POLECAMY
Koszyk
Nowoczesny podręcznik geomorfologii przedstawiający najważniejsze zagadnienia współczesnej geomorfologii, także w zakresie metodycznym, ze szczególnym uwzględnieniem procesów rzeźbotwórczych, ich mechanizmów, uwarunkowań i tempa przebiegu. Widoczne skutki – formy rzeźby – są odnoszone do wcześniej omówionych procesów. Szczególnie zaakcentowane zostały aplikacyjne aspekty geomorfologii przez wskazanie możliwych pól zastosowań i przedstawienie konkretnych sytuacji, w których wiedza geomorfologiczna pozwoliła lub może pozwolić na uniknięcie zdarzeń niekorzystnych dla człowieka. Książka o bogatej stronie ilustracyjnej, z fotografiami, diagramami, wykresami i tabelami.
Pozycja przeznaczona dla studentów i wykładowców geografii, geologii, archeologii i ochrony środowiska.
| Rok wydania | 2006 |
|---|---|
| Liczba stron | 460 |
| Kategoria | Geografia fizyczna |
| Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
| ISBN-13 | 978-83-01-14812-6 |
| Numer wydania | 1 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
Ciekawe propozycje
Spis treści
| Przedmowa | 11 |
| 1. Co to jest geomorfologia? | 13 |
| 1.1. Zakres i główne podejścia badawcze | 13 |
| 1.2. Geomorfologia i jej związek z innymi naukami | 15 |
| 1.3. Kierunki i nurty w geomorfologii | 16 |
| 2. Główne rysy ukształtowania powierzchni Ziemi | 18 |
| 2.1. Formy planetarne i ich związek z tektoniką płyt | 18 |
| 2.1.1. Granice płyt litosferycznych | 22 |
| 2.2. Główne rysy ukształtowania kontynentów | 24 |
| 2.3. Zróżnicowanie krawędzi kontynentów | 28 |
| 2.4. Przewodnie rysy rzeźby dna morskiego | 30 |
| 2.4.1. Obrzeże kontynentalne | 31 |
| 2.4.2. Baseny oceaniczne | 32 |
| 2.4.3. Grzbiety Śródoceaniczne | 33 |
| 2.4.4. Rowy oceaniczne | 34 |
| 2.4.5. Wyspy oceaniczne | 34 |
| 3. Rzeźbotwórcza działalność sił wewnętrznych – tektonika | 36 |
| 3.1. Znaczenie tektoniki w rozwoju rzeźby | 36 |
| 3.2. Powstawanie i rozwój obszarów górskich | 37 |
| 3.2.1. Rodzaje gór w kontekście tektoniki pŁyt | 37 |
| 3.2.2. Góry związane z systemami uskoków normalnych (góry zrębowe) | 40 |
| 3.2.3. Góry związane z pasami nasunięć | 44 |
| 3.3. Zapadliska tektoniczne | 46 |
| 3.4. Geomorfologiczne efekty trzęsień ziemi - formy sejsmotektoniczne | 48 |
| 3.5. Małe formy rzeźby związane z uskokami przesuwczymi | 52 |
| 3.6. Wielkopromienne deformacje powierzchni kontynentów | 53 |
| 3.6.1. Glacjoizostazja | 54 |
| 4. Rzeźbotwórcze efekty procesów endogenicznych – wulkanizm | 57 |
| 4.1. Znaczenie i zróżnicowanie zjawisk wulkanicznych na powierzchni ziemi | 57 |
| 4.2. Geneza wulkanizmu i jej związek z tektoniką płyt | 58 |
| 4.3. Morfologiczne typy wulkanów | 60 |
| 4.3.1. Wulkany tarczowe | 61 |
| 4.3.2. Kopuł lawowe | 61 |
| 4.3.3. Stratowulkany | 62 |
| 4.3.4. Stożki żużlowe | 64 |
| 4.3.5. Kaldery | 65 |
| 4.3.6. Maary | 66 |
| 4.3.7. Góry stołowe – wulkany podlodowcowe | 68 |
| 4.4. Potoki i pokrywy lawowe | 68 |
| 4.5. Formy rzeźby związane z depozycją utworów piroklastycznych poza wulkanami | 72 |
| 4.6. Geomorfologiczne efekty degradacji form wulkanicznych | 73 |
| 4.6.1. Neki | 73 |
| 4.6.2. Odwrócenie rzeźby w obrębie pokryw lawowych | 75 |
| 4.6.3. Rozwój kalder | 76 |
| 5. Wietrzenie | 78 |
| 5.1. Definicja i zakres wietrzenia | 78 |
| 5.2. Mechanizmy wietrzenia fizycznego | 79 |
| 5.2.1. Odciążenie | 80 |
| 5.2.2. Zmiany temperatury ośrodka skalnego | 81 |
| 5.2.3. Zmiany wilgotności ośrodka skalnego | 83 |
| 5.2.4. Wzrost ciał obcych w próżniach skalnych – wietrzenie mrozowe i solne | 83 |
| 5.3. Mechanizmy wietrzenia chemicznego | 87 |
| 5.3.1. Hydroliza | 88 |
| 5.3.2. Hydratacja | 89 |
| 5.3.3. Rozpuszczanie i karbonatyzacja | 89 |
| 5.3.4. Utlenianie i redukcja | 91 |
| 5.4. Znaczenie organizmów żywych | 91 |
| 5.5. Produkty i efekty wietrzenia | 93 |
| 5.5.1. Produkty rozpadu | 93 |
| 5.5.2. Pokrywy zwietrzelinowe | 95 |
| 5.5.3. Skorupy wietrzeniowe i warnisz | 97 |
| 5.5.4. Mikroformy powierzchni skalnych | 98 |
| 5.6. Uwarunkowania procesów wietrzeniowych | 100 |
| 5.7. Znaczenie procesów wietrzeniowych | 104 |
| 6. Grawitacyjne ruchy masowe | 108 |
| 6.1. Pojęcie stoku | 108 |
| 6.2. Różnorodność stoków | 108 |
| 6.3. Ruchy masowe – mechanizm fizyczny | 111 |
| 6.4. Typologie ruchów masowych | 115 |
| 6.5. Odpadanie i obrywy | 117 |
| 6.5.1. Odpadanie | 117 |
| 6.5.2. Obrywy | 119 |
| 6.5.3. Lawiny kamienne | 120 |
| 6.5.4. Przewracanie | 121 |
| 6.6. Osuwiska | 122 |
| 6.6.1. Istota i podział osuwisk | 122 |
| 6.6.2. Osuwiska translacyjne | 124 |
| 6.6.3. Osuwiska rotacyjne | 126 |
| 6.6.4. Inne rodzaje osuwisk | 128 |
| 6.7. Spływy | 130 |
| 6.8. Soliflukcja | 134 |
| 6.9. Pełzanie gruntu | 136 |
| 6.10. Osiadanie | 138 |
| 6.11. Uwarunkowania ruchów masowych | 138 |
| 6.11.1. Uwarunkowania geologiczne | 138 |
| 6.11.2. Uwarunkowania klimatyczne | 139 |
| 6.11.3. Uwarunkowania geomorfologiczne | 141 |
| 6.11.4. Uwarunkowania antropogeniczne | 142 |
| 7. Geomorfologiczne efekty działalności wody na stoku | 145 |
| 7.1. Hydrologia stoku | 145 |
| 7.2. Morfogenetyczne znaczenie deszczu | 147 |
| 7.3. Spływ śródpokrywowy i sufozja | 148 |
| 7.4. Spływ powierzchniowy i jego skutki | 151 |
| 7.4.1. Spłukiwanie | 151 |
| 7.4.2. Erozja liniowa | 153 |
| 7.5. Wąwozy i formy pokrewne | 156 |
| 7.6. Denudacja chemiczna | 159 |
| 7.7. Zapobieganie erozji wodnej na stoku | 161 |
| 8. Rzeźbotwórcza działalność rzek – procesy i formy fluwialne | 164 |
| 8.1. Wprowadzenie | 164 |
| 8.2. Ruch wody w korycie | 165 |
| 8.3. Procesy erozyjne w korytach rzecznych | 169 |
| 8.4. Transport fluwialny | 172 |
| 8.5. Koryta skalne | 175 |
| 8.6. Koryta aluwialne | 179 |
| 8.6.1. Systemy jednokorytowe o pojedynczym nurcie | 180 |
| 8.6.2. Systemy jednokorytowe wielonurtowe | 185 |
| 8.6.3. Systemy wielokorytowe | 187 |
| 8.6.4. Uwarunkowania rozwoju koryt aluwialnych | 189 |
| 8.6.5. Metamorfoza koryt | 192 |
| 8.7. Akumulacja fluwialna | 193 |
| 8.7.1. Osady korytowe | 195 |
| 8.7.2. Formy i osady pozakorytowe | 195 |
| 8.7.3. Stożki napływowe | 197 |
| 8.8. Rola zdarzeń ekstremalnych w kształtowaniu koryt rzecznych | 198 |
| 9. Formy dolinne i rozwój rzeźby fluwialno-denudacyjnej | 201 |
| 9.1. Wstęp | 201 |
| 9.2. Doliny rzeczne i ich główne elementy | 202 |
| 9.3. Typy dolin rzecznych | 203 |
| 9.3.1. Gardziele i jary | 205 |
| 9.3.2. Doliny wciosowe | 207 |
| 9.3.3. Doliny płaskodenne | 209 |
| 9.3.4. Doliny nieckowate | 210 |
| 9.3.5. Asymetria dolin | 212 |
| 9.3.6. Leje źródłowe | 213 |
| 9.4. Terasy rzeczne | 214 |
| 9.4.1. Rodzaje i geneza teras | 214 |
| 9.4.2. Rekonstrukcja rozwoju doliny na podstawie teras rzecznych | 217 |
| 9.5. Przełomy rzeczne | 219 |
| 9.6. Układy sieci rzecznej | 220 |
| 9.7. Rozwój rzeźby fluwialno-denudacyjnej | 223 |
| 9.8. Powierzchnie zrównania | 230 |
| 10. Formy rzeźby denudacyjnej uwarunkowane budową geologiczną | 233 |
| 10.1. Wprowadzenie | 233 |
| 10.2. Zróżnicowanie skał i ich odporność na procesy zewnętrzne | 234 |
| 10.3. Stoki skalne | 237 |
| 10.4. Skałki i wzgórza ostańcowe | 241 |
| 10.4.1. Ostańce związane z cechami systemu spękań | 241 |
| 10.4.2. Wzgórza i grzbiety twardzielcowe | 246 |
| 10.5. Kotliny denudacyjne | 249 |
| 10.6. Rzeźba strukturalna w obszarach platformowych | 250 |
| 10.6.1. Rzeźba płytowa | 250 |
| 10.6.2. Rzeęba krawędziowa | 252 |
| 10.6.3. Inne formy rzeźby | 255 |
| 11. Zjawiska i formy krasowe | 257 |
| 11.1. Wprowadzenie | 257 |
| 11.2. Rozpuszczanie skał | 258 |
| 11.3. Powierzchniowe mikroformy i mezoformy krasowe | 260 |
| 11.3.1. Żłobki i żebra | 260 |
| 11.3.2. Leje krasowe i formy pokrewne | 263 |
| 11.3.3. Formy rzeęby związane z wtórną depozycją węglanu wapnia | 265 |
| 11.4. Makroformy krasowe | 267 |
| 11.4.1. Ostańce krasowe | 267 |
| 11.4.2. Polja | 268 |
| 11.4.3. Formy dolinne w obszarach krasowych | 269 |
| 11.5. Kras podziemy | 273 |
| 11.5.1. Morfologia i geneza jaskiń krasowych | 273 |
| 11.5.2. Chemiczne osady jaskiniowe – nacieki | 276 |
| 11.5.3. Klastyczne osady jaskiniowe | 278 |
| 11.6. Krajobrazy krasowe | 279 |
| 11.7. Litologiczno-strukturalne uwarunkowania zjawisk krasowych | 283 |
| 11.8. Klimatyczne uwarunkowania zjawisk krasowych | 285 |
| 11.9. Pseudokras | 288 |
| 12. Procesy i formy glacjalne | 290 |
| 12.1. Wstęp | 290 |
| 12.2. Lądolody i lodowce na Ziemi | 291 |
| 12.2.1. Współczesne i plejstoceńskie zlodowacenie | 291 |
| 12.2.2. Morfologiczna klasyfikacja lodowców | 294 |
| 12.2.3. Termiczna klasyfikacja lodowców | 296 |
| 12.3. Powstawanie lodowców | 297 |
| 12.4. Dynamika lodowców | 298 |
| 12.4.1. Ruch lodowca | 298 |
| 12.4.2. Bilans masy lodowca | 302 |
| 12.5. Erozja glacjalna | 303 |
| 12.5.1. Mechanizmy erozji | 303 |
| 12.5.2. Formy rzeźby erozyjnej | 305 |
| 12.6. Akumulacja glacjalna | 310 |
| 12.6.1. Transport glacjalny | 310 |
| 12.6.2. Genetyczne zróżnicowanie osadów lodowcowych | 311 |
| 12.6.3. Formy rzeźby | 313 |
| 12.7. Środowisko fluwioglacjalne | 321 |
| 12.7.1. Wody roztopowe | 321 |
| 12.7.2. Formy fluwioglacjalne pod lodowcami | 322 |
| 12.7.3. Formy fluwioglacjalne na przedpolu lodowców | 324 |
| 12.8. Niwacja | 327 |
| 13. Lód gruntowy i rozwój rzeźby w środowisku peryglacjalnym | 329 |
| 13.1. Wprowadzenie | 329 |
| 13.2. Formy występowania lodu podziemnego | 329 |
| 13.2.1. Wieloletnia zmarzlina | 331 |
| 13.3. Mrozowe pękanie gruntu | 334 |
| 13.3.1. Kliny lodowe | 335 |
| 13.3.2. Kliny piaszczyste | 336 |
| 13.4. Pęcznienie i sortowanie mrozowe gruntu | 336 |
| 13.4.1. Grunty wzorzyste i inne efekty powierzchniowe | 337 |
| 13.5. Pagórki z jądrem lodowym | 339 |
| 13.6. Termokras i termoerozja | 342 |
| 13.7. Pojęcie strefy peryglacjalnej i jej zasięg | 345 |
| 13.8. Rozwój rzeźby w strefie peryglacjalnej | 347 |
| 13.9. Plejstoceńska strefa peryglacjalna | 349 |
| 13.10. Formy i procesy peryglacjalne w Polsce | 351 |
| 13.10.1. Współczesne środowisko peryglacjalne | 351 |
| 13.10.2. Formy i struktury peryglacjalne wieku plejstoceńskiego | 353 |
| 14. Procesy i formy eoliczne | 356 |
| 14.1. Wprowadzenie – uwarunkowania śodowiskowe procesów eolicznych | 356 |
| 14.2. Transport eoliczny | 357 |
| 14.3. Niszcząca działalność wiatru - deflacja i korazja | 359 |
| 14.4. Formy rzeżby związane z niszczącą działalnością wiatru | 360 |
| 14.4.1. Graniaki wiatrowe | 360 |
| 14.4.2. Jardangi i formy pokrewne | 361 |
| 14.4.3. Niecki z wywiewania | 362 |
| 14.4.4. Bruki deflacyjne | 363 |
| 14.4.5. Mikrorzeęba powierzchni skalnych | 364 |
| 14.5. Wydmy i środowiska ich występowania | 365 |
| 14.5.1. Wprowadzenie | 365 |
| 14.5.2. Podstawowe elementy wydmy | 366 |
| 14.5.2. Wydmy swobodne | 367 |
| 14.5.3. Wydmy wymuszone | 370 |
| 14.5.4. Wydmy nadmorskie | 372 |
| 14.5.5. Pustynie piaszczyste | 375 |
| 14.6. Utwory pyłowe i pokrywy lessowe | 376 |
| 14.6.1. Pył eoliczny w globalnym systemie geomorfologicznym | 376 |
| 14.6.2. Less | 377 |
| 14.6.3. Źródła pyłu eolicznego | 379 |
| 14.7. Formy i osady eoliczne w rekonstrukcjach dawnych środowisk | 3880 |
| 15. Geomorfologia wybrzeży | 383 |
| 15.1. Wstęp | 383 |
| 15.2. Klasyfikacje wybrzeży | 384 |
| 15.3. Falowanie | 387 |
| 15.3.1. Rodzaje falowania | 387 |
| 15.3.2. Znaczenie geomorfologiczne falowania | 390 |
| 15.4. Prądy przybrzeżne | 392 |
| 15.5. Pływy i ich znaczenie geomorfologiczne | 393 |
| 15.6. Formy abrazyjne | 395 |
| 15.6.1. Klify | 395 |
| 15.6.2. Platformy abrazyjne | 398 |
| 15.7. Akumulacyjne formy rzeźby | 400 |
| 15.7.1. Plaże | 400 |
| 15.7.2. Kosy i formy pokrewne | 402 |
| 15.7.3. Wyspy barierowe i mierzeje | 403 |
| 15.7.4. Równiny pływowe, sŁone bagna i wybrzeża namorzynowe | 405 |
| 15.8. Wybrzeża koralowe | 407 |
| 15.9. Geomorfologia ujęć rzek, delty i estuaria | 411 |
| 15.10. Zmiany poziomu morza | 414 |
| 15.10.1. Przyczyny zmian poziomu morza | 414 |
| 15.10.2. Formy rzeźby jako wskaęniki zmian poziomu morza | 416 |
| 16. Człowiek zmienia powierzchnię Ziemi | 421 |
| 16.1. Wprowadzenie | 421 |
| 16.2. Antropogeniczne formy rzeźby | 422 |
| 16.2.1. Procesy rzeźbotwórcze w obrębie form antropogenicznych | 427 |
| 16.3. Antropogeniczne zmiany charakteru i tempa procesów rzeźbotwórczych | 428 |
| 16.3.1. Procesy stokowe | 429 |
| 16.3.2. Procesy fluwialne | 430 |
| 16.3.3. Wybrzeża morskie | 433 |
| 16.3.4. Procesy eoliczne | 434 |
| 16.4. Pośrednie skutki geomorfologiczne przekształceń środowiska | 435 |
| 16.4.1. Zmiany globalne | 435 |
| 16.4.2. Zmiany regionalne i lokalne | 437 |
| Załącznik | 442 |
| Indeks rzeczowy | 455 |
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 2,66 zł za ebooka
