POLECAMY
Koszyk
Ekologia grzebaczowatych (Hymenoptera, Apoidea, Spheciformes) odłogów w Kampinoskim Parku Narodowym
Autor:
Wydawca:
Format:
ibuk
Grzebaczowate (Spheciformes) są drapieżnymi żądłówkami, charakteryzującymi się dużą zmiennością morfologiczną. Owady te są szczególnie wrażliwe na zmiany środowiska. Spośród gatunków grzebaczowatych wykazanych z terenu Polski aż 80 (ponad 35%) znajduje się na Czerwonej Liście Zwierząt Ginących i Zagrożonych.
Tematyka pracy koncentruje się wokół charakterystyki jakościowej i ilościowej oraz fenologicznej i ekologicznej zgrupowań grzebaczowatych w siedliskach odłogowych Kampinoskiego Parku Narodowego, a także na biologii gatunków i grup ekologicznych, z odniesieniami do oddziałujących na nie czynników biotycznych i abiotycznych. Większość gatunków grzebaczowatych jest związana z siedliskami otwartymi, powstałymi przede wszystkim w wyniku działalności człowieka i ekstensywnego użytkowania przez niego gruntów. Porzucenie tradycyjnej gospodarki rolnej powoduje zarastanie siedlisk otwartych i w efekcie ubożenie fauny grzebaczowatych.
Wyniki przedstawionych badań, potwierdzające teorię, zgodnie z którą różnorodność siedlisk wpływa pozytywnie na bogactwo gatunkowe zwierząt, mogą stanowić wskazówkę przy wyznaczaniu kierunków zarządzania parkami narodowymi. Zalesianie odłogów (siedlisk otwartych) bądź pozostawianie ich do sukcesji naturalnej albo sterowanej ogranicza zmienność siedlisk i w efekcie doprowadza do spadku różnorodności biologicznej na danym terenie.
| Rok wydania | 2013 |
|---|---|
| Liczba stron | 168 |
| Kategoria | Publikacje darmowe |
| Wydawca | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego |
| ISBN-13 | 978-83-7525-850-9 |
| Numer wydania | 1 |
| Język publikacji | polski |
| Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
Ciekawe propozycje
Spis treści
| 1. WSTĘP | 9 |
| 1.1. Charakterystyka grzebaczowatych | 11 |
| 1.2. Badania dotyczące grzebaczowatych Polski (i Kampinoskiego Parku Narodowego) | 13 |
| 1.3. Zakres dotychczasowych badań ekologicznych grzebaczowatych | 14 |
| 1.4. Wybór terenu badań | 15 |
| 1.5. Cel badań | 16 |
| 2. TEREN BADAŃ | 19 |
| 2.1. Wiadomości ogólne | 19 |
| 2.2. Położenie | 19 |
| 2.3. Klimat | 20 |
| 2.4. Charakterystyka klimatyczna sezonów badań | 21 |
| 2.5. Ukształtowanie terenu i podłoże geologiczne | 24 |
| 2.6. Gleby | 25 |
| 2.7. Wody | 25 |
| 2.8. Szata roślinna i jej współczesne przemiany | 26 |
| 2.9. Fauna Kampinoskiego Parku Narodowego | 27 |
| 2.10. Charakterystyka stanowisk badań | 27 |
| 2.11. Wykaz stanowisk | 28 |
| 3. METODY | 33 |
| 3.1. Opis cech siedliskowych | 33 |
| 3.2. Pobór prób grzebaczowatych | 44 |
| 3.3. Identyfikacja gatunków oraz ich cechy biologiczne | 45 |
| 3.4. Analiza zgrupowań grzebaczowatych i analiza rzadkości gatunków | 46 |
| 3.5. Statystyczna analiza danych | 49 |
| 4. WYNIKI | 55 |
| 4.1. Ogólna charakterystyka zgrupowania grzebaczowatych na odłogach | 55 |
| 4.1.1. Gatunki nowe dla Kampinoskiego Parku Narodowego i Mazowsza | 55 |
| 4.1.2. Gatunki zagrożone i rzadkie na odłogach w Kampinoskim Parku Narodowym | 55 |
| 4.1.3. Struktura dominacji | 61 |
| 4.1.4. Analiza rzadkości gatunków | 63 |
| 4.1.5. Preferencje siedliskowe | 66 |
| 4.1.6. Preferencje gniazdowe | 66 |
| 4.1.7. Preferencje pokarmowe | 66 |
| 4.1.8. Elementy zoogeograficzne | 68 |
| 4.1.9. Fenologia | 68 |
| 4.1.9.1. Fenologia grup siedliskowych | 68 |
| 4.1.9.2. Fenologia grup gniazdowych | 70 |
| 4.1.9.3. Fenologia gatunków kleptopasożytniczych | 72 |
| 4.1.9.4. Gatunki stwierdzone na początku i na końcu badanych sezonów wegetacyjnych | 72 |
| 4.2. Charakterystyka warstwy wyjściowej sztucznej sieci neuronowej Kohonena (SOM) | 73 |
| 4.2.1. Charakterystyka warunków siedliskowych odpowiadających poszczególnym podklasterom SOM | 75 |
| 4.2.1.1. Wiek odłogów i faza sukcesji | 75 |
| 4.2.1.2. Kategorie wilgotności gleb | 76 |
| 4.2.1.3. Liczba siedlisk towarzyszących | 76 |
| 4.2.1.4. Dostępność wolnej powierzchni | 78 |
| 4.2.1.5. Liczba gatunków roślin kwiatowych | 78 |
| 4.2.2. Charakterystyka ilościowa, jakościowa i ekologiczna grzebaczowatych w próbach przypisanych do poszczególnych podklasterów SOM | 78 |
| 4.2.2.1. Liczba i liczebność gatunków | 78 |
| 4.2.2.2. Wskaźniki biocenotyczne H’, J’, D, C | 78 |
| 4.2.2.3. Gatunki rzadkie i zagrożone | 80 |
| 4.2.3. Cechy biologii grzebaczowatych | 81 |
| 4.2.3.1. Preferencje siedliskowe | 81 |
| 4.2.3.2. Preferencje gniazdowe | 81 |
| 4.2.3.3. Preferencje troficzne | 85 |
| 4.2.3.4. Gatunki kleptopasożytnicze | 90 |
| 4.2.3.5. Rozmiar ciała | 91 |
| 4.2.3.6. Liczba generacji | 92 |
| 4.3. Podklastery SOM (i odpowiadające im warunki siedliskowe) preferowane przez poszczególne gatunki grzebaczowatych | 92 |
| 5. DYSKUSJA | 99 |
| 5.1. Ogólna charakterystyka zgrupowania grzebaczowatych na odłogach | 99 |
| 5.1.1. Rodzaje grzebaczowatych | 100 |
| 5.1.2. Gatunki nowe dla Kampinoskiego Parku Narodowego, Niziny Mazowieckiej i Polski | 101 |
| 5.1.3. Gatunki rzadkie i zagrożone | 102 |
| 5.1.4. Dominacja | 102 |
| 5.1.5. Analiza rzadkości gatunków | 103 |
| 5.1.6. Grupy siedliskowe, gniazdowe i troficzne | 104 |
| 5.1.7. Elementy zoogeograficzne | 105 |
| 5.1.8. Fenologia grzebaczowatych | 105 |
| 5.2. Porównanie klasterów neuronów wyjściowych SOM | 108 |
| 5.2.1. Warunki siedliskowe odpowiadające poszczególnym podklasterom neuronów wyjściowych SOM oraz charakterystyka grzebaczowatych w tych podklasterach | 109 |
| 5.2.1.1. Wiek i faza sukcesji | 109 |
| 5.2.1.2. Liczba gatunków roślin kwiatowych | 110 |
| 5.2.1.3. Liczba siedlisk towarzyszących (heterogeniczność otoczenia) | 111 |
| 5.2.1.4. Liczba i liczebność gatunków, wskaźniki biocenotyczne H’, J’, D, C | 112 |
| 5.2.1.5. Grupy troficzne | 112 |
| 5.2.1.6. Wilgotność gleby oraz dostępność wolnej powierzchni a preferencje siedliskowe i sposób gniazdowania grzebaczowatych | 113 |
| 5.2.1.7. Preferencje siedliskowe | 116 |
| 5.2.1.8. Gatunki kleptopasożytnicze | 116 |
| 5.2.1.9. Rozmiar ciała | 116 |
| 5.2.1.10. Liczba generacji | 118 |
| 5.2.2. Podklastery SOM (i odpowiadające im warunki siedliskowe) preferowane przez poszczególne gatunki grzebaczowatych | 119 |
| 5.2.3. Odłogi i ochrona różnorodności biologicznej | 125 |
| 6. PODSUMOWANIE | 129 |
| BIBLIOGRAFIA | 133 |
| WYKAZ TABEL / LIST OF TABLES | 153 |
| WYKAZ RYCIN / LIST OF FIGURES | 157 |
| SUMMARY | 163 |
| PODZIĘKOWANIA | 165 |
| OD REDAKCJI | 167 |
Wypożyczaj w abonamencie!
Już od 2,66 zł za ebooka
