POLECAMY
Redakcja:
Wydawca:
Format:
ibuk
Podręcznik omawiający podstawy teoretyczne i technikę wykonywania różnego typu badań obrazowych. Obejmuje wszystkie działy współczesnej radiologii: rentgenodiagnostykę konwencjonalną, badania naczyniowe, tomografię komputerową, a także medycynę nuklearną, ultrasonografię i technikę rezonansu magnetycznego. W książce tej Czytelnik znajdzie szczegółowy opis techniki wykonywania poszczególnych badań oraz wyczerpujące wiadomości dotyczące obsługi aparatury i zasad ochrony przed promieniowaniem jonizującym. Osobne rozdziały poświęcone są rentgenografii cyfrowej, zastosowaniu komputerów w radiologii oraz nadzorowi jakości pracy. Publikacja ta jest uzupełnieniem podręcznika dla studentów i lekarzy pod red. B. Pruszyńskiego pt. "Radiologia. Diagnostyka obrazowa. Rtg. TK. USG. MR i radioizotopy".
Dodruk wydania z roku 2000.
Rok wydania | 2013 |
---|---|
Liczba stron | 576 |
Kategoria | Radiologia i diagnostyka obrazowa |
Wydawca | PZWL Wydawnictwo Lekarskie |
ISBN-13 | 978-83-200-4174-3 |
Numer wydania | 1 |
Język publikacji | polski |
Informacja o sprzedawcy | ePWN sp. z o.o. |
POLECAMY
Ciekawe propozycje
Spis treści
Przedmowa | 5 |
1. Wprowadzenie | 15 |
Kliniczne znaczenie badań obrazowych – Bogdan Pruszyński | 15 |
Zarys dziejów radiologii lekarskiej – Bogdan Pruszyński, Leszek Szczęsny Zgliczyński | 22 |
Charakterystyka zawodowa technika elektroradiologii – Bogdan Pruszyński | 26 |
Stosunek do pacjenta | 27 |
Współpraca z innymi grupami zawodowymi | 29 |
Zdolność do identyfikowania się z miejscem pracy | 30 |
Doskonalenie zawodowe | 30 |
Rola technika elektroradiologii w zakładzie diagnostyki obrazowej | 31 |
Opieka nad pacjentem | 31 |
Ułożenie pacjenta | 31 |
Parametry ekspozycji | 31 |
Ekspozycja na promieniowanie i optymalizacja dawki | 32 |
Zapis obrazu | 32 |
Sprzęt | 32 |
Odpowiedzialność w obrazowaniu cyfrowym | 33 |
Badania wymagające podejścia wielodyscyplinarnego | 33 |
Rola technika elektroradiologii w zakładzie badań ultradźwiękowych | 33 |
Ułożenie pacjenta | 34 |
Przygotowanie sprzętu | 34 |
Zapis obrazu | 34 |
Optymalizacja dawki | 34 |
Odpowiedzialność kliniczna | 34 |
Rola technika w pracowni rezonansu magnetycznego | 34 |
Opieka nad pacjentem | 34 |
Sprzęt | 35 |
Bezpieczeństwo | 35 |
Rola technika elektroradiologii w organizacji pracy | 35 |
Podstawowe akty prawne dotyczące praw pacjenta | 36 |
2. Rentgenodiagnostyka konwencjonalna | 37 |
Fizyka promieni X – Ryszard Kowski | 37 |
Rodzaje promieniowania jonizującego | 37 |
Promieniowanie ? | 37 |
Promieniowanie ß | 38 |
Promieniowanie ? | 38 |
Inne rodzaje promieniowania jonizującego | 38 |
Promieniowanie elektromagnetyczne | 38 |
Widmo promieniowania elektromagnetycznego | 39 |
Wytwarzanie promieniowania rentgenowskiego | 39 |
Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią | 43 |
Zjawisko fotoelektryczne | 44 |
Efekt Comptona | 45 |
Tworzenie par | 46 |
Filtracja promieniowania | 47 |
Detekcja i dozymetria promieniowania rentgenowskiego | 49 |
Licznik Geigera-Müllera | 49 |
Komora jonizacyjna (licznik jonizacyjny) | 50 |
Licznik proporcjonalny | 50 |
Liczniki scyntylacyjne | 50 |
Detektory półprzewodnikowe | 51 |
Inne detektory odczytu bezpośredniego | 51 |
Detektory odczytu pośredniego | 51 |
Podstawy radiobiologii – Jacek Fijuth | 52 |
Rodzaje promieniowania jonizującego | 52 |
Naturalna promieniotwórczość | 52 |
Sztuczne przemiany jądrowe | 53 |
Promieniowanie sztuczne wytwarzane w aparatach diagnostycznych i terapeutycznych | 53 |
Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią | 54 |
Dawki promieniowania | 54 |
Oddziaływanie cząstek naładowanych z materią | 55 |
Oddziaływanie neutronów z materią | 56 |
Działanie promieniowania jonizującego na komórki i tkanki | 56 |
Ogólna charakterystyka reakcji systemu biologicznego na napromienianie | 56 |
Wpływ promieniowania na cykl komórkowy, DNA i inne struktury wewnątrzkomórkowe | 58 |
Rozpoznawanie i naprawa uszkodzeń DNA | 60 |
Apoptoza | 61 |
Zależność biologicznych skutków promieniowania od podanej dawki | 61 |
Typy odczynów popromiennych w tkankach | 63 |
Narządowe skutki promieniowania | 64 |
Skutki promieniowania dla organizmu w życiu wewnątrzmacicznym | 65 |
Genetyczne skutki promieniowania, popromienna kancerogeneza | 66 |
Ryzyko indukcji nowotworu po radiologicznych badaniach diagnostycznych | 67 |
Zasady ochrony przed promieniowaniem jonizującym – Irena Kwolczak-El Korbi | 69 |
Źródła promieniowania jonizującego | 69 |
Naturalne promieniowanie tła | 69 |
Ekspozycja na promieniowanie w celach medycznych | 70 |
Ekspozycja na promieniowanie związana z zastosowaniami w przemyśle | 70 |
Ekspozycja na promieniowanie związana z badaniami naukowymi | 70 |
Produkty użytkowe | 70 |
Zagadnienia ochrony radiologicznej | 71 |
Definicje i jednostki | 71 |
Narażenie zawodowe na promieniowanie jonizujące | 72 |
Dopuszczalne dawki promieniowania | 73 |
Sposoby ochrony przed promieniowaniem | 73 |
Kontrola dawek indywidualnych | 74 |
Kontrola dozymetryczna środowiska pracy | 75 |
Kontrola lekarska | 75 |
Narażenie pacjenta na promieniowanie jonizujące | 75 |
Badanie rentgenowskie | 76 |
Badanie izotopowe | 76 |
Dawki promieniowania otrzymywane w czasie badań | 76 |
Ochrona pacjenta przed nadmierną ekspozycją | 78 |
Systemy detekcji promieniowania i prezentacji obrazu – Bogdan Pruszyński, Ryszard Kowski | 79 |
Teoria obrazu rentgenowskiego | 80 |
Przenikliwość promieniowania X | 80 |
Budowa fizykochemiczna badanego obiektu | 82 |
Geometria wiązki promieniowania | 83 |
Położenie obiektu w stosunku do przebiegu wiązki | 84 |
Kontrastowość obrazu | 86 |
Ostrość obrazu | 87 |
Rozdzielczość obrazu | 90 |
Analogowe systemy rejestracji obrazu rentgenowskiego | 91 |
Cyfrowe systemy obrazowania | 93 |
Różnice między analogowym a cyfrowym zapisem obrazu | 93 |
Sposoby pozyskiwania informacji cyfrowych | 94 |
Ogólna charakterystyka systemów analogowych i cyfrowych | 97 |
Przetwarzanie obrazu | 98 |
Wpływ cyfrowych systemów obrazowania na infrastrukturę i organizację pracy zakładów radiologii | 100 |
Transmisja obrazów – teleradiologia | 103 |
Czynniki hamujące rozwój systemów informatycznych w radiologii | 103 |
Aparatura rentgenowska – Wojciech Grabowski | 104 |
Budowa lampy rentgenowskiej | 106 |
Urządzenie pomocnicze zmniejszające narażenie pacjenta na promieniowanie jonizujące i poprawiające jakość obrazu radiologicznego | 114 |
Generator rentgenowski | 120 |
Systemy sterujące | 123 |
Urządzenia obrazujące | 126 |
Rentgenowskie urządzenia diagnostyczne | 127 |
Środki cieniujące stosowane w czasie badań obrazowych – Marek Gołębiowski | 143 |
Środki cieniujące stosowane w rentgenodiagnostyce | 143 |
Środki cieniujące negatywne | 143 |
Środki cieniujące pozytywne | 143 |
Środki kontrastowe stosowane w badaniach magnetycznego rezonansu | 147 |
Środki kontrastowe stosowane w badaniach ultrasonograficznych | 148 |
Analogowy system zapisu obrazu rentgenowskiego – Jerzy Kuźnicki | 149 |
Wstęp | 149 |
Parametry charakteryzujące zarejestrowany obraz rentgenowski | 150 |
Gęstość optyczna | 150 |
Kontrastowość | 151 |
Rozdzielczość | 152 |
Stosunek sygnału do szumu (SNR) oraz ziarnistość kwantowa | 152 |
Informatyczna wydajność kwantowa (DQE) | 153 |
Rejestrowalna rozpiętość ekspozycji (naświetleń) | 153 |
Użyteczny zakres przeniesienia (odwzorowania) ekspozycji | 154 |
Rozdzielczość czasowa (czułość) | 154 |
Elementy systemu zapisu obrazu | 154 |
Halogenosrebrowe materiały światłoczułe | 155 |
Budowa materiałów światłoczułych | 155 |
Zasada powstawania obrazu | 156 |
Właściwości materiałów światłoczułych | 157 |
Reprodukcja drobnych szczegółów | 162 |
Właściwości fizyczne | 162 |
Klasyfikacja materiałów światłoczułych dla radiologii | 163 |
Układ błona–folia wzmacniająca | 165 |
Warunki właściwej eksploatacji materiałów światłoczułych | 168 |
Proces obróbki materiałów światłoczułych | 169 |
Kontrola jakości w czasie obróbki chemicznej | 173 |
Oglądanie zapisanego obrazu | 174 |
Nowe systemy zapisu obrazu cyfrowego | 175 |
Ogólne i techniczne zasady wykonywania rentgenogramów – Wojciech Trojanowski | 176 |
Techniczne aspekty wykonywania rentgenogramów | 176 |
Elementy decydujące o naświetlaniu błony rentgenowskiej | 176 |
Prawo odwrotnej proporcjonalności | 178 |
Współzależność między elektrycznymi parametrami ekspozycji | 178 |
Tabela ekspozycji | 179 |
Wybór napięcia anodowego lampy rentgenowskiej | 180 |
Wybór wartości iloczynu mAs | 182 |
Przeliczanie ekspozycji przy zmianie warunków zdjęciowych | 182 |
Ogólne zasady wykonywania rentgenogramów | 184 |
Podstawowe rodzaje konwencjonalnych zdjęć i badań rentgenowskich | 184 |
Ogólne zasady przygotowania i ułożenia pacjenta | 186 |
Zasadnicze elementy techniki badania | 188 |
Technika konwencjonalnych badań radiologicznych – Wojciech Trojanowski | 197 |
Podstawowe wyposażenie pracowni | 197 |
Technika wykonania zdjęć czaszki | 198 |
Zdjęcia czaszki i części twarzowej czaszki | 199 |
Zdjęcia oczodołów i kanału wzrokowego | 213 |
Zdjęcia części skalistej kości skroniowej | 217 |
Technika wykonania zdjęć układu kostno-stawowego | 224 |
Zdjęcia kręgosłupa | 225 |
Zdjęcia kości klatki piersiowej | 242 |
Zdjęcia kończyny górnej | 250 |
Zdjęcia kończyny dolnej | 282 |
Technika wykonania zdjęć górnych dróg oddechowych i narządów klatki piersiowej | 306 |
Technika wykonania zdjęć narządów jamy brzusznej | 312 |
Zdjęcia narządów jamy brzusznej | 312 |
Propozycja zestawów zdjęć przeglądowych w ostrych chorobach jamy brzusznej | 316 |
Konwencjonalna tomografia | 317 |
Badania rentgenowskie w stomatologii – Danuta Leitner, Krystyna Thun-Szretter | 321 |
Zdjęcia wewnątrzustne | 321 |
Zdjęcia zębowe | 327 |
Zdjęcie zgryzowo-skrzydłowe (skrzydłowe) | 330 |
Zdjęcia zgryzowe | 331 |
Systemy cyfrowego obrazowania w radiologii stomatologicznej | 333 |
Pantomografia | 335 |
Zagadnienia techniczne w mammografii – Krystyna Bystroń, Krystyna Jasińska, Bożena Kilanowska | 339 |
Wyposażenie pracowni mammograficznej | 339 |
Technika badania mammograficznego (projekcje) | 340 |
Projekcja kraniokaudalna (CC) | 340 |
Projekcja skośna (przyśrodkowo-boczna) | 342 |
Projekcje uzupełniające | 343 |
Rola i odpowiedzialność technika rentgenowskiego | 346 |
Kontrola jakości pracy aparatury mammograficznej | 347 |
Kontrola czystości ciemni | 347 |
Kontrola wywoływarki automatycznej | 348 |
Kontrola jakości obrazów mammograficznych | 350 |
Kontrola czystości ekranów wzmacniających | 352 |
Kontrola mechanicznych części mammografu | 352 |
Analiza filmów odrzuconych | 352 |
Sprawdzenie ilości utrwalacza na filmie | 353 |
Kontrola przylegania ekranów do filmów | 354 |
Kontrola urządzenia do kompresji (mierzenie siły ucisku) | 354 |
Kontrola oświetlenia i tła w ciemni | 355 |
Diagnostyka radiologiczna przewodu pokarmowego – Andrzej Cieszanowski | 356 |
Podstawy techniki badania | 356 |
Środki cieniujące | 356 |
Pasaż środków cieniujących przez przewód pokarmowy | 356 |
Czasy ekspozycji w poszczególnych odcinkach przewodu pokarmowego | 357 |
Badanie jednokontrastowe i dwukontrastowe | 357 |
Przełyk | 357 |
Żołądek i dwunastnica | 359 |
Jelito cienkie | 360 |
Jelito grube | 362 |
Diagnostyka radiologiczna układu moczowego – Andrzej Cieszanowski | 365 |
Przygotowanie pacjenta do badania | 365 |
Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej | 365 |
Urografia | 365 |
Pielografia | 370 |
Cystografia mikcyjna | 370 |
Ureterografia | 371 |
Badanie mineralizacji kości (densytometria) – Maciej Stępniewski | 372 |
Ilościowa tomografia komputerowa | 372 |
Absorpcjometria promieniowania rentgenowskiego | 373 |
Densytometria ultradźwiękowa | 375 |
Odrębności techniki konwencjonalnych badań radiologicznych u dzieci – Michał Brzewski, Jarosław Mądzik | 376 |
Warunki techniczne wykonywania zdjęć rentgenowskich | 377 |
Wybrane badania radiologiczne | 380 |
Badanie narządów klatki piersiowej | 380 |
Badania przewodu pokarmowego | 381 |
Badania układu moczowego | 383 |
Badanie układu kostnego | 384 |
3. Badania układu naczyniowego. Radiologia interwencyjna – Bogdan Pruszyński, Olgierd Rowiński | 387 |
Wprowadzenie | 387 |
Organizacja i personel pracowni badań naczyniowych | 387 |
Wyposażenie aparaturowe | 390 |
Technika radiografii | 392 |
Najczęściej wykonywane badania naczyniowe | 394 |
Arteriografia mózgowa | 394 |
Arteriografia zewnątrzczaszkowych tętnic zaopatrujących mózg | 395 |
Arteriografia łuku tętnicy głównej | 397 |
Angiokardiografia | 397 |
Arteriografia tętnic wieńcowych (koronarografia) | 398 |
Arteriografia tętnicy płucnej | 399 |
Aortografia brzuszna | 400 |
Arteriografia tętnic nerkowych | 400 |
Arteriografia trzewna | 401 |
Arteriografia tętnic miednicy i kończyn dolnych (aortoarteriografia kończynowa) | 404 |
Flebografia kończyn dolnych | 406 |
Udział technika w czasie zabiegów radiologii interwencyjnej | 407 |
4. Tomografia komputerowa – Ryszard Pacho, Bogdan Pruszyński | 408 |
Zasady działania | 409 |
Budowa zestawu do tomografii komputerowej | 410 |
Organizacja pracowni tomografii komputerowej | 414 |
Kliniczne znaczenie tomografii komputerowej | 416 |
Technika wykonywania badań | 417 |
Część ogólna | 417 |
Część szczegółowa | 418 |
Programy wtórnej rekonstrukcji obrazu | 440 |
Kierunki rozwoju metody | 443 |
5. Wprowadzenie do systemu zapewnienia jakości – Ryszard Kowski | 445 |
Cele realizacji systemów zapewnienia jakości | 445 |
Zasada ALARA | 445 |
Podstawy prawne | 446 |
Zestawienie kosztów i zysków | 446 |
Zasady funkcjonowania systemu | 447 |
Czym pracujemy? | 449 |
Jak pracujemy? | 451 |
Gdzie tkwi błąd? | 453 |
Czy sprzęt działa poprawnie? | 459 |
Testy ciemni | 460 |
Testy aparatu rentgenowskiego | 463 |
Jak to zmienić? | 468 |
Czy jest lepiej? | 469 |
6. Medycyna nuklearna – Leszek Królicki, Renata Andrysiak, Adam Bajera | 471 |
Wstęp | 471 |
Techniki radioizotopowe w porównaniu do innych technik diagnostycznych | 472 |
Natura i pochodzenie promieniowania jonizującego | 473 |
Wpływ promieniowania na materię | 475 |
Sposoby uzyskiwania radioizotopów | 477 |
Podstawowe pojęcia z zakresu dozymetrii | 479 |
Zasady ochrony radiologicznej | 480 |
Radiofarmaceutyki | 481 |
Obsługa generatora molibdenowo-technetowego | 484 |
Przygotowywanie radiofarmaceutyków | 485 |
Budowa gammakamery | 486 |
Typy badań scyntygraficznych | 488 |
Kontrola jakości gammakamery | 490 |
Organizacja pracy w zakładzie medycyny nuklearnej | 491 |
Zadania technika na poszczególnych stanowiskach pracy | 491 |
Najczęściej wykonywane badania radioizotopowe | 492 |
Scyntygrafia układu kostnego | 492 |
Scyntygrafia perfuzyjna płuc | 494 |
Scyntygrafia wątroby | 495 |
Scyntygrafia nerek | 497 |
Scyntygrafia tarczycy | 500 |
Scyntygrafia serca | 501 |
Scyntygrafia mózgu | 503 |
7. Rezonans magnetyczny – Andrzej Ziemiański, Włodzimierz Borkowski | 505 |
Historia rozwoju metody rezonansu magnetycznego | 505 |
Zjawisko jądrowego rezonansu magnetycznego | 506 |
Jądra, protony, neutrony, elektrony | 506 |
Spin | 506 |
Rotacja jąder, precesja, moment magnetyczny, magnetyzacja jądrowa | 507 |
Relaksacja podłużna | 509 |
Relaksacja poprzeczna | 511 |
Podstawy obrazowania | 513 |
Echo spinowe, echo gradientowe | 513 |
Gradienty pola magnetycznego | 514 |
Sekwencje | 515 |
Podstawy spektroskopii | 517 |
Elementy systemu MR | 520 |
Magnes | 520 |
System gradientowy | 521 |
System nadawczo-odbiorczy | 522 |
Klatka Faradaya | 523 |
Komputer, konsola operatora | 523 |
Aspekty bezpieczeństwa badań | 524 |
Techniki badań | 525 |
Przygotowanie pacjenta do badania | 525 |
Badania obrazowe | 526 |
Badania angiograficzne | 531 |
Badania czynności narządów | 533 |
Jakość badania i artefakty | 534 |
Rozdzielczość, kontrast, szumy | 534 |
Artefakty MR | 535 |
Słownik terminów MR | 538 |
8. Diagnostyka ultrasonograficzna – Wiesław Jakubowski | 541 |
Podstawy fizyczne i aparaturowe diagnostyki USG | 542 |
Rodzaje badań | 547 |
Przygotowanie i technika wykonywania badań | 552 |
Standardy diagnostyki ultrasonograficznej | 553 |
Rola personelu technicznego w pracowniach ultrasonograficznych | 554 |
9. Komputery w radiologii – Piotr Bogorodzki | 556 |
Wstęp | 556 |
Funkcjonalny opis komputera | 557 |
Sieci komputerowe | 561 |
Elementy oprogramowania komputerów | 564 |