
3. Historyczne i uniwersalne zdania statystyczne: twierdzenia probabilistyczne a tezy korelacyjne | 210 |
4. Zależności bezwarunkowe i zależności warunkowe zmiennych dychotomicznych | 215 |
5. Związki funkcyjne zmiennych ilościowych | 216 |
6. Typ zmiennej a charakter tezy o zależnościach cech mierzonych | 223 |
7. Zależności statystyczne między zmiennymi ilościowymi | 225 |
8. Zależności warunkowe zmiennych ilościowych | 229 |
9. Twierdzenia i prawa przyczynowe a twierdzenia strukturalne o współistnieniu lub współzmienności elementów i własności | 236 |
10. Warunkowe zależności przyczynowe zmiennych dychotomicznych | 244 |
11. Historyczne i statystyczne konsekwencje warunkowych zależności przyczynowych | 249 |
12. Matrycowe zależności przyczynowe | 255 |
13. Rodzaje twierdzeń o dynamice procesów społecznych | 257 |
14. Zdania eliptyczne w naukach społecznych | 265 |
15. Twierdzenia tautologiczne | 266 |
16. Tezy wartościujące a twierdzenia empiryczne o rzeczywistości społecznej | 269 |
Rozdział piąty. Uzasadnianie twierdzeń. Empiryczna weryfikacja hipotez | 276 |
1. Rola sądów spostrzeżeniowych w naukach empirycznych | 276 |
2. "Rozumiejąca obserwacja" zjawisk jako empiryczna podstawa twierdzeń w naukach społecznych | 277 |
3. Dane potrzebne do uzasadniania twierdzeń | 285 |
4. Istniejące ustalenia faktyczne i wcześniej uzasadnione uogólnienia w procesie uzasadniania nowych twierdzeń | 289 |
5. Uogólnianie obserwacji jednostkowych a problem trafności wskaźników | 293 |
6. Uogólnianie rozkładów i zależności z reprezentatywnej próby na populację. Próby celowe i losowe | 298 |
7. Metody wnioskowania statystycznego z próby losowej o populacji | 303 |
8. Indukcjonizm vs dedukcjonizm w sporze o uzasadnialność praw nauki. Dane empiryczne i założenia w indukcyjnym uzasadnianiu praw ogólnych | 311 |
9. Indukcja eliminacyjna w uzasadnianiu praw przyczynowych. Schematy badań eksperymentalnych dla weryfikacji hipotez przyczynowych | 317 |
10. Manipulowanie zmiennymi w eksperymentach a nieeksperymentalne metody ustalania zależności przyczynowych | 327 |
11. Badania porównawcze w indukcji socjologicznej. Kłopoty z weryfikacją hipotez teoretycznych o szerokim zasięgu | 339 |
12. Wymiar czasu w indukcji socjologicznej. Genetyczna determinacja prawidłowości społecznych i sposoby jej ujawniania | 346 |
Rozdział szósty. Wyjaśnianie i przewidywanie | 351 |
1. Nomologiczno-dedukcyjne wyjaśnienia przyczynowe na tle ogólnych problemów wyjaśniania | 351 |
2. Wyjaśnienia wieloczynnikowe. Wyjaśnienia komplementarne a wyjaśnienia konkurencyjne | 355 |
3. Wyjaśnianie zdarzeń i ich zbiorów przez twierdzenia statystyczne | 362 |
4. Wyjaśnienia niekompletne | 365 |
5. Wyjaśnienia hipotetyczne a postdykcje | 367 |
6. Wyjaśnienia genetyczne | 369 |
7. Wyjaśnienia teleologiczne a wyjaśnienia przyczynowe | 373 |
8. Wyjaśnianie zachowań ludzkich przez ich motywy | 378 |
9. Prosty i złożony schemat przewidywania nomologiczno-dedukcyjnego | 381 |
10. Przewidywanie probabilistyczne i przewidywanie warunkowe | 383 |
11. Wiedza o strukturze i kulturze zbiorowości w procesie przewidywania zachowań | 385 |
12. Przewidywanie zachowań ludzi na podstawie ich zamiarów, planów i postaw wobec przyszłości | 387 |
13. Ekstrapolacja trendów | 389 |
14. Przewidywania a samorealizujące się prognozy | 391 |
Rozdział siódmy. Budowa teorii | 394 |
1. Różne znaczenia terminu "teoria" | 394 |
2. Rodzaje zasad teoriotwórczych. Założenia merytoryczne i "wizje" zjawisk badanych jako przesłanki budowy teorii | 397 |
3. Założenia formalne teorii i strukturalne koncepcje (wizje) zjawisk objętych teorią | 402 |
4. Poziom odniesienia teorii. Teorie średniego zasięgu | 404 |
5. Systematyzacja przedmiotowa. Systematyzacja typologiczna a inwentarz twierdzeń teoretycznych | 406 |
6. Czynnikowa systematyzacja ogółu przyczyn tego samego skutku. Zmienne strategiczne w schematach czynnikowych | 408 |
7. Podejście funkcjonalne | 414 |
8. Prosta systematyzacja dedukcyjna | 425 |
9. Teorie zaksjomatyzowane | 430 |
10. Redukcja jednej teorii do drugiej | 433 |
11. Modele teoretyczne zjawisk i procesów społecznych | 443 |
Rozdział ósmy. Praktyczne zastosowania socjologii | 448 |
1. Społeczne konsekwencje i praktyczne zastosowania nauk społecznych | 448 |
2. Rola badań socjologicznych w ujawnianiu i teoretycznej diagnozie problemów społecznych | 451 |
3. Empiryczna ocena skutków działań praktycznych | 455 |
4. Wiedza teoretyczna i wiedza opisowo-diagnostyczna w socjotechnice i polityce społecznej | 456 |
5. Manipulacja zmiennymi socjologicznymi w inżynierii społecznej | 459 |
6. Prognozy długofalowe a programy działań | 462 |
7. Niektóre problemy związane z praktycznymi zastosowaniami badań socjologicznych. Problem społeczny a problem badawczy | 468 |
8. Badania stosowane a socjologia poszczególnych dziedzin życia społecznego | 471 |
9. Społeczne funkcje socjologii a zagadnienie odpowiedzialności uczonego | 474 |
Indeks | 479 |
Contents | 488 |
Содержание | 492 |