POLECAMY
Koszyk
Historia ustroju i prawa w Polsce do 1772/1795
Wybór źródeł
Wydawca:
Format:
ibuk
Dopełnienie serii podręczników historycznoprawnych M. Kallasa Historia ustroju Polski oraz D. Makiłły Historia prawa w Polsce. Dobór tekstów ułatwia zrozumienie procesu powstawania tradycji prawnej i ustrojowej. Przyjęty układ chronologiczno-rzeczowy daje możliwość eksponowania różnych problemów występujących w źródle. Obecna publikacja jest pierwszym tomem, obejmującym średniowiecze i czasy nowożytne do czasu rozbiorów. Kontynuacją są tomy M. Kallasa i M. Krzymkowskiego Historia ustroju i prawa w Polsce 1772/1795-1918 oraz S. Rogowskiego Historia ustroju i prawa w Polsce od 1918.
Pozycja przeznaczona dla studentów prawa i administracji oraz studentów historii, nauk politycznych, dziennikarstwa i europeistyki.
| Rok wydania | 2006 |
|---|---|
| Liczba stron | 564 |
| Kategoria | Historia prawa i ustroju |
| Wydawca | Wydawnictwo Naukowe PWN |
| ISBN-13 | 978-83-01-14797-6 |
| Numer wydania | 1 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
Ciekawe propozycje
Spis treści
| Przedmowa | 13 |
| Wstęp | 15 |
| Wykaz skrótów | 17 |
| A. Ustrój | 23 |
| A.1. Od połowy X w. do roku 1454 | 23 |
| 1. Polska Mieszka I w świetle dokumentu Dagome iudex | 23 |
| 2. Testament Bolesława Krzywoustego z 1138 r. w świetle Kroniki Wincentego Kadłubka | 23 |
| 3. Testament Bolesława Krzywoustego z 1138 r. w świetle Kroniki Jana Długosza | 24 |
| 4. Uchwały zjazdu łęczyckiego z 1180 r. w świetle Kroniki Wincentego Kadłubka | 26 |
| 5. Uchwały zjazdu łęczyckiego z 1180 r. w świetle bulli papieża Aleksandra III | 27 |
| 6. Testament Bolesława Krzywoustego w świetle bulli papieża Innocentego III z 1210 r. | 28 |
| 7. Przywilej ziemski Władysława Laskonogiego, wydany w Cieni w 1228 r. dla Małopolski | 28 |
| 8. Przywilej ziemski króla czeskiego Wacława II, wydany w Lutomyślu w 1291 r. dla Małopolski | 29 |
| 9. Przywilej budziński z 1355 r. w świetle Kroniki Jana Długosza | 30 |
| 10. Przywilej koszycki z 1374 r. | 32 |
| 11. Unia w Krewie z 1385 r. (akt Jagiełły i jego braci) | 35 |
| 12. Książę pomorski Warcisław składa hołd królowi Władysławowi Jagielle 2 listopada 1390 r. | 36 |
| 13. Unia wileńsko-radomska z 1401 r. (akt unii panów polskich) | 37 |
| 14. Unia horodelska z 1413 r. (przywilej króla Władysława Jagiełły i wielkiego księcia Witolda) | 38 |
| 15. Unia horodelska z 1413 r. (akt panów litewskich) | 42 |
| 16. Unia horodelska z 1413 r. (akt panów polskich) | 43 |
| 17. Zjazd w Łęczycy z 1426 r. w świetle Kroniki Jana Długosza | 45 |
| 18. Potwierdzenie przywilejów szlacheckich w Jedlnej w 1430 r. w świetle Kroniki Jana Długosza | 46 |
| 19. Wielki przywilej Kazimierza Jagiellończyka dla Litwy z 1447 r. | 51 |
| A.2. Rzeczpospolita szlachecka (1454–1795) | 55 |
| 20. Statut króla Kazimierza Jagiellończyka, wydany w Nieszawie w 1454 r. Według Kodeksu dzikowskiego | 55 |
| 21. Unia wileńska z 1499 r. (akt unii panów litewskich) | 60 |
| 22. Unia mielnicka z 1501 r. (przywilej wielkiego księcia Aleksandra) | 61 |
| 23. Konstytucja Nihil novi z 1505 r. | 65 |
| 24. Instrukcja poselska uchwalona na sejmiku w Środzie i przedłożona przez posłów wielkopolskich na sejmie walnym w Piotrkowie, zwołanym na 30 listopada 1534 r. | 65 |
| 25. Instrukcja poselska uchwalona na sejmiku w Proszowicach i przedłożona przez posłów małopolskich na sejmie walnym w Piotrkowie, zwołanym na 30 listopada 1534 r. | 68 |
| 26. Konstytucja sejmu walnego piotrkowskiego z 1544 r. | 70 |
| 27. Ordynacja wojskowa króla Zygmunta Augusta z 3 sierpnia 1557 r. | 74 |
| 28. Zygmunt August, król polski i wielki książę litewski, odstępuje sukcesję na Wielkie Księstwo Litewskie Koronie Polskiej i określa charakter połączenia obu państw (Deklaracja o unii litewskiej) w Warszawie na sejmie 13 marca 1564 r | 79 |
| 29. Panowie rady i posłowie ziemscy Korony Polskiej odnawiają unię z Wielkim Księstwem Litewskim na sejmie w Lublinie 1 lipca 1569 r. | 80 |
| 30. Porządek rady koronnej polskiej i litewskiej ustanowiony na sejmie lubelskim (po 4 lipca 1569 r.) | 86 |
| 31. Konfederacja kapturowa z 1572 r. | 88 |
| 32. Akt Konfederacji Generalnej Warszawskiej z 1573 r. | 89 |
| 33. Porządek obioru monarchy z 1573 r. | 91 |
| 34. Artykuły henrykowskie z 1573 r. | 93 |
| 35. Konstytucja o utworzeniu Trybunału Koronnego z 1578 r. | 97 |
| 36. Artykuły wojskowe hetmana koronnego Jana Zamoyskiego, wydane w Studzianach 3 sierpnia 1580 r. | 103 |
| 37. Funkcjonowanie samorządu szlacheckiego i sejmu walnego na przykładzie akt z lat 1587–1752 | 106 |
| 37.1. Akt konfederacji zawiązanej przez szlachtę województw kujawskich w Radziejowie 15 stycznia 1587 r. | 106 |
| 37.2. Uniwersałkróla Zygmunta III wzywający na sejmik przedsejmowy z 17 stycznia 1616 r. | 109 |
| 37.3. Instrukcja z 4 grudnia 1628 r. dana posłom na sejm walny warszawski | 110 |
| 37.4. Protestacja szlachty województw brzeskiego i inowrocławskiego przeciw laudum sejmikowemu 8 stycznia 1629 r. | 113 |
| 37.5. Uchwała sejmiku relacyjnego województwa krakowskiego w Proszowicach z 11 maja 1676 r. | 115 |
| 37.6. Atestacja dana deputatowi na Trybunał Koronny na sejmiku deputackim województwa podolskiego we Lwowie 15 września 1687 r. | 122 |
| 37.7. Limitacja sejmiku kujawskiego z 27 marca 1703 r. | 122 |
| 37.8. Przebieg obrad sejmu walnego od 2 do 26 października 1752 r. | 123 |
| 38. III Statut litewski z 1588 r. | 133 |
| 39. Z konstytucji sejmu walnego koronnego warszawskiego z 1609 r. | 137 |
| 40. Uniwersał królewski, wydany w Warszawie 27 maja 1668 r., wzywający do gotowości wojennej | 138 |
| 41. Pacta conventa Michała Korybuta Wiśniowieckiego z 1669 r., wydane na sejmie walnym elekcyjnym warszawskim | 139 |
| 42. Uniwersał prymasa Kazimierza Floriana Czartoryskiego z 1673 r. | 148 |
| 43. Z konstytucji sejmu warszawskiego z 1717 r. | 152 |
| 44. Konstytucja sejmu konwokacyjnego warszawskiego z 1764 r. o utworzeniu Komisji Skarbu Koronnego | 158 |
| 45. Konstytucja sejmu konwokacyjnego warszawskiego z 1764 r. o utworzeniu Komisji Wojskowej | 163 |
| 46. Prawa kardynalne z 1768 r. | 165 |
| 47. Konstytucja sejmu ekstraordynaryjnego warszawskiego z 1773 r. o Komisji Edukacji Narodowej | 172 |
| 48. Prawa kardynalne z 1775 r. | 173 |
| 49. Konstytucja sejmu ekstraordynaryjnego warszawskiego z 1775 r. o Radzie Nieustającej | 175 |
| 50. Uniwersał podskarbiego wielkiego koronnego w sprawie lustracji łanów wybranieckich z 1777 r. | 196 |
| 51. Zbiór praw sądowych Andrzeja Zamoyskiego z 1778 r. | 199 |
| 52. Prawa kardynalne niewzruszone z 1791 r. | 204 |
| 53. Ustawa o sejmikach z 24 marca 1791 r. | 206 |
| 54. Ustawa o miastach królewskich z 18 kwietnia 1791 r. | 216 |
| 55. Ustawa Rządowa z 3 maja 1791 r. | 222 |
| 56. Ustawa o Komisji Policji z 1791 r. | 229 |
| 57. Zaręczenie Wzajemne Obojga Narodów z 20 października 1791 r. | 244 |
| 58. Ustawa o Komisji Skarbowej z 1791 r. | 245 |
| 59. Polska Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela 1788–1792 | 256 |
| 60. Prawa kardynalne z 1793 r. | 263 |
| 61. Pacta conventa dla Królów Polskich z 1793 r. | 266 |
| 62. Materiae status z 1793 r. | 271 |
| 63. Uniwersał połaniecki z 7 maja 1794 r. | 272 |
| 64. Utworzenie Rady Najwyższej Narodowej w 1794 r. | 275 |
| B. Prawo | 283 |
| B.1. Od połowy X w. do roku 1454 | 283 |
| 65. Przywilej borzykowski z 1210 r. w świetle bulli papieża Innocentego III z 1211 r. | 283 |
| 66. Zapewnienie wolności i immunitetów Kościołowi polskiemu przez książąt: krakowskiego, mazowieckiego, kaliskiego i opolskiego w latach 1211–1215 | 284 |
| 67. Uchwały synodu sieradzkiego z 1233 r. | 285 |
| 68. Lokacja wsi Powidza na prawie niemieckim w 1243 r. | 288 |
| 69. Bolesław Wstydliwy nadaje wojewodzie krakowskiemu Klemensowi z Ruszczy immunitet sądowy i inne przywileje publiczne w 1252 r. | 289 |
| 70. Przywilej lokacji miasta Poznania z 1253 r. | 290 |
| 71. Lokacja miasta Warty w 1255 r. | 292 |
| 72. Przywilej lokacji miasta Krakowa z 1257 r. | 294 |
| 73. Przywilej generalny dla Żydów w Wielkopolsce z 1264 r. | 296 |
| 74. Przywileje immunitetowe przysługujące rycerstwu w drugiej połowie XIII w. | 300 |
| 75. Nadanie prawa niemieckiego wsi Garlica w 1274 r. | 301 |
| 76. Przemysł II potwierdza wszystkie swobody w dobrach komesa Tomisława z Szamotuł, kasztelana poznańskiego, i nadaje nowe w 1284 r. | 302 |
| 77. Lokacja wsi Radlina na prawie niemieckim w 1291 r. | 303 |
| 78. Nadanie klasztorowi w Lądzie immunitetu wraz z prawem ścigania zbiegów w 1291 r. (rok wystawienia poprawiony na 1294) | 304 |
| 79. Konfiskata majątku rycerskiego za rozbój w dobrach kościelnych z 1294 r. | 305 |
| 80. Książęta dobrzyńsko-łęczyccy Władysław i Bolesław przyznają Racławowi z Żórawina szlachectwo i prawa rycerskie w 1307 r. | 307 |
| 81. Z Księgi henrykowskiej | 308 |
| 82. Z Księgi elbląskiej | 326 |
| 83. Suma statutów małopolskich króla Kazimierza Wielkiego według Kodeksu dzikowskiego | 335 |
| 84. Roty przysiąg sądowych | 339 |
| 85. Statut warcki z 1423 r. w układzie 31 artykułów według Kodeksu dzikowskiego | 342 |
| 86. Edykt wieluński króla Władysława Jagiełły przeciw husytom z 1424 r. | 347 |
| 87. Nagana szlachectwa przed sądem ziemskim z 1428 r. | 348 |
| B.2. Rzeczpospolita szlachecka (1454–1795) | 350 |
| B.2.1. Prawo ziemskie | 350 |
| 88. Formula processus z 1523 r. | 350 |
| 89. Konstytucje sejmu walnego krakowskiego z 1543 r. | 351 |
| 90. Z konstytucji sejmu piotrkowskiego z 1565 r. | 366 |
| 91. Z konstytucji sejmu walnego warszawskiego z 1578 r. | 366 |
| 92. III Statut litewski z 1588 r. | 367 |
| 93. Z konstytucji sejmu walnego warszawskiego z 1589 r. | 397 |
| 94. Z konstytucji sejmu walnego koronnego warszawskiego z 1601 r. | 397 |
| 95. Ordynacja Myszkowskich ustanowiona na sejmie walnym koronnym warszawskim w 1601 r. | 398 |
| 96. Z konstytucji sejmu walnego koronnego warszawskiego z 1607 r. | 398 |
| 97. Ordynacja księcia Ostrogskiego ustanowiona na sejmie walnym koronnym warszawskim w 1609 r. | 399 |
| 98. Z konstytucji sejmu walnego koronnego warszawskiego z 1609 r. | 399 |
| 99. Z konstytucji sejmu walnego koronacyjnego warszawskiego z 1633 r. | 400 |
| 100. Z konstytucji sejmu walnego koronnego warszawskiego z 1638 r. | 401 |
| 101. Z konstytucji sejmu walnego koronnego warszawskiego z 1641 r. | 401 |
| 102. Z konstytucji sejmu walnego koronnego warszawskiego z 1673 r. | 402 |
| 103. Z konstytucji sejmu ekstraordynaryjnego warszawskiego z 1677 r. | 402 |
| 104. Z konstytucji sejmu ordynaryjnego walnego grodzieńskiego z 1678 r. | 402 |
| 105. Z konstytucji sejmu ordynaryjnego warszawskiego z 1690 r. | 403 |
| 106. Z konstytucji sejmu ordynaryjnego warszawskiego z 1776 r. | 403 |
| B.2.1.1. Prawo ziemskie (dokumenty praktyki) | 405 |
| 107. Testament Jerzego Despota Zenowicza, kasztelana smoleńskiego, sporządzony w Smorgoniach 27 listopada 1582 r. | 405 |
| 108. Akt działów rodzinnych wsi Lipe między Janem a Prokopem i Piotrem Lipskimi z 1606 r. | 413 |
| 109. Umowa o dzierżawę wsi Gać Moskurnia i zastaw wsi Trzebienie i Ciepielew z 27 lipca 1620 r. | 413 |
| 110. Inwentarz wsi Dębsko, będący w posiadaniu stryjów i opiekunów Władysława Potworowskiego, spisany 6 kwietnia 1621 r. | 415 |
| 111. Z Metryki Litewskiej | 415 |
| 112. Testament Bogusława Radziwiłła, koniuszego wielkiego litewskiego, sporządzony w Orli 27 grudnia 1668 | 419 |
| 113. Uniwersał królowej Marii Kazimiery, wydany przed podróżą do Rzymu w 1698 r. | 425 |
| 114. Testament Jerzego Budrewicza z 9 lipca 1699 r. | 426 |
| 115. Testament Leona Abramowicza z 8 marca 1713 r. | 427 |
| 116. Reskrypt króla Augusta II dla władz cywilnych na obszarze diecezji płockiej z 1727 r. w sprawie procesów o czary | 428 |
| 117. Umowa przedślubna zawarta między Anną z Ossolińskich Szaniawską, matką narzeczonej, a Michałem Ossolińskim, narzeczonym, 25 kwietnia 1753 r. | 429 |
| 118. Zeznania świadków w sprawie pobicia szlachcianki przez jej chlebodawców mieszczan kaliskich, złożone przed sądem grodzkim w 1785 r. | 431 |
| B.2.2. Prawo miejskie | 433 |
| 119. Wielki książę Aleksander ustanawia bractwo złotnicze w Wilnie i nadaje mu statut w Trokach 23 sierpnia 1495 r. | 433 |
| 120. Wilkierz poznański z 1568 r. zawierający przepisy sanitarne wydane w związku z zarazą | 434 |
| 121. Król Zygmunt III na prośbę rzez´ników wileńskich pozwala im utworzyć cech i nadaje statut w Warszawie 15 kwietnia 1596 r. | 435 |
| 122. Wilkierz poznański z 1598 r., zatwierdzony przez króla Zygmunta III w 1611 r., nowelizujący prawo spadkowe | 439 |
| 123. Wilkierz królewskiego miasta Tczewa z 1599 r. | 443 |
| 124. Król Władysław IV potwierdza w 1638 r. wcześniejsze (z 1605 r.) nadanie przez króla Zygmunta III prawa magdeburskiego miastu Międzyrzeczowi w województwie wołyńskim | 447 |
| 125. Porządek sądów i spraw miejskich prawa magdeburskiego w Koronie Polskiej według Bartłomieja Groickiego | 449 |
| 126. Artykuły prawa magdeburskiego według Bartłomieja Groickiego | 487 |
| 127. Postępek sądów około karania na gardle według Bartłomieja Groickiego | 488 |
| 128. Rejestr Bartłomieja Groickiego do Porządku i do Artykułów prawa magdeburskiego i cesarskiego | 492 |
| 129. Tytuły prawa magdeburskiego według Bartłomieja Groickiego | 495 |
| B.2.2.1. Prawo miejskie (dokumenty praktyki) | 498 |
| 130. Ortyle | 498 |
| 131. Laudum miasta Wojnicza z 18 listopada 1620 r. | 500 |
| 132. Taksa podwojewodzińska dla miast województwa inowrocławskiego z 1631 r. | 502 |
| 133. Proces o czary przed sądem kryminalnym w mieście Nowym Wiśniczu w 1632 r. | 505 |
| 134. Wydatki miasta Wojnicza z 6 czerwca 1637 r. | 509 |
| 135. Koszty sądowe na rokach ziemskich czchowskich z marca 1641 r. | 509 |
| 136. Akt Rady Miejskiej Bydgoszczy z 20 sierpnia 1671 r. wystosowany przeciw poborcom podymnego | 510 |
| 137. Akt Rady Miejskiej Bydgoszczy z 29 sierpnia 1673 r. dotyczący utrzymania urządzeń wodnych w mieście oraz korzystania z nich | 511 |
| 138. Proces przed sądem miejskim w Kowlu w sprawie o dzieciobójstwo z 1713 r. | 512 |
| 139. Cech złotniczy wileński uprasza Michała Serwacego Wiśniowieckiego, wojewodę wileńskiego, o potwierdzenie dekretu komisarskiego i zakazanie Żydom rzemiosła złotniczego (akt wydany w Wilnie między 8 sierpnia 1737 r. a 27 kwietnia 1741 r.) | 514 |
| 140. Lustracja miasta Lipna z 16 grudnia 1774 r. | 515 |
| B.2.3. Prawo wiejskie | 517 |
| 141. Tomasza Działyńskiego wilkierz na starostwo łąkorskie postanowiony w 1692 r., a potwierdzony w 1705 r. | 517 |
| 142. Anny Wielopolskiej ustawa dla majętności suskiej z 1696 r. | 532 |
| B.2.3.1. Prawo wiejskie (dokumenty praktyki) | 536 |
| 143. Dekrety sądu gajonego z 1600 r. | 536 |
| 144. Proces czarownic ze wsi Kucharki skazanych na spalenie w 1613 r. | 538 |
| 145. Artykuły dekretowe w rugowym prawie | 545 |
| B.2.4. Prawo kanoniczne | 549 |
| 146. Z ustaw synodu łęczyckiego z 1527 r. | 549 |
| 147. Ze statutów synodu diecezjalnego płockiego z 1733 r. | 550 |
| B.2.4.1. Praktyka prawna dotycząca osób duchownych | 551 |
| 148. Mandat króla Zygmunta III w sprawie żup bydgoskich z 1604 r. | 551 |
| 149. Protestacja ks. Wawrzyńca Goślickiego, biskupa poznańskiego, z Ciążynia z 21 grudnia 1604 r. przeciwko instrukcji sejmikowej | 552 |
| 150. Pozwolenie króla Zygmunta III na zwołanie synodu do Lwowa w 1629 r. | 553 |
| 151. Akt fundacyjny dla klasztoru karmelitów trzewiczkowych w Markowicach z 1642 r. | 554 |
| 152. Skargi i zażalenia księży unitów archidiecezji kijowskiej wniesione do akt grodzkich województwa kijowskiego w 1768 r. | 556 |
| Wybór wydawnictw zawierający teksty źródłowe z historii ustroju i prawa w Polsce | 562 |
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 2,66 zł za ebooka
