POLECAMY
Redakcja:
Wydawca:
Format:
pdf, ibuk
Współczesne teatry — zwłaszcza w mniejszych ośrodkach — coraz częściej angażują się w życie lokalnych społeczności. W proponowanych spektaklach chętnie podejmują tematy związane z historią oraz kulturową i etniczną tożsamością miejsca, w którym działają. Twórcy teatralni poddają refleksji działanie mechanizmów pamięci, przywołują przeżycia indywidualne i zbiorowe, nieuwzględnione w ogólnodostępnej wersji historii. Zazwyczaj jest to tzw. historia lokalna, przyspieszona historia wydarzeniowa, najczęściej powiązana jednak (bo trudno przecież te nurty od siebie oddzielić) z dziejami o ponadlokalnym znaczeniu, które biegły trajektorią wojen, upadku i powstawania mocarstw, kształtowania się politycznych makrostruktur — oglądanymi z pozycji miejscowej społeczności. I jest też historia codzienna, w której czas płynął powoli, w rytmie „długiego trwania”; scena, na której rozgrywały się niezauważalnie procesy zmiany i rozwoju, rodziły się niedostrzegalne zrazu wzorce i praktyki wspólnotowe, nigdy w kronikach nie odnotowane. W rzeczywistości zdominowanej przez procesy globalizacyjne, działalność teatrów — polegająca na odkrywaniu miejscowych legend i budowaniu wspólnotowych narracji — okazuje się istotnym elementem w tworzeniu tożsamości grupy, miejsca czy regionu. W pewnym sensie wpisuje się również w odżywające ideologie narodowościowe. Twórcy teatralni nie tylko podejmują tematy związane z kulturową i etniczną tożsamością miejsca, ale również wprowadzają do teatru problematykę społeczną, ekonomiczną czy polityczną. Tym samym spektakle stają się forum dla mniejszości etnicznych i narodowych. Artyści za pośrednictwem sztuki udzielają głosu grupom marginalizowanym ze względów ekonomicznych czy społecznych. Teatr związany z miejscem zaczyna więc odgrywać istotną rolę w życiu społecznym.
Tej szeroko rozumianej lokalności i związkom teatru z miejscem, w którym funkcjonuje, była poświęcona międzynarodowa konferencja naukowa „Teatr historii lokalnych w Europie Środkowej”, zorganizowana przez Zakład Teatru i Dramatu Instytutu Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Śląskiego we wrześniu 2014 r., której książka jest pokłosiem. Partnerami projektu, wspartego finansowo przez Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki, byli: Instytut Wiedzy Filmowej i Teatralnej Słowackiej Akademii Nauk, Katedra Studiów Teatralnych, Filmowych i Medialnych Uniwersytetu im. Palackiego w Ołomuńcu oraz Węgierskie Muzeum i Instytut Teatru w Budapeszcie.
W rozmowie o współczesnym teatrze, który zajmuje się lokalnością, zaproponowaliśmy zagadnienia związane z teatrem jako formą manifestowania zarówno kultury mniejszości, jak i tożsamości miejsca — w opozycji do mechanizmów globalizacji; poświęcone budowaniu i odzyskiwaniu przez teatr utraconej tożsamości grupy; polityce pamięci i praktykom upamiętniającym, a także formom przywracania pamięci miejsca, ludzi i społeczności, co jednocześnie czyni z teatru archiwum alternatywne do archiwów oficjalnych, pozwalające na rewizję oficjalnej historii wpajanej w procesie edukacji. Ostatnią grupę zagadnień stanowiły zjawiska związane z zaangażowaniem teatru w działalność terapeutyczną oraz jego uwikłaniem w lokalną historię i politykę. (Fragment Wstępu).
Rok wydania | 2015 |
---|---|
Liczba stron | 406 |
Kategoria | Teatr |
Wydawca | Uniwersytet Śląski |
ISBN-13 | 978-83-8012-444-8 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Spis treści | |
Słowo wstępne (Dorota Fox, Aneta Głowacka, Ewa Wąchocka) / | 9 |
Małgorzata Leyko | |
Teatralizacja historii lokalnych w formacie R/W / | 13 |
Teatr miejsca / pamięć miejsca | |
Dorota Fox | |
W kopalni i wokół kopalni. Przedsięwzięcia teatralne Sceny Propozycji działającej przy zabrzańskim Stowarzyszeniu „Pro Futuro” / | 27 |
Zbigniew Władysław Solski | |
Niskie Łąki Tymoteusza Karpowicza / | 39 |
Jacek Mikołajczyk | |
Carmen wśród Ruin. Teatr w miejscu odzyskanym / | 50 |
Olga Maciupa | |
Teatr NN jako alternatywne archiwum pamięci o Żydach w Lublinie / | 61 |
Mirosława Kozłowska | |
Odzyskiwanie i oswajanie historii Ziem Odzyskanych. Performatywne kreacje miejsca. Rekonesans / | 71 |
Tatjana Lazorčáková | |
Mentalność i atmosfera miejsca — teatralna autoidentyfikacja Ostrawy i regionu ostrawskiego / | 89 |
Kama Pawlicka | |
„Ten świat jest takim, jakim go czynimy”. Teatr Modrzejewskiej w Legnicy jako medium historii i tożsamości lokalnej / | 96 |
Andrzej Buck | |
Dramat lubuski w kontekście rekonstrukcji historii i przestrzeni lokalnych / | 105 |
Joanna Bobula | |
Próba zachowania i popularyzacji kultury lokalnej w wielopokoleniowym Teatrze Huculskim / | 125 |
Mity i antymity lokalności | |
Ewa Bal | |
Performowanie lokalności / | 137 |
Aneta Głowacka | |
Lokalność w budowaniu porozumienia z publicznością na Górnym Śląsku / | 148 |
Piotr Dobrowolski | |
Przed teatrem historia leży. Opowieści lokalne na scenach poznańskiego Teatru Nowego / | 167 |
Małgorzata Andrzejak-Nowara | |
Tożsamość i doświadczenie postpamięci na przykładzie Dwunastu stacji Mikołaja Grabowskiego z Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu / | 181 |
Pola Sobaś-Mikołajczyk | |
Czego nie słychać w miasteczku na K. lub na S., nawet gdy się to powie ze sceny / | 192 |
Kamila Paprocka | |
Teatr Węgajty/Projekt Terenowy, czyli wielka narracja odzyskana przez narrację litotyczną / | 203 |
Anna Korzeniowska-Bihun | |
Zona czarnobylska we współczesnej dramaturgii ukraińskiej / | 212 |
Pola napięć | |
Magdalena Gołaczyńska | |
„Miasto pęknięte” — legniczanie wobec „swoich Ruskich” / | 225 |
Attila Szabó | |
Strategie teatralnego zaangażowania pamięci kolektywnej jako sposób radzenia sobie z przeszłością w multikulturowej społeczności rumuńskiego miasta Târgu Mureş (Marosvásárhely) / | 236 |
Daniel Warmuz | |
PanoDráma. Węgierski teatr dokumentalny w sprawie mniejszości romskiej / | 254 |
Miron Pukan | |
Teatr im. Aleksandra Duchnowicza w Preszowie jako forma manifestowania kultury mniejszości / | 268 |
Miroslav Ballay | |
Terapeutyczna rola teatru grup marginalizowanych na Słowacji / | 281 |
Elena Knopová | |
Teatr włączenia społecznego jako element kształtowania historii lokalnej / | 290 |
Tropy historii | |
Anna Sobiecka | |
Teatralne remiksowanie historii jako wariant historii lokalnych / | 305 |
Paweł Stangret | |
Metonimia wspólnoty narodowej — przypadek Tadeusza Kantora i duetu Demirski/ Strzępka / | 323 |
Dagmar Podmaková | |
Bohaterowie historii narodowej postaciami współczesnego teatru słowackiego / | 334 |
Katarzyna Peplińska | |
Transformacja ustrojowa na teatralnej scenie badana / | 349 |
Jan Ciechowicz | |
Gombrowicz w Gdyni (wokół Kolibra lotu ostatniego Pawła Huelle) / | 359 |
Karolina Prykowska-Michalak, Monika Wąsik | |
Globalne ambicje — lokalne działania. Sektorowe badania teatru łódzkiego prowadzone metodą danych zastanych / | 371 |
Indeks osobowy (oprac. Aneta Głowacka, Dorota Fox) / | 389 |