POLECAMY
Koszyk
Inteligencja a kultura
O problemach samoidentyfikacji dziewiętnastowiecznej inteligencji rosyjskiej
Autor:
Format:
ibuk
Książka jest pierwszym w Polsce całościowym, monograficznym ujęciem problematyki dziewiętnastowiecznej inteligencji rosyjskiej. Podejmuje ciągle aktualny problem elit intelektualnych, ich wpływu na kulturę i mechanizmu dziedziczenia idei. Rolę elit w kulturze autorka rozpatruje przez pryzmat "wyzwań" i "odpowiedzi". Analiza charakteru zarówno jednych, jak i drugich pozwala ocenić kondycję inteligencji i jej możliwości wywierania wpływu na szersze kręgi odbiorców.
Inteligencja rosyjska narodziła się w rezultacie konfrontacji kulturowej: Rosja – Zachód, i stanęła przed wyzwaniem przeszczepienia na rodzimy grunt obcych kulturowo pierwiastków. Wtedy też został sformułowany klasyczny kompleks problemów rosyjskich intelektualistów, wśród nich problem ludu - prawdziwa obsesja inteligencji, narzędzie realizacji misji na rodzimym gruncie i wobec Zachodu.
Rozziew miedzy światem inteligenckich ideałów - pragnieniem służby ludowi, postępu w imię wspólnego dobra - a rzeczywistym działaniem, to tylko jeden z symptomów "fałszywej świadomości", a zarazem dowód, że rosyjska inteligencja nie sprostała stawianym przed nią wyzwaniom. Analiza zagadnienia "fałszywej świadomości" i myślenia utopijnego oraz społeczno-psychologicznych typów inteligenta, pozwala wysnuć wnioski dotyczące genezy takich zjawisk jak rosyjski marksizm i komunizm. Nie były one przypadkiem, a ich wypaczenie ma związek z charakterem rosyjskiej inteligencji i kultury: ze skrajnym marzycielstwem, skłonnością do maksymalizmu, gwałtownej negacji, dualistycznego pojmowania rzeczywistości.
Książka prowokuje do refleksji i pytań o zadania współczesnej inteligencji, bowiem wnikliwa lektura pozwala zakładać, że obecne wyzwania mają swoje korzenie w odległej przeszłości.
| Rok wydania | 2008 |
|---|---|
| Liczba stron | 278 |
| Kategoria | Historia kultury |
| Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego |
| ISBN-13 | 978-83-233-2562-8 |
| Numer wydania | 1 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
Ciekawe propozycje
Spis treści
| Wprowadzenie | 9 |
| Rozdział I. Główne tendencje i punkty zwrotne w kulturze rosyjskiej w dziewiętnastym wieku | 31 |
| Rozdział II. Rosja – Zachód. Trzy fazy konfrontacji | 39 |
| 1. Określenie warunków konfrontacji – dekabryzm | 43 |
| 2. Wzrost ku samookreśleniu – słowianofilstwo a okcydentalizm. Wissarion Bieliński. Aleksander Hercen. Michał Bakunin | 54 |
| 3. Dezintegracja kultury – Mikołaj Czernyszewski. Narodnictwo. Marksizm | 87 |
| Rozdział III. Typ społeczno-psychologiczny rosyjskiego inteligenta | 111 |
| 1. Dekabrysta | 112 |
| 2. Słowianofil | 119 |
| 3. „Zbędny człowiek” | 127 |
| 4. „Nihilista” | 138 |
| Rozdział IV. Inteligencja wobec wartości. Prawda i fałsz | 153 |
| 1. Prawosławie a katolicyzm. Aleksy Chomiakow. Fiodor Dostojewski | 155 |
| 2. W poszukiwaniu sensu życia – koncepcja moralno-etyczna Lwa Tołstoja | 173 |
| 3. „Zafałszowanie świadomości” – typy myślenia utopijnego | 186 |
| 4. Myśl religijna – próba reinterpretacji. (Włodzimierz Sołowjow, „Wiechowcy”) | 192 |
| Rozdział V. Misja inteligencji i Rosji. Dylemat Rosja – Zachód | 201 |
| 1. W poszukiwaniu samoistnych pierwiastków kultury. Aleksy Chomiakow. Wissarion Bieliński | 201 |
| 2. Rozczarowanie Zachodem. Aleksander Hercen | 213 |
| 3. Nieodwzajemniona miłość do Europy. Fiodor Dostojewski | 216 |
| 4. Ekspansja kulturowa jako misja Rosji. Mikołaj Danilewski | 224 |
| Rozdział VI. Rewolucja 1905 roku oraz przewrót 1917 roku. Próba podsumowania Konfrontacji | 229 |
| Podsumowanie. Klasyczny model inteligenta a rytm wyzwania i odpowiedzi | 247 |
| Bibliografia | 251 |
| Streszczenie | 263 |
| Summary | 271 |
| Indeks nazwisk | 275 |
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 2,66 zł za ebooka
