EBOOKI WYDAWCY
Autor:
Wydawca:
Format:
ibuk
Po 15 latach od pierwszego wydania Małych struktur społecznych podział na mikrosocjologię i makrosocjologię wydaje się być coraz mniej wyraźny. Niemniej prezentowana przez autora oryginalna teoria mikrosocjologii strukturalnej sprawia, że praca ta pokonuje nie tylko bariery czasowe, ale i ograniczenia w obrębie dyscypliny, prowokując i inspirując do szukania komplementarności między tymi dwoma polami analizy badawczej. Dzięki temu też nadal pozostaje aktualnym kompendium wiedzy o małych strukturach społecznych.
Charakterystycznym dla [...] strukturalizmu socjologicznego sposobem analizy procesów społecznych jest rozpatrywanie ich jako rezultatu czy przejawu określonych sił ponadjednostkowych – struktur lub grup społecznych. Nie oznacza to jednakże, że z pola widzenia tych analiz znika całkowicie jednostka ludzka. [...]
Strukturalizm socjologiczny wysuwa nie nową zresztą tezę [...], że jednostka pozostająca poza obrębem grupy nie ma jakiegokolwiek sensu socjologicznego i jakiegokolwiek społecznego znaczenia.
Jacek Szmatka, fragment tekstu
Rok wydania | 2007 |
---|---|
Liczba stron | 308 |
Kategoria | Podstawy socjologii |
Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
ISBN-13 | 978-83-01-15219-2 |
Numer wydania | 2 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
EBOOKI WYDAWCY
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Od Autora | 11 |
Część pierwsza. Mikrosocjologia jako dyscyplina społeczna | 15 |
Rozdział 1. Emergentny strukturalizm socjologiczny - dochodzenie do paradygmatu analizy mikrostruktur społecznych | 15 |
1.1. Wstępna charakterystyka mikrosocjologii strukturalnej | 15 |
1.2. Mikrosocjologia wśród innych działów socjologii | 18 |
1.3. Wielopoziomowa teoria socjologiczna | 19 |
1.4. Problem statusu ontologicznego mikrostruktur społecznych | 21 |
1.4.1. Realizm ontologiczny | 22 |
1.5. Problem statusu metodologicznego wyjaśnień mikrosocjologicznych | 24 |
1.5.1. Holizm metodologiczny | 25 |
1.6. Problem statusu epistemologicznego mikrosocjologii | 29 |
1.6.1. Dyrektywy redukcjonizmu metodologicznego | 29 |
1.7. Kluczowe pojecia emergentnego strukturalizmu socjologicznego | 31 |
1.7.1. Pojecie emergencji zjawisk społecznych | 31 |
1.7.2. Struktura emergencyjna rzeczywistoęci społecznej | 32 |
1.7.3. Pojęcia "struktura społeczna", ",mikrostruktura’" i "poziom rzeczywistości społecznej" | 34 |
1.7.4. Mała grupa społeczna – główny przedmiot badań mikrosocjologii strukturalnej | 38 |
1.8. Przymus i naciski strukturalne jako konstytutywne cechy małej grupy | 42 |
Rozdział 2. Prekursorzy mikrosocjologii wśród klasyków socjologii | 44 |
2.1. Ferdinand Toennies: Gemeinschaft jako prototyp mikrospołecznej sfery zjawisk | 45 |
2.1.1. Więź społeczna jest przeciwieństwem wolności | 45 |
2.1.2. Dominacja jestestw społecznych nad jednostkami | 46 |
2.1.3. Wola czynnikiem konstytutywnym jestestw społecznych | 47 |
2.1.4. Status ontologiczny wspólnoty i społeczeństwa | 48 |
2.1.5. Treść idei wspólnoty | 49 |
2.2. Emile Durkheim: grupa pierwotna jako czynnik podtrzymujący stabilność ludzkiej osobowości | 50 |
2.2.1. Teoretyczne i filozoficzne podstawy socjologii Durkheima - krytyka i obrona | 50 |
2.3. Georg Simmel: wpływ liczebności grupy na jej społeczną formę i na formy interakcji | 57 |
2.3.1. Formy uspołecznienia elementarnych układów strukturalnych | 58 |
2.3.2. Forma a treść uspołecznienia | 58 |
2.3.3. Zabawowa forma uspołecznienia – towarzyskość | 59 |
2.3.4. Hipotezy dotyczące efektu progów towarzyskości | 60 |
2.3.5. Różnice strukturalne między diadami i triadami | 62 |
2.3.6. Dynamika małych i dużych systemów społecznych | 65 |
2.4. Charles H. Cooley: funkcje grupy pierwotnej | 67 |
2.4.1. Status teoretyczny pojęcia grupy pierwotnej | 67 |
2.4.2. Podstawowa teza koncepcji Cooleya | 69 |
2.5. Sigmund Freud: hipoteza o libidinarnej strukturze zbiorowości | 70 |
2.5.1. Mechanizm deindywidualizacji jednostek w zbiorowości | 71 |
2.5.2. Libidinarna struktura zbiorowości | 72 |
2.6. Florian Znaniecki: grupy jako produkt uczestniczących w nich jednostek | 76 |
2.6.1. Koncepcja współczynnika humanistycznego | 77 |
2.6.2. Podstawowe komponenty grupy społecznej | 79 |
2.6.3. Stanowisko ontologiczne Znanieckiego | 80 |
2.6.4. Teoria roli społecznej | 81 |
2.7. Trendy rozwojowe w historii mikrosocjologii | 83 |
2.7.1. Pierwszy okres rozwoju badań mikrosocjologicznych: 1898 - 1905 | 83 |
2.7.2. Okres krystalizacji badawczej mikrosocjologii: 1920 - 1930 | 84 |
2.7.3. Krystalizacja instytucjonalna mikrosocjologii; stabilizacja badawcza; klasyka mikrosocjologiczna: 1930 - 1945 | 87 |
Rozdział 3. Klasyczne teorie i studia empiryczne w mikrosocjologii | 89 |
3.1. Początki szkoły human relations | 89 |
3.1.1. Wstępne rezultaty eksperymentów | 89 |
3.1.2. Odkrycie fundamentalnego znaczenia grup pierwotnych | 91 |
3.1.3. Odkrycie roli systemu wartości w grupie | 94 |
3.1.4. Odkrycie funkcji organizacji społecznej grupy | 94 |
3.1.5. Kwestia racjonalności działań ludzkich | 95 |
3.2. Socjometria Jacoba L. Morena | 96 |
3.2.1. Prekursorzy socjometrii | 96 |
3.2.2. Początki socjometrii | 97 |
3.2.3. Filozofia socjometrii | 98 |
3.2.4. Koncepcja grupy społecznej | 100 |
3.2.5. Atom społeczny | 101 |
3.2.6. Tele | 103 |
3.2.7. Spoistość grup społecznych | 104 |
3.2.8. Struktura socjometryczna | 105 |
3.2.9. Efekt socjodynamiczny | 107 |
3.3. Teoria pola Kurta Lewina i powstałe na jej gruncie koncepcje | 108 |
3.3.1. Główna teza filozofii Lewina | 109 |
3.3.2. Fizyczna teoria pola jako źródło inspiracji koncepcji Lewina | 110 |
3.3.3. Koncepcja całości jako układu dynamicznego | 112 |
3.3.4. Antyredukcjonizm | 113 |
3.3.5. Antyarystotelizm | 113 |
3.3.6. "Klimaty przywództwa" w małych grupach | 113 |
3.4. Hipotezy George'a Homansa dotyczące funkcjonowania małej grupy | 117 |
3.4.1. System wewnętrzny i zewnętrzny | 117 |
3.4.2. Hipotezy teoretyczne (twierdzenia) | 118 |
Część druga. Struktury quasi-grupowe | 127 |
Rozdział 4. Formowanie się i krystalizacja układów statusów | 127 |
4.1. Pozycje i statusy społeczne jako odrębne elementy strukturalne | 127 |
4.1.1. Pozycja, status i rola: ogólny model pojęciowy | 128 |
4.2. Powstanie konfiguracji i układów statusów w małych grupach | 130 |
4.2.1. Kilka wstępnych uwag metateoretycznych | 131 |
4.2.2. Dwa typy czynników statusu | 132 |
4.2.3. Procesy uogólniania statusu | 133 |
4.2.4. Pojawienie sie poziomów oczekiwań | 135 |
4.3. Władza i dominacja w układach statusów | 136 |
4.3.1. Natura statusu | 136 |
4.3.2. Aspekt dominacji w procesie tworzenia stratyfikacji statusów | 137 |
4.3.3. Dominacja i władza jako integralne składniki hierarchii statusów | 138 |
Rozdział 5. Role społeczne i struktury ról | 141 |
5.1. Wewnętrzna struktura roli jednostki | 141 |
5.1.1. Wewnętrzna stratyfikacja roli jednostki | 144 |
5.2. Funkcjonalna i strukturalna autonomia jednostki | 145 |
5.2.1. Rozłam w roli (role distance) | 146 |
5.2.2. Scalenie jednostki z rolą społeczną | 148 |
5.3. Konstelacje i układy ról indywidualnych | 150 |
5.3.1. Zespoły ról społecznych | 150 |
5.3.2. Strukturalne mechanizmy rozładowywania konfliktów i napięć w zespole ról | 152 |
5.3.3. Indywidualne mechanizmy redukowania napięć w roli | 154 |
5.3.4. Komplet statusów | 155 |
5.4. Złożoność zespołu ról a stopień autonomii jednostki | 156 |
Część trzecia. Struktury grupowe bliskiego dystansu – jednostka a naciski strukturalne | 161 |
Rozdział 6. Struktura socjometryczna: struktura afektywna małej grupy | 161 |
6.1. Dwa oblicza struktury socjometrycznej | 161 |
6.2. Czynniki generujące strukturę socjometryczną | 164 |
6.2.1. Potrzeby emocjonalno-afiliacyjne | 166 |
6.2.2. Dystanse międzyludzkie | 166 |
6.2.3. Podobieństwo postaw | 167 |
6.3. Struktura socjometryczna, atrakcyjność interpersonalna, spójność – dystynkcje pojęciowe | 168 |
6.3.1. Spójność i atrakcyjność interpersonalna | 169 |
6.3.2. Głębokie struktury spójności grupowej | 174 |
6.3.3. Atrakcyjność interpersonalna i struktury socjometryczne sensu stricto. Tworzenie się podziałów wewnątrzgrupowych: podgrupy i kliki | 178 |
6.4. Procesy i reguły działania struktur socjometrycznych | 184 |
6.4.1. Wielkość grupy jako czynnik sprzyjający spójności grupowej | 184 |
6.4.2. Zmiany przebiegu komunikacji wewnątrzgrupowej pod wpływem wzrostu spójności | 185 |
6.4.3. Efektywność i produktywność grup spójnych | 187 |
6.4.4. Zdolność grup spójnych do wywierania wpływu na członków i konsekwencje tego zjawiska | 189 |
6.4.5. Przekroczenie bezpiecznego poziomu spójności I: deindywidualizacja jednostek | 190 |
6.4.6. Przekroczenie bezpiecznego poziomu spójności II: syndrom grupowego myślenia | 193 |
6.4.7. Przekroczenie bezpiecznego poziomu spójności III: zintegrowana teoria deindywidualizacji | 199 |
6.4.8. Schizma wewnątrzgrupowa: przekroczenie bezpiecznej granicy podziałów | 201 |
Rozdział 7. Struktura komunikowania się: wolność jednostki a wymogi struktury | 206 |
7.1. Struktury scentralizowane i zdecentralizowane | 206 |
7.1.1. Pięć typów struktur komunikowania sie | 206 |
7.1.2. Efektywność, satysfakcja i rodzaj zadania w strukturach scentralizowanych i zdecentralizowanych | 209 |
7.2. Stopień niezależności pozycji w strukturze komunikowania się | 210 |
7.3. Poziom nasycenia informacyjnego pozycji w strukturze komunikowania się | 211 |
7.3.1. Nasycenie i niezależność jako główne determinanty zachowania grupy | 212 |
7.4. Wpływ zmiennych ponadjednostkowych na sposób działania struktur komunikowania się | 214 |
7.4.1. Wielkość grupy a procesy komunikowania się w grupie | 214 |
7.4.2. Skutki narzucenia grupie nowej struktury komunikowania się | 215 |
7.5. Wpływ indywidualnych charakterystyk członków grupy na struktury komunikowania się | 217 |
7.5.1. Tendencja do dominowania nad innymi a struktura komunikowania się | 217 |
7.5.2. Autorytaryzm jednostek w strukturach komunikowania się | 218 |
Rozdział 8. Struktura przywództwa: wpływ kontekstu strukturalnego na cechy indywidualne jednostki | 220 |
8.1. Odmienne podejścia do badania struktur przywództwa | 220 |
8.1.1. Struktura przywództwa jako rezultat konsensu grupowego | 221 |
8.1.2. Przywództwo i władza – dwie odmienne perspektywy badawcze | 222 |
8.1.3. Niestrukturalistyczne analizy procesów przywództwa | 224 |
8.2. Logika działania struktury przywództwa | 226 |
8.2.1. Parametry sytuacyjne struktury przywództwa | 227 |
8.2.2. Struktura motywacyjna przywódcy | 230 |
8.2.3. Główne prawidłowości działania struktury przywództwa | 231 |
Część czwarta. Dialektyka procesów mikrospołecznych i makrospołecznych | 237 |
Rozdział 9. Teoria wzajemnych relacji między mikrostrukturami i makrostrukturami | 237 |
9.1. Twierdzenie o dwustopniowości procesu komunikowania się | 237 |
9.2. Uszczegółowienie i rozszerzenie twierdzenia o dwustopniowości procesu komunikowania się | 240 |
9.3. Twierdzenie o źródłach dwustopniowości procesu komunikowania się | 242 |
9.4. Twierdzenie o przeciwieństwie wewneętrznej atmosfery i komplementarności funkcji makrostruktur i małych grup społecznych | 243 |
9.5. Twierdzenie dotyczące konfliktu między małymi grupami a szerszym układem makrostrukturalnym | 245 |
9.6. Twierdzenie o zaspokajaniu potrzeb afektywnych przez mikrostruktury | 247 |
9.7. Twierdzenie o związkach i zależnościach między działaniem jednostek i makrostruktur | 248 |
9.8. Wpływ zmiennych "solidarność grupowa", "homogeniczność" i "integracja" na przebieg zależności między mikrostrukturami i makrostrukturami | 250 |
9.9. Wpływ spójności małej grupy na wzajemne zależności między mikrostrukturami i makrostrukturami | 253 |
9.10. Powiązanie zmiennej dotyczącej syndromu grupowego myślenia ze zmienną dotyczącą strukturalno-kontekstowej charakterystyki grupy | 254 |
9.11 Wpływ zmiennej dotyczącej cech strukturalno-kontekstowych małej grupy przy założeniu o niewystępowaniu w niej syndromu grupowego myślenia | 256 |
9.12. Wpływ sprzeczności między małymi grupami na przebieg wzajemnej zależności między mikrostrukturami i makrostrukturami | 261 |
9.13. Wpływ indywidualnej dewiacji na proces dwustopniowego komunikowania się | 261 |
Rozdział 10. W kierunku mikrosocjologii strukturalnej. Zakończenie | 263 |
10.1. Mikrostruktura - emergentna struktura dalekiego dystansu | 264 |
10.1.1. Źródła teoretyczne SYMLOG-u | 264 |
10.1.2. Wstępne tezy i założenia teorii struktury dalekiego dystansu | 265 |
10.2. Polaryzacja mikrostruktury | 271 |
Bibliografia | 273 |
Indeks nazwisk | 303 |