POLECAMY
Koszyk
Hormonalna terapia zastępcza
Autor:
Wydawca:
Format:
ibuk
Terapia hormonalna (HT) wciąż budzi kontrowersje, zarówno w środowisku lekarzy, jak i pacjentek. Związek między jej stosowaniem a występowaniem wielu groźnych chorób (układu sercowo-naczyniowego, układu oddechowego, osteoporozy, nowotworów - m.in. sutka, jajnika, macicy) stanowi wyzwanie dla naukowców. W ciągu 2 lat od ukazania się pierwszego wydania ksiązki ogłoszone zostały kolejne wyniki badań, które zmieniły i uściśliły wskazania do wykorzystywania HT. Stanowisko autorów niniejszej publikacji jest jednoznaczne: dodatni bilans korzyści leczenia w stosunku do ryzyka wystąpienia objawów ubocznych uzasadnia celowość wdrożenia tej terapii u każdej kobiety w wieku około- i pomenopauzalnym. W książce omówiono zagadnienia dotyczące HT z odniesieniem do fizjologii i patologii organizmu kobiety. Przedstawiono też ostatnie osiągnięcia w dziedzinie farmakologii oraz najnowsze wyniki wieloletnich obserwacji kobiet na całym świecie poddanych leczeniu hormonalnemu. Uwzględniono także zmiany nazewnictwa zgodne z aktualnymi ustaleniami Północnoamerykańskiego Towarzystwa Menopauzy (NAMS). Publikacja jest przeznaczona dla lekarzy ginekologów i endokrynologów. Może również zainteresować lekarzy ogólnych.
| Rok wydania | 2004 |
|---|---|
| Liczba stron | 412 |
| Kategoria | Ginekologia i położnictwo |
| Wydawca | PZWL Wydawnictwo Lekarskie |
| ISBN-13 | 978-83-2002-962-8 |
| Numer wydania | 2 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
Ciekawe propozycje
Spis treści
| | 6 |
| WYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH SKRÓTÓW | 14 |
| 1. LECZENIE HORMONALNE KOBIET Z NIEWYDOLNOŚCIĄ JAJNIKÓW, ZESPOŁEM POKASTRACYJNYM ORAZ W OKRESIE OKOŁO- I POMENOPAUZALNYM – WSKAZANIA I PRZECIWWSKAZANIA – Piotr Skałba | 17 |
| 1.1. Nazewnictwo | 17 |
| 1.2. Niewydolność jajników | 19 |
| 1.2.1. Pierwotna niewydolność jajników | 20 |
| 1.2.2. Wtórna niewydolność jajników | 25 |
| 1.3. Zespół pokastracyjny | 29 |
| 1.4. Perimenopauza (okres okołomenopauzalny) | 30 |
| 1.5. Okres pomenopauzalny | 39 |
| 1.6. Przeciwwskazania do hormonalnej terapii | 46 |
| 2. RECEPTORY, HORMONY PŁCIOWE, LEKI STOSOWANE W HORMONALNEJ TERAPII | 51 |
| 2.1. Receptory steroidowe – Andrzej Witek, Piotr Skałba | 51 |
| 2.1.1. Wprowadzenie | 51 |
| 2.1.2. Budowa receptora steroidowego | 53 |
| 2.1.3. Nadrodzina steroidowo-tarczycowego receptora jądrowego | 54 |
| 2.1.4. Lokalizacja i budowa genów receptorów steroidowych | 55 |
| 2.1.5. Sygnalizacja steroidowa | 56 |
| 2.1.6. Aktywacja receptora steroidowego | 57 |
| 2.1.7. Rola białek cytoplazmatycznych w transaktywacji receptora steroidowego | 59 |
| 2.1.8. Dystrybucja receptorów estrogenowych | 60 |
| 2.1.9. Polimorfizm receptora estrogenowego | 62 |
| 2.1.10. Modyfikacje potranskrypcyjne receptora estrogenowego | 64 |
| 2.1.11. Izoformy receptora estrogenowego α | 64 |
| 2.1.12. Izoformy receptora estrogenowego β | 67 |
| 2.1.13. Izoformy receptora progesteronowego – Piotr Skałba | 69 |
| 2.1.14. Lokalizacja receptora progesteronowego w tkankach i jego udział w karcynogenezie | 72 |
| 2.1.15. Budowa receptora androgenowego – Piotr Skałba | 75 |
| 2.1.16. Lokalizacja i działanie receptora androgenowego | 77 |
| 2.1.17. Choroby związane z mutacjami receptora androgenowego | 77 |
| 2.1.18. Uwagi końcowe | 80 |
| 2.2. Estrogeny – Piotr Skałba | 88 |
| 2.2.1. Budowa | 88 |
| 2.2.2. Transport i metabolizm | 90 |
| 2.2.3. Działanie biologiczne | 91 |
| 2.2.4. Naturalne i syntetyczne estrogeny stosowane w lecznictwie | 92 |
| 2.2.5. Naturalne skoniugowane estrogeny (CEE, conjugated equine estrogens) | 96 |
| 2.2.6. Natywne/syntetyczne estrogeny doustne | 97 |
| 2.2.7. Natywne/syntetyczne estrogeny przezskórne | 97 |
| 2.2.8. Natywne/syntetyczne estrogeny dopochwowe | 98 |
| 2.2.9. Natywne/syntetyczne estrogeny donosowe | 98 |
| 2.3. Progestageny – Małgorzata Bińkowska | 100 |
| 2.3.1. Definicje. Zastosowanie w hormonalnej terapii | 100 |
| 2.3.2. Bezpieczeństwo endometrium | 103 |
| 2.3.3. Regulacja krwawień | 106 |
| 2.3.4. Wpływ progestagenów na naczynia | 108 |
| 2.3.5. Wpływ na tolerancję glukozy | 110 |
| 2.3.6. Wpływ na masę ciała | 110 |
| 2.3.7. Nietolerancja progestagenów | 111 |
| 2.3.8. Dydrogesteron | 114 |
| 2.3.9. Lewonorgestrel (LNG) | 122 |
| 2.3.10. Octan noretisteronu (NETA) | 126 |
| 2.3.11. Octan cyproteronu (CPA) | 136 |
| 2.3.12. Octan medroksyprogesteronu (MPA) | 141 |
| 2.3.13. Dienogest (DNG) | 150 |
| 2.4. Androgeny – Piotr Skałba | 158 |
| 2.4.1. Androgeny u kobiety | 159 |
| 2.4.2. Globulina wiążąca hormony płciowe (SHBG, sex hormone binding globuline) | 162 |
| 2.4.3. Androgeny u kobiet w okresie pomenopauzalnym | 163 |
| 2.4.4. Czy słuszna jest koncepcja zespołu niedomogi androgennej u kobiet po menopauzie? | 164 |
| 2.4.5. Wpływ androgenów na układ kostny i mięśniowy | 165 |
| 2.4.6. Leczenie preparatami androgenów | 165 |
| 2.5. Tibolon (TIB) – Małgorzata Bińkowska | 168 |
| 2.5.1. Wpływ tibolonu na endometrium | 170 |
| 2.5.2. Występowanie krwawień | 171 |
| 2.5.3. Wpływ na objawy wypadowe | 173 |
| 2.5.4. Wpływ na profil lipidowy | 173 |
| 2.5.5. Wpływ na ciśnienie krwi | 174 |
| 2.5.6. Wpływ na tolerancję glukozy | 175 |
| 2.5.7. Wpływ na masę kostną | 175 |
| 2.5.8. Tibolon a gruczoł piersiowy | 176 |
| 2.5.9. Wpływ na masę ciała | 178 |
| 2.5.10. Objawy uboczne | 178 |
| 2.6. Selektywne modulatory receptora estrogenowego (SERM, selective estrogen receptor modulators) – Romuald Dębski | 180 |
| 2.6.1. Tamoksyfen | 182 |
| 2.6.2. Raloksyfen | 186 |
| 2.6.3. Inne leki SERM | 189 |
| 2.7. Alternatywne sposoby leczenia kobiet w okresie peri- i pomenopauzalnym – Piotr Skałba | 193 |
| 2.7.1. Odżywianie | 194 |
| 2.7.2. Estrogeny roślinne (fitoestrogeny) | 195 |
| 2.7.3. Zioła | 198 |
| 2.7.4. Opinie lekarzy na temat alternatywnych sposobów leczenia objawów peri- i pomenopauzalnych | 199 |
| 3. HORMONALNA TERAPIA A UKŁAD SERCOWO-NACZYNIOWY | 202 |
| 3.1. Hormonalna terapia a choroby serca i naczyń – Beata Kos-Kudła | 202 |
| 3.1.1. Prewencja pierwotna choroby wieńcowej | 203 |
| 3.1.2. Prewencja wtórna choroby wieńcowej | 206 |
| 3.1.3. Wpływ hormonalnej terapii na układ sercowo-naczyniowy | 209 |
| 3.1.4. Hormonalna terapia a metabolizm lipidów | 209 |
| 3.1.5. Wpływ estrogenów na naczynia tętnicze | 213 |
| 3.1.6. Działanie estradiolu na śródbłonek naczyń | 214 |
| 3.1.7. Hormonalna terapia a nadciśnienie tętnicze | 216 |
| 3.1.8. Hormonalna terapia a gospodarka węglowodanowa | 218 |
| 3.1.9. Wpływ hormonalnej terapii na układ krzepnięcia | 220 |
| 3.1.10. Hormonalna terapia a homocysteina | 225 |
| 3.1.11. Miażdżyca jako choroba zapalna a hormonalna terapia | 225 |
| 3.1.12. Działanie antyoksydacyjne hormonalnej terapii | 226 |
| 3.1.13. Podsumowanie | 226 |
| 3.2. Terapia hormonalna u kobiet w okresie około- i pomenopauzalnym w opinii kardiologa – Jadwiga Kłoś | 231 |
| 3.2.1. Przegląd prospektywnych badań wieloośrodkowych | 234 |
| 3.3. Udar mózgu u kobiet w okresie pomenopauzalnym – Piotr Skałba | 245 |
| 3.3.1. Czynniki ryzyka udaru mózgu | 246 |
| 3.3.2. Hormonalna terapia a ryzyko udaru mózgu | 248 |
| 3.4. Hormonalna terapia a cukrzyca – Piotr Skałba | 251 |
| 3.4.1. Czynniki ryzyka cukrzycy | 251 |
| 3.4.2. Badania przesiewowe | 252 |
| 3.4.3. Zmniejszenie ryzyka zachorowania na choroby układu sercowo-naczyniowego u kobiet z cukrzycą typu 2. | 252 |
| 3.4.4. Uzgodnione stanowisko NAMS | 253 |
| 4. OSTEOPOROZA – Violetta Skrzypulec | 255 |
| 4.1. Patogeneza | 256 |
| 4.1.1. Regulatory gospodarki wapniowej | 257 |
| 4.2. Epidemiologia | 259 |
| 4.2.1. Czynniki ryzyka | 260 |
| 4.3. Przebieg | 261 |
| 4.4. Diagnostyka | 263 |
| 4.5. Klasyfikacja | 267 |
| 4.6. Leczenie | 269 |
| 4.6.1. Hormonalna terapia | 270 |
| 4.6.2. Selektywne modulatory receptora estrogenowego (SERM) | 272 |
| 4.6.3. Bisfosfoniany | 273 |
| 4.6.4. Kalcytonina | 275 |
| 4.6.5. Wapń | 275 |
| 4.6.6. Witamina D. | 277 |
| 4.6.7. Fitoestrogeny | 278 |
| 4.6.8. Inne metody leczenia | 279 |
| 4.7. Badania kliniczne | 280 |
| 4.8. Rola lekarza w diagnostyce i terapii osteoporozy | 282 |
| 5. HORMONALNA TERAPIA A OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY – Tomasz Rechberger | 287 |
| 5.1. Mechanizm działania estrogenów w ośrodkowym układzie nerwowym | 288 |
| 5.2. Hormony steroidowe a objawy psychoneurologiczne | 290 |
| 5.3. Wpływ estrogenów na procesy uczenia się oraz funkcje poznawcze mózgu | 292 |
| 5.4. Zespoły depresyjne u kobiet w okresie około- i pomenopauzalnym | 293 |
| 5.5. Endokrynne uwarunkowania stanów depresyjnych u kobiet | 294 |
| 5.6. Rola estrogenów w zapobieganiu zespołom demencyjnym – hormonalna terapia a choroba Alzheimera | 297 |
| 5.7. Estrogeny a choroba Parkinsona | 298 |
| 5.8. Czynność nadnerczy a procesy starzenia się i zaburzenia funkcji ośrodkowego układu nerwowego | 300 |
| 6. HORMONALNA TERAPIA A UKŁAD ODDECHOWY – Beata Kos-Kudła | 307 |
| 6.1. Wpływ estrogenów na układ oddechowy | 308 |
| 6.2. Wpływ progestagenów na układ oddechowy | 309 |
| 6.3. Zmiany przebiegu astmy w cyklu miesiączkowym | 310 |
| 6.4. Hormonalna terapia | 310 |
| 7. OTYŁOŚĆ U KOBIET W OKRESIE OKOŁO- I POMENOPAUZALNYM – Beata Kos-Kudła, Paweł Staszewicz | 316 |
| 7.1. Homeostatyczne mechanizmy regulacji bilansu energetycznego i masy ciała | 316 |
| 7.2. Otyłość | 320 |
| 7.2.1. Etiologia i epidemiologia otyłości | 320 |
| 7.2.2. Kliniczne znaczenie otyłości | 322 |
| 7.3. Otyłość menopauzalna | 322 |
| 7.3.1. Leptyna | 324 |
| 7.3.2. Neuropeptydy kontrolujące czynność podwzgórzowych ośrodków łaknienia i sytości | 325 |
| 7.3.3. Hormon wzrostu | 326 |
| 7.3.4. Lipaza lipoproteinowa | 326 |
| 7.3.5. Aktywność receptorów adrenergicznych | 327 |
| 7.3.6. Hormony płciowe | 328 |
| 7.4. Rozpoznanie otyłości | 329 |
| 7.5. Leczenie otyłości pomenopauzalnej | 330 |
| 7.5.1. Dieta | 331 |
| 7.5.2. Wysiłek fizyczny | 331 |
| 7.5.3. Farmakoterapia | 332 |
| 7.6. Perspektywy | 333 |
| 8. MENOPAUZA A UKŁAD MOCZOWO-PŁCIOWY –Tomasz Rechberger | 338 |
| 8.1. Zmiany wsteczne narządu moczowo-płciowego kobiety a problem nietrzymania moczu | 339 |
| 8.1.1. Przyczyny nietrzymania moczu | 339 |
| 8.1.2. Leczenie nietrzymania moczu | 342 |
| 8.2. Estrogeny a nawracające stany zapalne dróg moczowych | 343 |
| 8.3. Zmiany wsteczne w układzie moczowo-płciowym kobiety a sfera życia seksualnego | 344 |
| 9. HORMONALNA TERAPIA A NOWOTWORY | 348 |
| 9.1. Hormonalna terapia a rak sutka – Małgorzata Bińkowska | 348 |
| 9.1.1. Czynniki ryzyka raka sutka | 348 |
| 9.1.2. Estrogeny i progesteron a powstawanie raka sutka | 351 |
| 9.1.3. Hormonalna terapia a ryzyko zachorowania na raka sutka | 353 |
| 9.1.4. Hormonalna terapia a ryzyko śmierci z powodu raka sutka | 363 |
| 9.1.5. Hormonalna terapia u kobiet chorych na raka sutka | 365 |
| 9.2. Hormonalna terapia a rak endometrium – Piotr Skałba | 368 |
| 9.2.1. Czynniki ryzyka raka endometrium | 369 |
| 9.2.2. Mechanizm działania estrogenów na rozwój raka endometrium | 370 |
| 9.2.3. Estrogenowa terapia a rak endometrium | 371 |
| 9.2.4. Estrogenowo-progestagenowa terapia a rak endometrium | 371 |
| 9.3. Hormonalna terapia a rak jajnika – Piotr Skałba | 372 |
| 9.3.1. Czynniki ryzyka raka jajnika | 373 |
| 9.3.2. Ocena wpływu hormonalnej terapii na zachorowanie na raka jajnika i jego rozwój | 374 |
| 9.3.3. Stosowanie hormonalnej terapii u kobiet, które przebyły raka janika | 375 |
| 9.3.4. Podsumowanie | 375 |
| 9.4. Hormonalna terapia a rak okrężnicy i odbytnicy – Piotr Skałba | 375 |
| 9.4.1. Dane biologiczne | 376 |
| 9.4.2. Dane epidemiologiczne | 376 |
| 9.5. Hormonalna terapia a inne nowotwory – Piotr Skałba | 378 |
| 9.5.1. Nowotwory germinalne i gonadalne | 378 |
| 9.5.2. Mięsaki macicy | 378 |
| 9.5.3. Rak szyjki macicy | 379 |
| 9.5.4. Czerniak | 379 |
| 10. LEKI, STANDARDY POSTĘPOWANIA, REKOMENDACJE – Piotr Skałba, Tomasz Rechberger | 383 |
| 10.1. Leki stosowane w hormonalnej terapii dostępne w Polsce | 383 |
| 10.2. Niskodawkowa hormonalna terapia | 387 |
| 10.3. Interakcje preparatów stosowanych w hormonalnej terapii z innymi lekami | 390 |
| 10.3.1. Mechanizmy odpowiedzialne za interakcje leków | 390 |
| 10.3.2. Znaczenie kliniczne potencjalnych interakcji leków w hormonalnej terapii | 393 |
| 10.4. Próby standaryzacji postępowania diagnostyczno-terapeutyczno-kontrolnego w hormonalnej terapii | 394 |
| 10.5. Rekomendacje | 396 |
| 10.5.1. Rekomendacja Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w sprawie stosowania hormonalnej terapii po badaniach WHI i Million Women Study | 396 |
| 10.5.2. Zastosowanie estrogenów i progestagenów u kobiet w okresie okołoi pomenopauzalnym. Stanowisko Północnoamerykańskiego Towarzystwa Menopauzy (NAMS) – wrzesień 2003 | 398 |
| 10.5.3. Stanowisko Komitetu Naukowego Europejskiej Agencji Oceny Leków (EMEA) – grudzień 2003 | 401 |
| 10.6. Końcowy komentarz | 401 |
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 2,66 zł za ebooka
