Pogrobowiec oświecenia czy nowator? Dziewiętnastowieczna twórczość dramatyczna Juliana Ursyna Niemcewicza

Pogrobowiec oświecenia czy nowator? Dziewiętnastowieczna twórczość dramatyczna Juliana Ursyna Niemcewicza

1 opinia

Format:

ibuk

RODZAJ DOSTĘPU

 

Dostęp online przez myIBUK

WYBIERZ DŁUGOŚĆ DOSTĘPU

Cena początkowa:

Najniższa cena z 30 dni: 6,92 zł  


6,92

w tym VAT

TA KSIĄŻKA JEST W ABONAMENCIE

Już od 24,90 zł miesięcznie za 5 ebooków!

WYBIERZ SWÓJ ABONAMENT

Rozprawa dr Ewy Szczepan podejmuje niewyjaśniony dotąd należycie dylemat twórczości dramatycznej Niemcewicza, aktywnego uczestnika dwóch epok literackich: oświecenia i romantyzmu, odpowiada na pytanie, do jakiego stopnia w XIX wieku był on epigonem oświecenia, a w jakim pozostawał nadal nowatorem. W obszernych analizach autorka ukazuje interesujący proces adaptacji Niemcewicza, ukształtowanego przez oświecenie i klasycyzm, do nowych czasów, np. usiłującego odpowiadać na identyczne problemy współczesności, jak Mickiewicz w III części Dziadów, ale skrępowanego konwencjami poprzedniej epoki, w której wyrósł. Rozumie on doskonale pojawiające się prądy i kierunki, takie jak preromantyzm, osjanizm, melodramaty, usiłuje wykorzystać je i robi to z ciekawymi rezultatami, nie potrafi jednak wyjść poza system poznawczy poprzedniej epoki. Dr Ewa Szczepan przedstawia ten proces zmagania się ze starymi formami interesująco i to stanowi o istotnej wartości jej pracy.

prof. dr hab. Mieczysław Klimowicz


Rok wydania2011
Liczba stron276
KategoriaLiteratura polska
WydawcaWydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
ISBN-13978-83-7241-761-9
Numer wydania1
Język publikacjipolski
Informacja o sprzedawcyePWN sp. z o.o.

Ciekawe propozycje

Spis treści

  Przedmowa     7
  
  Część pierwsza. Komedie     11
  
  „Egoizm najsroższym społeczeństwa jadem”. Samolub, komedia niekomiczna    13
  Obrazy „złego miasta”     22
  „Skłonność moja wzniecona przez chwalebne czyny”. Sentymentalny model życia rodzinnego     29
  Leon Borowski o Samolubie     39
  „Ten sobie ubliża, co ma za co, a nie chce jechać do Paryża”. Pan Nowina – o skutkach „zdrożnego wychowania” panien     43
  Modne życie pod schodami, naśladowanie Garricka     53
  Nasze Verkehry – jeden dzień z życia elit towarzyskich stolicy     56
  „Nie masz kraju, gdzie by Purchawek nie było”. Próżny, sceniczny portret snoba     58
  Laudes hrabiego Purchawki i Śmierć Popiela wtórego, niemcewiczowskie gry z klasycystyczną konwencją literacką     63
  „Ach, jak będzie zdatnym dziecię, co w ósmym roku już jest szpiegiem płatnym”. Podejrzliwy     69
  Podejrzliwy a tradycja farsy     78
  Oddźwięki procesu filomatów     84
  Płaski, melodramatyczny „czarny charakter”     96
  Dyliżans     105
  „Ty, co wierzysz w Zyzowa więcej niźli w Boga” – „pokolenie ojców” w latach przedlistopadowych. Dwa stołki     107
  „Teatrum wystawia refektarz karmelitów”. Dwa stołki wobec trzeciej części Dziadów     115
  „Możnaż, by takiej bestii, takiej pijanicy, oddać nad nami władzę bez żadnej granicy?” Senator Nowosilcow, postać komiczna czy postać demoniczna?     126
  Niemcewicz a Fredro     140
  
  Część druga. Tragedia, drama czy melodramat?     147
  
  Władysław pod Warną wczesną aprobatą makiawelizmu?     152
  Ethos rycerski a powinność władcy     162
  „Śmierć jednym schronieniem w moich umartwieniach!” Wątki szekspirowskie     167
  Renesans mitologii antemurale     171
  „Widok niesłychany czyli sen”. Świat duchów Osjana we Władysławie pod Warną     174
  „Ten pełni zbrodnię, komu zbrodnia pożyteczna”. Huniady, uczeń Machiavellego     177
  Tragedia Niemcewicza w repertuarze Teatru Narodowego     183
  Suflerois, czyli Wojna piór uczonych. Spór o Władysława pod Warną     185
  Zbigniew, tragedia z chórami. Drama czy melodramat?     196
  „Złota nędza” panowania. Wątki dramy mieszczańskiej i melodramatu     200
  Od przestrzeni arkadyjskiej do „sztafażu księżycowego”     205
  „Sprawa ojczyzny zmogła nawet głos natury”. Obrona Głogowa     208
  „Gardzi złotem polska cnota”. Rzecz o charakterze narodowym     214
  „Jakaż w tej srogiej twarzy posępność zuchwała! Jakiż straszliwy ogień w błędnych oczach pała!” Chmielnicki „człowiekiem zemsty”     225
  „Pyszne wprzód grody nasze zniszczyły płomienie”. Ukraina jako ziemia zgliszcz i mogił, przestrzeń zdławionej wolności     232
  „Nowe” wzory. Makbet, Hamlet, Osjan     237
  Chóry Chmielnickiego     241
  Stylistyczny kształt tragedii o Chmielnickim     244
  „Nie powstają na trony tylko buntownicy, my nie jesteśmy nimi...” Dylemat wierności w Kiejstucie     247
  
  Próba podsumowania     264
  
  Bibliografia     269
  Summary     275
RozwińZwiń