EBOOKI WYDAWCY
Autor:
Format:
ibuk
Monografia podejmuje tematykę z dziedziny świadomości historycznej w czasach wczesnonowożytnych. Zasadnicze jej wywody ukierunkowane są na przedstawienie powstawania (od schyłku średniowiecza) i ewolucji wyobrażeń o najdawniejszej przeszłości narodu i państwa litewskiego. Dawna, tzw. niekrytyczna historiografia stworzyła bogaty i zróżnicowany obraz legendarnych dziejów Litwy, w którym szczególne miejsce zajmuje teoria o pochodzeniu Litwinów ze starożytnego Rzymu. Autor w pierwszych rozdziałach omawia najwcześniejsze wersje tej teorii (powstałe przed połową XVI w.) i poglądy historiografii na czas ich powstania oraz ujawnione w nich tendencje polityczne. Kolejne rozdziały prezentują obraz przeszłości Litwy w ujęciu kronik litewsko-ruskich, na który składają się głównie opowieści o legendarnych dynastiach (Palemonidów i Centaurów) i budowie przez nie państwa litewskiego oraz podania o pochodzeniu pańskich i kniaziowskich rodów, początkach miast, kultach danych Litwinów. Odrębne miejsce poświęcone zostało geografii Litwy w legendach. Podkreślone zostały różnice w ujęciu litewskich dziejów przez historiografię rodzimą i krajów sąsiednich. Ta pierwsza stworzyła heroiczny obraz narodowej przeszłości, który przez stulecia wpływał na świadomość historyczną mieszkańców Wielkiego Księstwa Litewskiego. Z uwagi na szeroki zakres chronologiczny rozprawy podzielona ona została na dwie części. Pierwsza pod względem zasięgu czasowego nie wykracza poza lata 30. – 40. XVI w., a więc poza okres, w którym ukształtowała się rodzima wersja początków…
Rok wydania | 2013 |
---|---|
Liczba stron | 325 |
Kategoria | Nowożytność |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza |
ISBN-13 | 978-83-232-2490-7 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
EBOOKI WYDAWCY
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Wstęp | 9 |
Rozdział I. W poszukiwanie starożytnych protoplastów | 27 |
1. Rzymskie początki Litwy w wersji Długosza | 27 |
2. Celtowie i Bosporanie – alternatywa dla przodków z Italii | 38 |
3. Rzymskie pradzieje Litwinów w koncepcji latopisów litewskich | 47 |
Rozdział II. Czas powstania i tendencje polityczne legendy o rzymskim pochodzeniu Litwinów w świetle historiografii | 66 |
1. Czas powstania legendy | 66 |
2. Tendencje polityczne legendy | 83 |
Rozdział III. Bohaterowie legendy o rzymskim pochodzeniu Litwinów | 90 |
1. Palemon | 90 |
2. Kolumny | 96 |
3. Centaury | 101 |
4. Róże i Ursyny | 106 |
Rozdział IV. Legendarne dynastie. Budowa państwa | 113 |
A. Dynastia Palemonidów | 113 |
1. Pierwsze pokolenia Palemonidów | 115 |
Bork, Kunas i Spera | 115 |
Kiernus i jego lud – Litustuba | 116 |
Pojata | 118 |
Gimbut | 121 |
Montwił | 122 |
Niemnos i Skirmunt | 123 |
Mingajło | 126 |
2. Książęta nowogródzcy – potomkowie Mingajły | 127 |
3. Palemonidzi połoccy | 131 |
Ginwił-Borys | 131 |
Następcy Ginwiła | 134 |
B. Dynastia Centaurów (Dowsprunkowiczów) | 141 |
1. Girus-Żywinbud, Kukowojt, Utenus | 141 |
2. Szwentoróg – władca i kapłan | 146 |
3. Od Skirmunta (Girmunta) do Romana | 150 |
4. Synowie Romana | 155 |
5. Zmiana dynastii | 160 |
C. Zapomniany król | 163 |
Rozdział V. Historyczny krajobraz | 171 |
A. Morze Niemnowe i zagadka ujść Niemna | 171 |
1. Morze Niemnowe | 172 |
2. Dwanaście ujść Niemna do Morza Małego | 176 |
B. Rdzenne ziemie litewskie | 178 |
1. Żmudź | 178 |
2. Zawilie | 186 |
3. Żośle | 191 |
C. Księstwo Nowogródzkie | 192 |
1. Księstwo Nowogródzkie między Litwą a Rusią | 192 |
2. Pogranicza księstwa nowogródzkiego | 197 |
D. Dalsze ziemie ruskie | 199 |
1. Świątynie Połocka | 199 |
2. Zdobycze Palemonidów na Rusi | 202 |
E. Siedziby rodowe | 204 |
F. Miasto żelaznego wilka | 211 |
Rozdział VI. Obraz państwa w legendzie | 225 |
Rozdział VII. Moskiewska legenda genealogiczna o pochodzeniu książąt litewskich | 238 |
1. Wczesne wersje legendy | 238 |
2. Przemiana Giedymina z „raba” w księcia z rodu Rurykowiczów | 247 |
3. Moskiewskie genealogie książąt litewskich a legenda o Palemonie | 251 |
4. Wokół genezy i wędrówek „czarnej legendy” Giedymina | 255 |
Zakończenie | 266 |
Bibliografia | 272 |
Wykaz skrótów | 296 |
Indeks osób, postaci biblijnych, mitologicznych, baśniowych i legendarnych | 298 |
From Palemon to Gediminas. Early Modern Imageries of the Origins of Lithuania. Part I: In the circle of Lithuanian chronicles (Summary) | 317 |